سید حسن حسینی

سید حسن حسینی در ۱ فروردین ماه سال ۱۳۳۵ در محله سلسبیل تهران به دنیا آمد. وی بعد از دریافت دیپلم طبیعی، لیسانس رشته تغذیه را از دانشگاه مشهد دریافت کرد. فوق‌لیسانس و دکترای خود را، در رشته ادبیات فارسی گذراند. وی مسلط به زبان عربی بوده و با زبان‌های ترکی و انگلیسی در حد استفاده از منابع و مآخذ و صحبت کردن و نوشتن آشنا بود.

وی از سال ۱۳۵۲ نوشتن و سرودن را در مطبوعاتِ قبل از انقلاب علی‌الخصوص مجلهٔ فردوسی آغاز کرد و در سال ۱۳۵۸، حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی را که به همراه محمد رضا حکیمی و رخ صفت، تهرانی و آیت‌الله امامی کاشانی، راه‌اندازی کرد که مسئولیت بخش ادبیات و شعر را به همراه قیصر امین پور بر عهده داشت.

در دورهٔ آموزشی سربازی بود که جنگ شروع شد. بعد از اتمام دورهٔ آموزشی، با اینکه رَسته بهداری داشت، مسئولیت رادیو ارتش را به عهده گرفت تا چند سال بعد از آزادی خرمشهر، در رادیو ارتش ماند اما به دلیل طولانی شدن جنگ به حوزه‌هنری بازگشت. وی در سال ۱۳۶۶ در اثر اختلافاتی که با مدیر وقت حوزه‌هنری داشت، به همراه جمعی از دوستان از جمله قیصر امین پور استعفا کرده و به تدریس در دانشگاه الزهرا (س) و دانشگاه آزاداسلامی مشغول شد.

دکتر سید حسن حسینی از سال ۱۳۷۸ در واحد ویرایش رادیو تهران تا پایان عمر حضور داشت. دکتر حسینی اوایل دهه هشتاد شمسی دوباره به حوزه اندیشه و هنر اسلامی در خیابان حافظ دعوت شد که کلاس های آزاد سبک هندی را برگزار می کرد و در یکی از این جلسات رسول ملاقلی پور(کارگردان سینما)نیز حضور داشت.

وی در سال ۱۳۷۹ مجموعهٔ کامل غزلیات بیدل دهلوی را که نزدیک به سه هزار غزل را در بر می‌گیرد به صورت ضبط شده خواند. حوزه فعالیت‌های او شامل شعر، تحقیق، ترجمه و تألیف بود. او سالهای آخر عمرش را به سبک‌شناسی قرآن و زبان‌شناسی حافظ مشغول بود و در ۹ فروردین ۱۳۸۳ بر اثر سکته قلبی، درگذشت.

سید حسن حسینی در چهارمین همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۳ مورد تقدیر قرار گرفت. میدانی در محله طرشت تهران به نام این شاعر معاصر نام‌گذاری شده‌است.

سرانجام در نهم فروردین ماه۱۳۸۳همانطور که در یکی از اشعارش پیش بینی کرده بود دم در بیمارستان سکته کرد و در ماشین خود دار فانی را وداع گفت.

• هم‌صدا با حلق اسماعیل (شعر، سال ۱۳۶۳ انتشارات سوره مهر): یکی از دفتر شعرهای منتشر شده در دهه شصت که مسوولان صفحات ادبی روزنامه‌ها و نشریات و شاعران شناخته شده انقلاب، مطالعه آن را به شاعران جوان و نوجوان توصیه می‌کردند و تأثیر فراوانی نیز براین شاعران و همنسلان شاعر حتی گذاشت.[4]
• براده‌ها (مجموعه‌ای از تأملات اجتماعی و ادبی، سال ۱۳۶۵ انتشارات سوره مهر)
• بیدل، سپهری و سبک هندی (پژوهشی در زمینهٔ سبک‌شناسی، سال ۱۳۶۷)
• گنجشک و جبرئیل (شعر، سال ۱۳۷۰ نشر افق)
• مشت در نمای درشت (مقایسهٔ ادبیات و سینما از طریق معانی و بیان، سال ۱۳۷۱ ، انتشارات سروش)
• گزیدهٔ شعر جنگ و دفاع مقدس (انتخاب، توضیح و نقد شعر، سال ۱۳۸۷، انتشارات سوره مهر)
• نوش‌داروی طرح ژنریک (شعر طنز، سال ۱۳۸۵، انتشارات سوره مهر)تقدیم شده به سهراب سپهری
• طلسم سنگ (نثرهای عاشورایی، سال ۱۳۸۵، انتشارات سوره مهر)
• در ملکوت سکوت (شعر، سال ۱۳۸۸ ، انتشارات انجمن شاعران ایران)بکوشش قیصر امین پور
• از شرابه‌های روسری مادرم (شعر، انتشارات انجمن شاعران ایران)
• سفرنامهٔ گردباد (شعر، انتشارات انجمن شاعران ایران)
• تنها طرف آفتاب را گرفت (شعر، سال ۱۳۸۹ ، انتشارات انجمن شاعران ایران)
• بال‌های بایگانی (شعر، سال ۱۳۹۱، نشر افق): مجموعه اشعار منتشرنشدهٔ سید حسن حسینی در زمان حیاتش که توسط ساعد باقری و سهیل محمودی گردآوری شده‌است.[5]
• سکانس کلمات (مقالات، روایات و خاطرات، سال ۱۳۹۲، نشر نی)
• فستیوال خنجر(شعر،1393،سوره مهر)مجموعه اشعار طنز سیدحسن حسینی بکوشش اسماعیل امینی
• مجموعه اشعار سیدحسن حسینی(1396،شعر،کتاب آبی)تمامی اشعار سید حسن حسینی به همراه اشعار منتشر نشده از او

