اصغر فرهادی

اصغر فرهادی (زادهٔ ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۱) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده فیلم ایرانی است. در سال ۲۰۱۲ فیلم جدایی نادر از سیمین وی برنده‌ٔ جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شد و هم‌زمان، نامزد دریافت جایزه‌ي اسکار بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی (اورژینال) برای این فیلم شد. وی همچنین در سال ۲۰۱۲ برنده جایزۀ بهترین فیلم خارجی گلدن گلوب به خاطر کارگردانی و نویسندگی فیلم جدایی نادر از سیمین شد. فرهادی در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۶، جایزۀ بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم کن را برای نگارش فیلم‌نامه فیلم فروشنده دریافت کرد. همچنین در هشتاد و نهمین دوره جوایز اسکار، فروشنده به نویسندگی و کارگردانی وی توانست جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان را کسب کند.[2][3]

اصغر فرهادی
فرهادی در جشنواره بین‌المللی فیلم استکهلم ۲۰۱۸
زادهٔ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۱ ‏(۴۹ سال)
خمینی‌شهر، اصفهان، ایران
ملیتایرانی
تحصیلاتدانش‌آموختۀ کارگردانی
محل تحصیلدانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه تهران
پیشهکارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده فیلم
سال‌های فعالیت۱۳۶۵–اکنون
کارهای برجسته
همسر(ها)پریسا بخت‌آور (ا. ۱۳۶۹)[1]
فرزندان۲ (سارینا، ساغر)

پیشتر وی برنده سه جایزۀ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر در سال‌های ۱۳۸۴، ۱۳۸۷ و ۱۳۸۹ شده‌است.[4][5] خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین به عنوان بهترین کارگردان برای فیلم درباره الی و خرس طلایی جشنواره فیلم برلین به خاطر فیلم جدایی نادر از سیمین از دیگر دستاوردهای اوست. وی اولین فیلمساز ایرانی است که توانسته‌است این جایزه را به خود اختصاص دهد.

نشان افسر نشان افتخار هنر و ادبیات فرانسه نیز در ۲۷ فوریه ۲۰۱۴ در پاریس توسط اورلی فیلیپیتی، وزیر فرهنگ این کشور، به فرهادی اهدا شد.[6][7] این نشان به‌دلیل «خلاقیت‌های هنری و تأثیر اصغر فرهادی بر هنر و ادبیات فرانسه و سراسر جهان» به این فیلمساز ایرانی تعلق گرفت.[8] وی همچنین جایزۀ سزار، جایزۀ مستقل اسپریت و جوایز بودیل را به دست آورده‌است. در یک نظرسنجی مجله تایم، وی رتبه چهارمین شخصیت تأثیرگذار در میان ۱۰۰ شخصیت برتر سال ۲۰۱۲ را کسب کرد؛[9] و در نهایت به عنوان یکی از ۱۰۰ چهرهٔ تأثیرگذار سال ۲۰۱۲ از سوی این مجله معرفی شد.[10] فرهادی در سال ۲۰۱۲ در فهرست ۱۰۰ متفکر جهان فارن پالیسی قرار گرفت.[11]

زندگی

فرهادی گفته که فعالیت سینمایی خود را در ۱۳ سالگی و قبل از آنکه به صورت آکادمیک در این زمینه به تحصیل بپردازد، آغاز کرده بود.[12] فرهادی پس از گذراندن دوره لیسانس در رشته تئاتر (گرایش ادبیات نمایشی) از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، مدرک فوق لیسانس خود در همین رشته (گرایش کارگردانی) را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد. او فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۵ در انجمن سینمای جوان اصفهان آغاز کرد.[13] فرهادی اولین فیلمی که بر زندگی‌اش تأثیرگذار بوده‌است را فیلم دزد دوچرخه معرفی کرد. وی هنر خود را تأثیریافته از آثار ویتوریو دسیکا، فدریکو فلینی، اینگمار برگمان، میکل‌آنجلو آنتونیونی، بیلی وایلدر و کریشتوف کیشلوفسکی می‌داند.[12]

کارنامه و کارگردانی
نوشتار اصلی: فیلم‌شناسی اصغر فرهادی
بازیگران فیلم به همراه فرهادی
ارتفاع پست

اصغر فرهادی فعالیت‌های سینمایی و حرفه‌ای خود را به عنوان فیلم‌نامه‌نویس در دوازدهمین ساخته سینمایی ابراهیم حاتمی‌کیا یعنی ارتفاع پست آغاز کرد. فرهادی دوران کارگردانی خود را در کمتر از یک سال پس اکران فیلم ارتفاع پست آغاز نمود.[14]

رقص در غبار

رقص در غبار محصول سال ۱۳۸۱ اولین فیلم بلند و رسمی او در مقام کارگردان است.[15] رقص در غبار بسیار شبیه به کارهای تلویزیونی موفق وی به‌خصوص سری دوم داستان یک شهر به همراه علی‌رضا بذرافشان ساخته‌شده‌است. فیلم تلفیقی از رمانتیسیسم و احساسات گرایی و نگاهی ابتدایی به جامعه و روابط اجتماعی آدم‌ها است. اولین اثر وی نظر مثبت عموم و منتقدان را نیز جلب کرد و وی جایزۀ بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک و تندیس زرین بهترین فیلم‌نامه را از جشن خانه سینما را کسب کرد.[16]

