غلامرضا بروسان

غلامرضا بروسان فرزند اسماعیل بروسان (زاده ۲۲ آذر ۱۳۵۲ در مشهد - درگذشته ۱۵ آذر ۱۳۹۰) شاعر و برگزیده «جایزه شعر نیما» و «جایزه شعر خبرنگاران» است.[1]

آثار

از او در زمان حیاتش مجموعه‌های شعر «احتمال پرنده را گیج می‌کند»(۱۳۷۸) و «یک بسته سیگار در تبعید»(۱۳۸۴) منتشر شده‌بود. چاپ گزیده‌ای از شعر مشهد به نام «به سوی رودخانهٔ استوک»(۱۳۸۵) و «عصارهٔ سوماً»(۱۳۸۷)، گزیده‌ای از ریگ ودا (قدیمی‌ترین کتاب مقدس موجود هندوها)، «مرا ببخش خیابان بلندم» گزیدهٔ شعر شمس لنگرودی، و مجموعه گزیده شعر خراسان به اسم «اسب‌ها روسری نمی‌بندند» از دیگر آثار وی است.[2] اسب‌ها روسری نمی‌بندند، گزیدهٔ شعر خراسان با انتخاب بروسان است که توسط انتشارات شاملو منتشر شد. این مجموعهٔ شعر افزون بر ۶۰۰ صفحه است و سروده‌هایی از ۵۰ شاعر خراسان را شامل می‌شود. در مقدمهٔ این کتاب، گزیده‌هایی از گفتگوهای غلامرضا بروسان با شاعران خراسانی، ارائه شده‌است.[3] دو اثر دیگر او «۵ عاشقانه‌های یک سرباز(۱۳۸۷)» و «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» (۱۳۸۸) هستند که بروسان به خاطر «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» برگزیده دومین جایزه شعر نیما شد[4]

آخرین کتاب بروسان «در آب‌ها دری باز شد»، اشعاری است که اواخر دهه هشتاد (۸۹–۸۷) سروده شده و پس از درگذشت او توسط خانواده‌اش گردآوری و منتشر شد.[5]

عناصر معنوی در آثار شاعر

طی نقد و بررسی آثار این شاعر در کانون ادبیات ایران در تابستان ۱۳۸۵، سیدرضا محمدی، شاعر و منتقد ادبی دربارهٔ اشعار غلامرضا بروسان اینچنین می‌گوید: «ذائقه تازگی، حس غریب، یگانگی با طبیعت و نسبت با آب و خاک و سنگ از ویژگی‌های اشعار بروسان است. در اشعار وی دغدغه‌های انسانی فراوانی وجود دارد. این دغدغه‌های انسانی از صلح و شکوه و جنگ تا مسائل فرهنگی بشری چون جوانمردی، رفاقت و مهربانی را در برمی گیرد.»[6]

ساده نویسی در شعر فارسی

غلامرضا بروسان از سردمداران جریان ساده‌نویسی در شعر فارسی محسوب می‌شود.[7] بروسان ساده‌نویسی را یک فرم و کاری دشوار می‌دانست و معتقد بود ساده نویسان بر خلاف شاعران دشوارنویس سهم واقع‌گرایی را در شعر ادا می‌کنند. بروسان ساده‌نویسی را امکانی می‌دانست که مخاطبان خود را در آینهٔ شعر شاعران ببینند؛ و اعتقاد داشت زمان آرمان‌گرایی در شعر به سر آمده و می‌بایست واقعیت روایت شود و این در زبانی ساده تحقق‌پذیر است.[8] از دید بروسان شعر باید واقعیت داشته باشد و شعر واقعی شعری است که از جنس نیازها و دردهای اجتماعی مخاطبانش باشد. به باور بروسان تنها در این صورت است که مخاطب پابه‌پای شاعر پیش می‌رود و به او اعتماد می‌کند.[9] بروسان نوع شعر خود را سهل ممتنع می‌دانست، سهل به این معنا که راحت در دسترس مخاطب قرار گیرد و ممتنع به این معنا که مخاطب را با تجربه حسی جدیدی روبرو می‌کند[10]

جوایز

  • مجموعه شعر «یک بسته سیگار در تبعید» کتاب برگزیده اولین دوره شعر خبرنگاران، سال ۱۳۸۵[11]
  • مجموعه شعر «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» کتاب برگزیده دومین دوره جایزه شعر نیما، سال ۱۳۸۹[12]
  • مجموعه شعر «سکته سوم» تقدیر شده در دهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش شعر بزرگسال، سال ۱۳۹۴[13]

ترجمه اشعار به زبان‌های دیگر

چاپ سوم مجموعه شعر «یک بسته سیگار در تبعید» با ترجمه شعرها به انگلیسی و آلمانی توسط انشارات مروارید در اسفند ۱۳۹۲ منتشر شد.[14] ترجمه آلمانی شعرهای کتاب را علی عبداللهی و ترجمه انگلیسی را احمد پوری انجام داده است.