ترجمه:

• حمام روح (ترجمهٔ گزیده‌ای از آثار جبران خلیل جبران، سال ۱۳۶۴)
• نگاهی به خویش (مصاحبه با شاعران و نویسندگان معاصر عرب، همراه با موسی بیدج)
• شعر و آیینه (تئوری شعر و مکاتب شعری ترجمه کتاب فن الشعر احسان عباس، سال ۱۳۸۸ ، انتشارات سروش)[6]

سید حسن حسینی در قالب‌های غزل، مثنوی، رباعی، نیمایی و سپید، با موضوعات آیینی، اجتماعی، دفاع مقدس و … اشعاری سروده‌است. برخی از آثار او دارای مضامینی طنز است.البته طنز سید حسن حسینی، لزوما سرخوشی و مستی آور نیست و در واقع تلخند است.

نمونهٔ غزل:

شاهد مرگ غم‌انگیز بهارم چه کنم؟

ابر دلتنگم اگر زار نبارم چه کنم؟

نیست از هیچ طرف راه برون‌شد ز شبم

زلف افشان تو گردیده حصارم چه کنم؟

از ازل ایل و تبارم همه عاشق بودند

سخت دلبستهٔ این ایل و تبارم چه کنم؟

من کزین فاصله غارت شدهٔ چشم تو ام

چون به دیدار تو افتد سر و کارم چه کنم؟

یک‌به‌یک با مژه‌هایت دل من مشغول است

میله‌های قفسم را نشمارم چه کنم؟

نمونهٔ شعر طنز:

• شاعری وارد دانشکده شد

دم در

ذوق خود را به «نگهبانی» داد!

*جمع درباره ی اثبات وجود ازلی گپ می زد

ژنده پوشی طلب برهان کرد

شاعری شعری گفت

عاشقی آه کشید

عارفی هوهو کرد

تاجری دسته چکش را رو کرد

نمونهٔ مثنوی:

مثنوی بلند آب‌ها و مرداب‌ها،[7] در زمان حیات شاعر منشر شد و از سه منظر «زبان»، «طنز تلخ و گزندهٔ اجتماعی و شاعرانه» و «صور خیال قابل» توجه است. موسیقی و وزن این مثنوی دارای جاذبه و کشش برای مخاطب است.[8]

دو بیت ابتدایی مثنوی آب‌ها و مرداب‌ها

ماجرا این است کم‌کم کمیت بالا گرفت

جای ارزش‌های ما را عرضهٔ کالا گرفت

احترام «یاعلی» در ذهن بازوها شکست

دستِ مردی خسته شد، پای ترازوها شکست

نمونه های رباعی:

*هرچند که از آینه بی رنگ تر است

از خاطر غنچه ها دلم تنگ تر است

بشکن دل بی نوای ما را ای عشق

این ساز شکسته اش خوش آهنگ تر است

*در پرده ی سوز و ساز هم می خندیم

با داغ درون گداز هم می خندیم

چون لاله ی نو شکفته ای در باران

از گریه پریم و باز هم می خندیم

*کس چون تو طریق پاکبازی نگرفت

بازخم نشان سرفرازی نگرفت

زین پیش دلاورا!کسی چون تو شگفت

حیثیت مرگ را به بازی نگرفت

• • کتاب نوشداروی طرح ژنریک، انتشارات سوره مهر، تهران، سال ۱۳۸۵
• سایت انتشارات سوره مهر
• سایت انجمن شاعران ایران
• http://www.youtube.com/watch?v=3_Kh0-q_hp8