شهر زیبا

دومین اثر سینمایی اصغر فرهادی در مقام کارگردان، فیلم شهر زیبا محصول سال ۱۳۸۲ است.[17] این فیلم که داستان خود را از دل جامعه وام گرفته و درون‌مایه عاشقانه را در لابه‌لای ناملایمات اجتماعی در هم آمیخته‌است، روایتگر واپسین روزهای زندگی اکبر است که به اتهام قتل در انتظار چوبهٔ دار در کانون اصلاح و تربیت شهر زیبا به سر می‌برد. شهر زیبا دومین همکاری اصغر فرهادی با فرامرز قریبیان پس از رقص در غبار و اولین همکاری ترانه علیدوستی با وی است. فرهادی برای این فیلم جوایزی مانند طاووس طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم هند را به دست آورد.[18]

چهارشنبه‌سوری

اصغر فرهادی پس از دو سال وقفه در سال ۱۳۸۴ با فیلم چهارشنبه‌سوری به فیلم‌سازی برگشت.[19] این فیلم با همکاری مانی حقیقی در مقام نویسنده در کنار اصغر فرهادی تولید و اکران شده‌است. اصغر فرهادی در این فیلم این‌بار به سراغ سوژه‌ای تلخ اما حقیقی به نام خیانت و تن دادن به تغییرات برای ادامه زندگی می‌رود. این فیلم جوایز و نامزدی‌های متعددی را کسب کرد که از بین آن‌ها می‌توان به سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر و هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو و نامزدی یوزپلنگ طلایی جشنواره فیلم لوکارنو اشاره کرد.[20] چهارشنبه سوری را می‌توان یکی از آثار جدی در مقام فیلمسازی دانست که مجله اسلنت آن را یکی از بهترین فیلم‌های اکران شده سال ۲۰۰۶ دانست.[21]

کنعان

وی دو سال بعد به عنوان نویسندهٔ فیلم‌نامه با مانی حقیقی همکاری کرد و فیلم‌نامهٔ کنعان را نوشت. کنعان فیلم پر سکانسی است که از لحظاتی ساده آغاز می‌شود، به اوج می‌رسد و ناگهان به اعماق کلیشه می‌افتد. اما باز هم کنعان با همهٔ میزانسن‌های زیبایش و موسیقی متنی مناسب لحظاتش، اتفاق خوبی در سینما بود.[22]

دایره زنگی

دایره زنگی محصول سال ۱۳۸۷، به عنوان اولین تجربه سینمایی پریسا بخت‌آور همسر وی از ذوق هنری و استعداد نویسندگی اصغر فرهادی در مقام نویسنده بهره می‌برد. دایره زنگی برخلاف فیلم‌نامه‌های گذشته او قالب و پوسته طنز را به همراه دارد اما این تغییر رویکرد هم نتوانسته‌است که زیرلایه‌های اجتماعی و رئالیستی اصغر فرهادی را حتی کم‌رنگ کند. این فیلم مورد توجه عموم و گیشه قرار گرفت.[23]

محاکمه در خیابان

هفتمین تجربه سینمایی اصغر فرهادی، همکاری با مسعود کیمیایی و در قالب فیلم محاکمه در خیابان محصول سال ۱۳۸۷ رقم خورد.[24] این فیلم در چندین اپیزود با مضامین مختلف اجتماعی از جمله انتقام روایت می‌شود و تأثیر اصغر فرهادی در تغییر نگرش مسعود کیمیایی در سبک نگارش فیلم‌نامه و روایت غیرخطی به خوبی مشهود است.[20]

دربارهٔ الی

درباره الی محصول سال ۱۳۸۷ چهارمین اثر وی در مقام کارگردان است.[25] به عقیده اکثر منتقدین و مردم فیلم دربارهٔ الی مهم‌ترین فیلم کارنامه هنری وی است. از آن جهت که اصغر فرهادی به دلیل برعهده داشتن سمت‌های کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده در نهایت می‌تواند آنطور که باید و شاید سینما و نوع نگاه خاص را ارائه دهد. فرهادی با سبک رئالیسم در دربارهٔ الی شروع‌کننده موج سوم موج نو سینمای ایران شد.[26] دربارهٔ الی فیلم تکان دهنده با بازی درخشان بازیگران نامی خود است.[27] این فیلم علاوه بر استقبال در جشنواره‌های داخلی و کسب جایزه‌هایی از جمله جایزۀ ویژه تماشاگران جشنواره فیلم فجر و تندیس بهترین کارگردانی جشن خانه سینما، در جشنواره‌های خارجی نیز درخشید و خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره بین‌المللی فیلم برلین و جایزۀ بهترین فیلم داستانی جشنواره فیلم ترایبکا را کسب کرد.[28] دیتر کسلیک مدیر جشنواره فیلم برلین این فیلم را نشانه‌ای از آغاز موجی نو در سینمای ایران دانست و رابرت دنیرو در حاشیه جشنواره فیلم ترایبکا در مورد این فیلم گفت، جهان شمولی شخصیت‌ها و مضامین در کنار کارگردانی که این داستان را مسحورکننده ساخته، موجب شده‌است تا دربارهٔ الی مرزهای جهانی را فرو بریزد و درک ما از دنیای مشترک مان را تعمیق ببخشد.[29] دربارهٔ الی به انتخاب منتقدین ایندیوایر به عنوان ده فیلم برتر غیر انگلیسی زبان سال ۲۰۱۵ انتخاب شد.[30] دربارهٔ الی فیلمی است که ساختار روایی بدیع و خلاقانه‌اش نه‌تنها آن را از دیگر آثار هم‌کیشش تفاوت می‌بخشد که نقش مهمی را هم در سینمای ایران ایفا می‌کند. در موج نو فرانسه پس‌ازآن که ژان-لوک گدار و فرانسوا تروفو اولین فیلم‌هایشان را می‌سازند، نزدیک به پنجاه نفر فیلم اولی وارد سینما فرانسه می‌شوند درحالی‌که الگویشان فیلم‌های این دو کارگردان بزرگ است و همین موج نو را سبب می‌شود.[31] رابطه دربارهٔ الی و سینمای ایران هم به این جریان شباهت‌هایی دارد که بعد از ساخت دربارهٔ الی تعداد زیادی فیلم با الگوی روایی و دغدغه‌های فرا متنی مشابهی در سینمای ایران تولید می‌شود.[32]

جدایی نادر از سیمین

جدایی نادر از سیمین که در سطح بین‌المللی بیشتر با نام یک جدایی شناخته می‌شود، پنجمین اثر سینمایی اصغر فرهادی محصول سال ۱۳۸۹ است.[33] فرهادی در این فیلم گوشه‌ای از زندگی زن و شوهری را به تصویر می‌کشد که پس از جدا شدن مسیرهایشان به اختلاف و تأثیر بر زندگی یک خانواده دیگر منجر می‌شود.[34] جدایی نادر از سیمین اصغر فرهادی را به عنوان یک چهره بین‌المللی و موفق مطرح نمود.[35] جدایی نادر از سیمین در واقع همه چیز است، که شاخصترین آن‌ها یک ملودرام اجتماعی پیچیده در مورد سقوط یک ازدواج و یک مشکل خانوادگی که باعث ایجاد زنجیرهای از حوادث می‌شود،[36] یک داستان فریبنده و هیچکاکی که سرنخها در تنگناهای داستان بافته شده‌اند که شاید ببینده قادر به درک آن‌ها نشود و یک داستان برجسته فلسفی که هر یک از کاراکترهای فیلم در آن از لحاظ اخلاقی نقشی منحصر به فرد ایفا می‌کنند. ساختار فیلم‌نامه «جدایی نادر از سیمین» نمونه‌ای موفق از تلفیق اصول کلاسیک و مدرن در مبانی داستان‌نویسی است. اساس داستان به طرز بی‌مانندی بر مبنای کنش و واکنش شخصیت‌های اصلی حول بحران استوار است.[37] جدایی نادر از سیمین به عنوان نماینده ایران در اسکار معرفی شد و در انتها نیز برای اولین بار بزرگترین دستاورد سینمایی ایران در جشنواره‌های خارجی را با دریافت جایزۀ اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان رقم زد.[38][39] موفقیت این فیلم باعث خوشحالی ایرانیان سراسر کشور و جهان شد و قشرها مختلف جامعه ایران این دستاورد بزرگ را به اصغر فرهادی و تیم او تبریک گفتند.[40] جدایی نادر از سیمین در بین منتقدین و عموم خوش درخشید و در سراسر جهان مورد تحسین قرار گرفت و مجموعاً بیش از ۵۲ جایزۀ جهانی را از آن خود کرد، جوایز معتبر بین‌المللی همچون جایزۀ اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان[41] ،جایزۀ گلدن گلوب بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان، جایزۀ هیئت داوران و جایزۀ خرس طلایی از جشنواره فیلم برلین و جایزۀ ایندیپندنت اسپیریت بهترین فیلم خارجی زبان، جایزۀ جوایز بودیل بهترین فیلم خارجی زبان و جایزۀ سزار بهترین فیلم خارجی زبان از جمله جوایز مهم جدایی نادر از سیمین است.[42] جدایی نادر از سیمین با فروش ۲۰ میلیون دلار پرفروش‌ترین فیلم ایرانی در اکران جهانی لقب گرفت.[43] راجر ایبرت منتقد مطرح سینما، فیلم جدایی نادر از سیمین را بهترین فیلم سال ۲۰۱۱ دانست.[44] در نظرسنجی بی‌بی‌سی نیز فیلم جدایی نادر از سیمین در رده نهم فیلم‌های برتر قرن ۲۱ بالاتر از آثار مطرحی مانند جایی برای پیرمردها نیست ساخته برادران کوئن قرار گرفت. جدایی مورد تمجید افراد مشهوری همچون مریل استریپ و برد پیت قرار گرفت.[45] سایت‌اندساوند در لیستی جدایی نادر از سیمین را به عنوان دومین فیلم برتر سینمای جهان در سال ۲۰۱۱ معرفی کرد.[46] جدایی نادر از سیمین در فرانسه، آمریکا، اسپانیا، آلمان، بلژیک و انگلستان با فروش و استقبال بالایی روبرو شد.[47]

گذشته

گذشته محصول سال ۲۰۱۳ اولین اثر غیر فارسی‌زبان است که بعد از جدایی نادر از سیمین در فرانسه ساخته شد.[48] گذشته با بازی برنیس بژو در پاریس رقم خورد، فیلمی که یک درام پیچیده و در اغلب مواقع درخشان با اجراهایی مهار شده و هوشمندانه است. ظرافت خاصی در کنار هم چیدن جزئیات و تکه‌های داستان به شکل یک الگو، پیچش‌های غیرمنتظره در طرح داستان، تعلیق‌های پیچیده و آشکارسازی‌ها وجود دارد.[49] گذشته نامزد دریافت نخل طلا جشنواره کن شد و در نهایت موفق به کسب نخل طلای بهترین بازیگر زن و جایزهٔ کلیسای جهانی جشنواره فیلم کن گشت.[50] تیری شز منتقد اکسپرس سینمای اصغر فرهادی را دارای قدرت ساکنی می‌داند که شاکلهٔ آن پیچیدگی روابط انسانی و آشکار شدن اسرار پنهانی است که در گذشته نمایان است.[51]

فروشنده
اصغر فرهادی به همراه شهاب حسینی و ترانه علیدوستی در کنفرانس مطبوعاتی فیلم فروشنده

فروشنده محصول سال ۱۳۹۴ هفتمین فیلم بلند اصغر فرهادی است. فرهادی این فیلم را قبل از آغاز پروژه بزرگ خود در اسپانیا ساخت. در ابتدای سال ۲۰۱۶ وبگاه‌های معتبر سینمایی، فهرست فیلم‌هایی را که منتقدان و علاقه‌مندان به سینما برای دیدن آن‌ها در سال جدید اشتیاق دارند، منتشر کرد[52] و ایندیوایر، با انتشار فهرستی از صد فیلم کنجکاوی‌برانگیز که در سال ۲۰۱۶ اکران می‌شوند، پنجمین فیلم فهرست خود را به فروشنده، هفتمین فیلم سینمایی اصغر فرهادی اختصاص داد.[53] شهاب حسینی برای سومین بار و ترانه علیدوستی برای چهارمین بار با اصغر فرهادی به عنوان بازیگر همکاری کردند که هر دو در فروشنده به عنوان نقش‌های اصلی فیلم شناخته می‌شوند و الکساندر ماله-گی نیز برای دومین بار به عنوان تهیه‌کننده فیلم اصغر فرهادی برگزیده شد.[54] داستان فیلم فروشنده دربارهٔ رعنا و عماد زن و شوهری جوان است که در حال بازی و اجرای نمایشنامه مرگ فروشنده نوشته آرتور میلر هستند.[55] اصغر فرهادی در جشنواره فیلم کن جایزۀ بهترین فیلم‌نامه و شهاب حسینی هم برنده جایزۀ بهترین بازیگر مرد شد.[56] این فیلم با واکنش و استقبال بسیار خوب مخاطبین مواجه شد. «فروشنده» در اسکار ۲۰۱۷ برنده جایزۀ بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان شد. نقطه قوت اصلی فروشنده همانند آثار قبلی فرهادی، فیلم‌نامه دقیق و حساب شده آن است که به استاندارد مناسب سینمای درام رسیده‌است و محتوای آن نیز جلوه‌گری کرامت انسانی در مقابل رذالت بشری در جامعه است. فرهادی همچنین برای فروشنده برنده جایزۀ ستلایت بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان شد.[57][58]

همه می‌دانند

همه می‌دانند هشتمین فیلم بلند فرهادی است به زبان اسپانیایی ساخته شده است و بازیگرانی همچون خاویر باردم و پنه‌لوپه کروز در آن ایفای نقش می‌کنند. همه می‌دانند به عنوان فیلم افتتاحیهٔ هفتاد و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کن (۲۰۱۸) برگزیده شد و در بخش مسابقه بین‌الملل این جشنواره نیز حضور خواهد داشت.[59]فرهادی تحقیق و نوشتن داستان همه می‌دانند را از حدود ۵ سال پیش در اسپانیا آغاز کرد اما ایده فیلم همه می‌دانند به یکی از سفرهای اصغر فرهادی در ۱۲ سال پیش به اسپانیا بازمی‌گردد. این فیلم در ۶ بخش نامزد دریافت جایزه گویا شد.

قهرمان

قهرمان نهمین فیلم بلند فرهادی که در مرحله ساخت (پس از تولید) است.

سبک

فرهادی از سبک رئالیسم پیروی می‌کند و داستان‌های فیلم‌های او پایانی باز و دراماتیک دارند. در فیلم‌های فرهادی، همه اتفاقات، آجر به آجر در کنار هم چیده شده‌اند تا ما را به سمت کشف حقیقت در یک درام اخلاقی هدایت کنند. فرهادی در این مسیر حتی از کوچکترین المان‌ها هم صرف نظر نمی‌کند. وقتی دومین فیلم سینمایی او اکران شد بخش قابل‌توجهی از منتقدان فیلم او را پسندیدند و با توجه به دغدغه‌هایی که در آثارش نشان می‌داد در بین قشری فیلم بین از جوانان و نوجوانان محبوبیت خاصی پیدا کرد. خیلی‌ها به او و سینمای انسانی‌اش که هم سینما بود و هم انسانی امید بستند. چهارشنبه‌سوری اثری بود که اصغر فرهادی را به عنوان مهم‌ترین کارگردان نسل سوم سینمای ایران تثبیت و منتقدان را شگفت‌زده کرد و در عین حال پرفروش‌ترین فیلم سال شد. اصغر فرهادی به عنوان کارگردان مهم نسل جدید سینما و نسل جدید سینماروها زیر ذره بین رفت. فیلم چهارم او اتفاق بسیار مهمی در سینمای ایران بود. درباره الی جریان سینمای ایران را کاملاً تحت‌تاثیر قرار داد و موفقیت کاملی از همه سو به دست آورد. جدایی نادر از سیمین نقطه اوج فرهادی بود که باعث شد نظر مثبت منتقدان و مخاطبان جهانی را جلب کند. او در درباره الی از سبک رئالیسم پیروی کرد و باعث شد تا موج جدیدی در سینمای ایران رقم بخورد که به آن نسل سوم موج نو سینمای ایران می‌گویند. می‌توان این را گفت که روایت و فیلم نامه نقطه قوت تمامی آثار وی است. فرهادی بیش از همه به خاطر فیلمنامه‌های نفس گیر و غافلگیرکننده اش مشهور است. وی در فیلمنامه‌هایش ثابت کرده‌است به هیچ وجه به دنبال روایت و پرداخت موضوعاتی ساده و دم دستی نبوده‌است، دیگر ویژگی فیلمنامه‌هایِ اصغر فرهادی این است که برای جذب و نگه داشتن مخاطب تا پایان فیلم، نقطه‌ای چالشی و معمایی‌گون ایجاد می‌کند. به عقیده بیشتر منتقدان و عموم مردم وی جامعه را صادقانه نشان می‌دهد و جامعه را قضاوت نمی‌کند و با دقت بیشتری به دنیای اطراف و زندگی نگاه می‌کند. در آثار وی نگاه خلاقانه و سختگیر در قاب فیلم مشهود است اما به شکلی که نتیجه‌گیری و قضاوت درست و غلط اتفاقات فیلم‌هایش را به عهده تماشاگر می‌گذارد و وظیفه خود به عنوان دریچه و واسطه‌ای بین ببینده و جهانش را به بهترین شکل به پایان می‌رساند. فرهادی هوش هیجانی بالایی دارد و می‌تواند عواطف، احساسات و منطق دیگران را بهتر درک کند و قادر است در شرایط مختلف حسی، هیجانی و منطقی واکش مناسب تری را نشان دهد تا بتواند به ارتباط بهتر، منطقی تر، مداوم تر، تأثیر گذارتر و کارآمد تر با مخاطب خود برسد. دقت در داستان‌های فرهادی نشان می‌دهد معمولاً همدلی او با شخصیت‌های طبقات محروم و متوسط جامعه بوده‌است.[50] داستان ستوده‌ترین فیلم او، یعنی جدایی نادر از سیمین، را هر شخصی خوانده بود به او هشدار داده بود که این فیلم داستانش آنقدر محلی و بومی است که هیچ شانسی در هیچ جشنواره‌ای نخواهد داشت و اصلاً نمی‌تواند با مخاطب خارجی ارتباط برقرار کند ولی وی کار خود را کرد. این همان نشان مرعوب نبودن است و خودباخته نبودن و از قضا به‌رغم همین استواری، جدایی نادر از سیمین موفق‌ترین فیلم وی شد. فرهادی فیلم خودش را می‌سازد و به نگاه هوشمندانه، دقیق و واقعی خود به اطراف خود و جامعه وفادار است. فرهادی در اجرای فیلم‌نامه وسواس گونه و دقیق رفتار می‌کند یعنی به معنی خرد کردن رویدادها به نماهای ثابت و متحرک و تعیین جای دوربین به نحوی که اطلاعات لازم برای دنبال کردن رویداد و داستان به روشنی به بیننده داده شود. گرفتن بازی‌های طبیعی و تدوین درست این نماها در خدمت نقل روشن داستان فیلم‌های به شکل مشهودی مشخص است.[60]

فعالیت اجتماعی
فرهادی در حوزهٔ رأی‌گیری انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۵–۱۳۹۴)

اعدام ریحانه جباری و غزه

فرهادی در حمایت از مردم غزه کمپینی را با عنوان «کشتار همنوعان خود را متوقف کنید» در فیس‌بوک با همراهی نسرین ستوده به راه انداخت که فیلم‌سازان و بازیگران مطرح دنیا از جمله خاویر باردم، مایک لی و هانی ابواسعد به این کمپین پیوستند.[61] نه گفتن به نرسیدن به توافق دیگر کمپین جمعی بود که اعضای آن اصغر فرهادی، رخشان بنی‌اعتماد، عباس کیارستمی، مجید مجیدی و رضا میرکریمی بودند که در رسانه‌های مطرح جهان مانند آسوشیتد پرس، ورایتی و دیلی استار بازتاب گسترده‌ای داشته‌است. همچنین فرهادی برای عفو اعدام ریحانه جباری به دادگاه رفت و خواستار عفو او شده بود.

واکنش به موضوع گورخواب‌ها

اصغر فرهادی در نامهٔ سرگشاده‌ای که خطاب به حسن روحانی منتشر کرد، نسبت به گزارش گورخوابی در روزنامهٔ شهروند واکنش نشان داد و گفت که از خواندن این خبر، سراسر وجودش را شرم و بُغض فرا گرفته و همهٔ آنانی که در این سرزمین و در این سی و چند سال مسئولیتی داشته و دارند را سهیم در این شرمساری دانست.[62][63] حسن روحانی نیز در پاسخ به وی گفت:

من دیروز از یکی از هنرمندان نامه‌ای را خواندم که بسیار دردناک بود. شنیده بودیم بعضی‌ها از فقر، کارتن‌خواب می‌شوند یا زیر پُل‌ها می‌خوابند اما قبرخواب را کمتر شنیده بودیم. این هنرمند در نامه نوشته بود وقتی این موضوع را دیدیم، بُغض در گلویم و شرمساری در سیمایم ایجاد شد.[64]

تحریم اُسکار ۲۰۱۷

وی در واکنش به فرمان اجرایی «حفاظت از ملت در برابر ورود تروریست‌های خارجی به آمریکا» از سوی دونالد ترامپ و با نگارش یادداشتی که در نیویورک تایمز منتشر شد، اعلام کرد در مراسم اسکارِ آن دوره، حضور نخواهد داشت.[65] در اسکارِ ۲۰۱۷ وی به‌همراهِ ترانه علیدوستی از نامزدان و مدعوینِ این رقابت بودند. وی در ششم اسفند ماه ۱۳۹۵ خورشیدی، انوشه انصاری و پروفسور فیروز نادری را به‌عنوان نمایندگانش برای حضور در مراسم اسکار معرفی کرد.[66] در این مراسم، فیلم فروشنده توانست جایزهٔ اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان را به‌دست‌آورد و در پی آن، انوشه انصاری و فیروز نادری، جایزهٔ اُسکار را به جانشینی از سوی وی دریافت کردند.[67]

پیام فرهادی به اسکار ۲۰۱۷

انوشه انصاری که به نمایندگی از اصغر فرهادی برای دریافت جایزهٔ روی صحنه رفت پیام فرهادی را خواند. فرهادی در پیام خود نوشته بود: "افتخار بزرگی است که برای دومین بار این جایزهٔ باارزش را دریافت می‌کنم. از اعضای آکادمی متشکرم و همینطور دیگر کاندیدهای این رشته. متأسفم که امشب در کنار شما نیستم. من به احترام مردم کشورم و شش کشور دیگر که با قانونِ غیر انسانی "منع ورود مهاجران"، مورد بی‌احترامی واقع شدند به آمریکا نیامدم. تقسیم بندی جهان به "ما و دشمنان ماً توسط سیاستمداران افراطی و باعث ترس می‌شود. ترسی که توجیهی است دروغین بر خشونت‌ها و جنگ‌ها. جنگ‌هایی که مانع بزرگی بودند بر سر دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شده‌اند. سینماگران می‌توانند با چرخش دوربین‌هایشان به مشترکات انسانی، کلیشه‌هایی که از ملّیت‌ها و ادیان مختلف ساخته شده را بشکنند و زمینهٔ هم‌دردی و به‌دنبال آن، همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. "همدردی" چیزی است که ما امروز بیشتر از هر زمان دیگری به آن نیاز داریم."[68][67]

فرهادی ساعاتی پیش از برگزاری مراسم اسکار، در پیامی ویدئویی از تهران خطاب به ساکنان لندن که به ابتکار صادق خان -شهردار لندن- برای تماشای فیلم فروشنده به میدان ترافالگار این شهر رفته بودند، گفت: بی‌نهایت خوشحال است که واکنش‌ها به حُکم ترامپ، جنبشی پویا به‌راه‌انداخته‌است. در این پیام آمده‌است: «امیدوارم این همبستگی ادامه و گسترش یابد چون درون آن قدرتی برای مقابله با فاشیسم نهفته‌است که می‌تواند در برابر افراط‌گرایی به پیروزی برسد و در همه‌جای جهان به قدرت‌های سیاسی، نه بگوید.»[67]

اصغر فرهادی همچنین گفت: «ما همه شهروندان جهانیم و من همهٔ تلاشم را به کار می‌بندم تا از این اتحادِ پدیدآمده حراست کنم و گسترشش دهم.»[67]

از نگاه دیگران

  • مریل استریپ: اصغر فرهادی با ساختن جدایی نادر از سیمین این فیلم دلپذیر کاری کرد که هیئت‌های دیپلمات و اخبار روزنامه‌ها از آن عاجزند. او گذاشت تا ما خود را در آینه زندگی دیگران ببینیم و مخمصه‌های یکدیگر را درک کنیم. مخمصه انسانیت مشترک‌مان را. این کنش، کنشی سیاستمدارانه است. آثار او از نظر قاب سینمایی شگفت‌انگیز هستند.[69]
  • رابرت دنیرو: اصغر فرهادی درباره الی را با داستانی مسحورکننده ساخته، که موجب شده‌است تا دربارهٔ الی مرزهای جهانی را فرو بریزد و درک ما از دنیای مشترک مان را تعمیق ببخشد.[70]
  • جیک جیلنهال: عاشق فیلم «جدایی» اصغر فرهادی هستم. او یکی از اثرگذارترین کارگردان‌های دو دهه اخیر است.[71]
  • پنه‌لوپه کروز: اصغر فرهادی در حال حاضر یکی از بهترین کارگردان‌هایی است که دنیا دارد.[72]
  • گاردین: فیلم‌های فرهادی یک درام درخشان و پیچیده هستند که نقش‌آفرینی بازیگران آن بسیار قابل توجه است.[73]

فیلم‌شناسی
نوشتار اصلی: فیلم‌شناسی اصغر فرهادی

کتاب‌ها

داوری‌ها

لیست‌ها
  • به انتخاب پلی‌لیست در ۲۰۱۶: سیزدهمین کارگردان هیجان‌انگیز جهان[78]
  • به انتخاب ایندیوایر ۲۰۱۶: پنجمین کارگردان برتر جهان
  • به انتخاب بی‌بی‌سی ۲۰۱۵: رتبه نهم جدایی نادر از سیمین در ۱۰۰ فیلم برتر قرن[79]
  • به انتخاب هافینگتن پست ۲۰۱۲: رتبه بیست و سوم بهترین کارگردان جهان[80]

منابع
  1. «کارگاه فیلمنامه‌نویسی حسین فرهادی برگزار می‌شود». ایران آنلاین. ۱ خرداد ۱۳۹۶. بایگانی‌شده اکتبر ۱۳, ۲۰۱۷ در وی‌بَک مَشین
  2. «دو جایزه جشنواره کن برای شهاب حسینی و اصغر فرهادی». رادیو فردا. بایگانی‌شده مه ۲۳, ۲۰۱۶ در وی‌بَک مَشین
  3. «درخشش کم‌سابقه سینمای ایران در کن؛ جایزه بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم‌نامه». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده مه ۲۵, ۲۰۱۶ در وی‌بَک مَشین
  4. «صفحه در وبگاه ایران‌آکت».
  5. Awards for Asghar Farhadi بایگانی‌شده مارس ۳, ۲۰۰۹ در وی‌بَک مَشین ‏(imdb)‏
  6. «Discours d'Aurélie Filippetti, ministre de la Culture et de la Communication, prononcé à l'occasion de la cérémonie de remise des insignes d'Officier de l'ordre des Arts et des Lettres à Asghar Farhadi». Ministère de la Culture. ۲۷ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ مه ۲۰۱۸. بایگانی‌شده مه ۹, ۲۰۱۸ در وی‌بَک مَشین
  7. ««رو در رو با اصغر فرهادی» در سرای اهل قلم». ایسنا. ۲۰۱۵-۰۱-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۹. بایگانی‌شده مه ۹, ۲۰۱۸ در وی‌بَک مَشین
  8. «نشان عالی هنر و ادبیات فرانسه برای کارگردان «گذشته» «آفیسیر» در گنجینه فرهادی». روزنامه شرق. ۱۰ اسفند ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۹ مه ۲۰۱۸. بایگانی‌شده آوریل ۲۵, ۲۰۱۹ در وی‌بَک مَشین
  9. «The 2012 TIME 100 Poll». ۲۹ مارس ۲۰۱۲ – به واسطهٔ content.time.com.
  10. Corliss، Richard (۱۸ آوریل ۲۰۱۲). «Asghar Farhadi - The World's 100 Most Influential People: 2012 - TIME» – به واسطهٔ content.time.com.
  11. «اصغر فرهادی در میان 100 متفکر برتر جهان». خبرآنلاین. ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
  12. اصغر فرهادی در «زوریخ» از سینما گفت بایگانی‌شده دسامبر ۳۱, ۲۰۱۵ در وی‌بَک مَشین روزنامه شرق
  13. «. : Iranian Movie DataBase اصغر فرهادی :». www.sourehcinema.com.
  14. «عکسی از همکاری اصغر فرهادی و ابراهیم حاتمی کیا در فیلم "ارتفاع پست"». سلام سینما.
  15. ««رقص در غبار» در وایادولید». www.fcf.ir.
  16. «رقص در غبار، سینمای هنر و تجربه».
  17. «شهر زیبا؛ مطلق بودن یک دیدگاه نسبی گرایانه».
  18. دومین فیلم اصغر فرهادی بررسی می‌شود بایگانی‌شده فوریه ۷, ۲۰۱۹ در وی‌بَک مَشین
  19. «نظر منتقد مشهور گاردین در مورد فیلم تازه اصغر فرهادی؛ «فروشنده» بیشتر شبیه «چهارشنبه سوری» است». تیتر هنر.
  20. «بررسی سلایق و علایق شخصی اصغر فرهادی». tadbirvaomid.ir.
  21. «فیلم «چهارشنبه سوری» سومین ساخته اصغر فرهادی».
  22. «نگاهی به فیلم کنعان ساخته مانی حقیقی». ویستا.
  23. روایتی دیگر از دایره زنگی بایگانی‌شده اکتبر ۱۳, ۲۰۱۷ در وی‌بَک مَشین
  24. همکاری فرهادی و کیمیایی در محاکمه در خیابان بایگانی‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine بایگانی‌شده اکتبر ۲۶, ۲۰۱۶ در وی‌بَک مَشین
  25. آخرین فیلم اصغر فرهادی در راه اسکار / درباره "درباره الی" بایگانی‌شده فوریه ۷, ۲۰۱۹ در وی‌بَک مَشین
  26. ««دربارهٔ الی» از یک عکس شروع شد/ بومی‌ترین فیلم‌ها جهانی‌ترین آثار خواهند بود». اخبار سینمای ایران و جهان - سینماپرس. ۲۲ آوریل ۲۰۱۶.
  27. نگاهی به بازی بازیگران «درباره الی...» بایگانی‌شده اوت ۲۰, ۲۰۱۶ در وی‌بَک مَشین
  28. «فیلم ایرانی دربارهٔ الی، برنده جایزه اول جشنواره سینمایی ترایبکا شد». صدای آمریکا.
  29. «رابرت دنیرو: «دربارهٔ الی» مرزهای جهانی را فرو ریخت». fa. ۱۲ فوریهٔ ۱۳۸۸.
  30. پارسینه، Parsine com | پایگاه خبری-تحلیلی (۱۲ مرداد ۱۳۹۴). «حقایقی دربارهٔ فیلم دربارهٔ الی به بهانه انتخاب این فیلم به عنوان ده فیلم برتر سال 2015». fa.
  31. Saba، آخرین اخبار فرهنگ و هنر | صبا| (۱ خرداد ۱۳۹۵). ««فروشنده» ادامه «جدایی» و «دربارهٔ الی» است، نه تکرارشان». fa.
  32. «مروری بر فیلم‌های مهم اصغرفرهادی، فیلمساز اجتماعی/ در مسیر افتخار». vakilemelat.ir.
  33. نگاهی به کارنامهٔ اصغر فرهادی بایگانی‌شده اکتبر ۲۶, ۲۰۱۶ در وی‌بَک مَشین
  34. «. : Iranian Movie DataBase فیلم جدایی نادر از سیمین :». www.sourehcinema.com.
  35. نظر اسپیلبرگ، فینچر، وودی الن و برد پیت در مورد جدایی نادر از سیمین بایگانی‌شده دسامبر ۳۰, ۲۰۱۸ در وی‌بَک مَشین
  36. بی‌بی‌سی، مریم عرفان. «گفتگو با سردبیر سایت اند ساوند دربارهٔ جدایی نادر از سیمین». BBC News فارسی.
  37. «نگاهی به «جدایی نادر از سیمین»».
  38. "جدایی نادر از سیمین" اصغر فرهادی برنده ی جایزه ی بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان اسکار شد / جایزه بهترین فیلم‌نامه به وودی آلن رسید بایگانی‌شده اکتبر ۲۶, ۲۰۱۶ در وی‌بَک مَشین
  39. «بزرگ‌ترین افتخار سینمای ایران؛ جدایی نادر از سیمین برنده اسکار شد». www.hamseda.ir.
  40. «واکنش سارکوزی به "جدایی نادر از سیمین "». Economic News Agency | خبرگزاری اقتصادی ایران.
  41. Grover, Ronald (26 February 2012). "Iran's "A Separation" wins best foreign language Oscar". Thomson Reuters. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 26 February 2012. بایگانی‌شده سپتامبر ۲۴, ۲۰۱۵ در وی‌بَک مَشین
  42. تحسین از مادرید تا برلین بایگانی‌شده فوریه ۳, ۲۰۱۸ در وی‌بَک مَشین
  43. «این یک "جدایی" نیست!». همشهری آنلاین. ۲۸ فوریهٔ ۲۰۱۲.
  44. «Roger Ebert Reveals His List for the Top 20 Best Feature Films of 2011». FirstShowing.net.
  45. «The 21st Century's 100 greatest films». BBC. ۲۳ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۱۶. بایگانی‌شده ژانویه ۳۱, ۲۰۱۷ در وی‌بَک مَشین
  46. «جدایی نادر ازسیمین، دومین فیلم برتر سال 2011 سینمای جهان». همشهری آنلاین. ۷ دسامبر ۲۰۱۱.
  47. «فروش جهانی «جدایی نادر از سیمین» به 19.8 میلیون دلار رسید». اخبار سینمای ایران و جهان - سینماپرس. ۱۴ مهٔ ۲۰۱۲.
  48. «پرده سینما | پایگاه خبری و تحلیلی سینمای ایران و جهان». www.cinscreen.com.
  49. «The Past (گذشته) به کارگردانی «اصغر فرهادی»». ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  50. «بیوگرافی اصغر فرهادی». زومجی. ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷.
  51. «نظر منتقدان بریتانیا دربارهٔ "گذشته" فرهادی». ۲۲ فروردین ۱۳۹۳.
  52. ««فروشنده» فرهادی در لیست جهانی فیلم‌های مورد انتظار اکران ۲۰۱۶». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۶.
  53. «داستان فیلم فروشنده دربارهٔ چیست؟». fa. ۱۰ شهریور ۱۳۹۵.
  54. جزئیات "فروشنده" از زبان اصغر فرهادی بایگانی‌شده ژوئیه ۲۵, ۲۰۱۸ در وی‌بَک مَشین
  55. «پرده سینما | پایگاه خبری و تحلیلی سینمای ایران و جهان».
  56. «کولاک «فروشنده» در کن / شهاب حسینی، بهترین بازیگر شد، اصغر فرهادی، بهترین نویسنده». tik.ir.
  57. «نقد و تحلیل محتوایی فیلم فروشنده ساخته اصغر فرهادی». همشهری آنلاین. ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۶.
  58. shomanews، شمانیوز | (۱۳ شهریور ۱۳۹۵). «فروش فروشنده زلزله به پا کرد». fa.
  59. "جشنواره کن با فیلم «همه می‌دانند» اصغر فرهادی افتتاح می‌شود". euronews (به لاتین). 2018-04-04. Retrieved 2018-04-05.
  60. ویژگی فیلم‌های اصغر فرهادی کدام اند؟
  61. «واکنش صریح اصغر فرهادی به فجایع غزه».
  62. «اصغر فرهادی به رئیس‌جمهور نامه نوشت». ایسنا. ۲۷ دسامبر ۲۰۱۶.
  63. «نامه سرگشاده اصغر فرهادی به روحانی دربارهٔ زندگی کارتن‌خواب‌ها در قبر: مایه شرمساری است». صدای آمریکا.
  64. فرارو | واکنش روحانی به نامه فرهادی دربارهٔ گورخواب ها بایگانی‌شده فوریه ۷, ۲۰۱۹ در وی‌بَک مَشین
  65. اصغر فرهادی تصمیم خود را اعلام کرد: به اسکار نمی‌روم بایگانی‌شده ژانویه ۳۱, ۲۰۱۷ در وی‌بَک مَشین خبرگزاری انتخاب
  66. اصغر فرهادی نمایندگانش را در اسکار معرفی کرد/باشگاه خبرنگاران بایگانی‌شده مارس ۲۰, ۲۰۱۷ در وی‌بَک مَشین
  67. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «فرهادی با "فروشنده" دومین اسکار ایران را به ارمغان آورد | DW | 27.02.2017». DW.COM.
  68. «اسکار دوم برای سینمای ایران».
  69. نامه «مریل استریپ» به «اصغر فرهادی»
  70. فرهادی جایزه نخست جشنواره «ترابیکا» را برد
  71. جیک جیلنهال: عاشق فیلم «جدایی» اصغر فرهادی هستم
  72. پنه لوپه کروز: عاشق فیلم‌نامه جدید اصغر فرهادی شدم
  73. جانی دپ: فیلم فروشنده بهترین فیلمی است که دیده ام.اصغر فرهادی یکی از بهترین کارگردان های جهان است. بررسی کارنامه آقای سینمای ایران
  74. «ارتفاع پست: فیلمنامه|فیلم‌نامه‌ها||خانه کتاب |ketab.ir». www.ketab.ir.
  75. «شهر زیبا|فیلم‌نامه‌ها||خانه کتاب |ketab.ir». www.ketab.ir.
  76. «سخنان اصغر فرهادی دربارهٔ نوشته‌هایش / مجموعه فیلمنامه‌های کارگردان سرشناس ایرانی رونمایی شد». خبرآنلاین. ۹ نوامبر ۲۰۱۴.
  77. «رودررو با اصغر فرهادی|فرهادی، اصغر، 1351- مصاحبه‌ها||خانه کتاب |ketab.ir». ketab.ir.
  78. فرهادی سیزدهمین فیلم‌ساز هیجان انگیز جهان
  79. ۱۰۰ فیلم برتر قرن ۲۱ را بشناسید/ آثار کیارستمی و فرهادی در فهرست برترین‌های جهان
  80. فرهادی در هافینگتن پست

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به اصغر فرهادی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.