کتاب ترجمه گزیده شعرهای غلامرضا بروسان و الهام اسلامی به زبان کردی با بازگردانی محمد آشنا توسط انتشارات داستان در بهمن ۱۳۹۴ منتشر شده‌است. «بةسةی جگةرص غةریویةنه (بسته‌ای سیگار در غربت)» عنوان ترجمه گزیده شعرهای بروسان و اسلامی به کردی است.[15]

مرگ

بروسان به همراه همسر شاعرش الهام اسلامی و دخترش لیلا در سانحهٔ رانندگی در جاده قوچان، در ۱۴ آذرماه ۱۳۹۰، در سن ۳۸ سالگی؛ درگذشت.[16][17]

پس از این رویداد، بررسی آثار این شاعر با حضور شاعرانی که با بروسان و آثار او مرتبط بوده‌اند، طی نشستی در انجمن ادبی عصر روشن ترتیب داده شد.[18]

نمونه شعر

بی تو … (از کتاب یک بسته سیگار در تبعید)

بی تو
خودم را بیابان غریبی احساس می‌کنم
که باد را به وحشت می‌اندازد
جویبار نازکی
که تنها یک پنجم ماه را دیده است
زیباترین درختان کاج را حتا
زنان غمگینی احساس می‌کنم
که بر گوری گمنام مویه می‌کنند
آه
غربت با من همان کار را می‌کند
که موریانه با سقف
که ماه با کتان
که سکته قلبی با ناظم حکمت
گاهی به آخرین پیراهنم فکر می‌کنم
که مرگ در آن رخ می‌دهد
پیراهنم بی تو آه
سرم بی تو آه
دستم بی تو آه
دستم در اندیشهٔ دست تو از هوش می‌رود
ساعت ده است
و عقربه‌ها با دو انگشت هفتی را نشان می‌دهند
که به سمت چپ قلب فرو می‌افتد.

پیوند به بیرون

  • «گفتگو با غلامرضا بروسان». روزنامه شرق. ۸ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۵–۰۷–۰۷. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)

منابع

  1. مرگ دردناک غلامرضا بروسان،
  2. کتاب‌شناسی غلامرضا بروسان، Goodreads.
  3. «جمع مستان -غلامرضا بروسان: انتشار آثار چاپ نشده». roozonline.com. ۲۰۱۲-۰۶-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۰۷. پارامتر |first1= بدون |last1= در Authors list وارد شده‌است (کمک)
  4. یادی از غلامرضا بروسان و الهام اسلامی در سالگرد درگذشت‌شان ایسنا- بازبینی شده در ۱۶ تیرماه ۱۳۹۴
  5. «در آب‌ها دری باز شد»؛ غلامرضا بروسان؛ مروارید الف- بازبینی شده در ۱۶ تیرماه ۱۳۹۴
  6. «برگزاری نشست روایت شعر شاعران دهه هفتاد خراسان». JameJamOnline.ir. ۲۰۱۵-۰۷-۰۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژوئیه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۰۷.
  7. بابک اباذری (مهر ۱۳۹۲). «نقد ساده نویسی».
  8. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) (خرداد ۱۳۸۸). «ساده‌نویسی در شعر امروز».
  9. تبیان (مرداد ۱۳۹۰). «سخنان غلامرضا بروسان دربارهٔ شعر امروز».
  10. روزنامه شرق (آبان ۱۳۹۰). «گفتگو با غلامرضا بروسان».
  11. خبرگزاری کتاب ایران (اسفند ۱۳۸۵). «"یک بسته سیگار در تبعید" مجموعه شعر برگزیده خبرنگاران شد».
  12. صدای آمریکا (مهر ۱۳۸۹). «دومین دوره جایزه شعر نیما برگزار شد».
  13. خبرگزاری مشرق (اسفند ۱۳۹۴). «برگزیدگان دهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر معرفی شدند».
  14. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) (اسفند ۱۳۹۲). «چاپ سوم «یک بسته سیگار در تبعید» بروسان».
  15. خبرگزاری مهر (بهمن ۱۳۹۴). «ترجمه کُردی شعرهای غلامرسا بروسان و الهام اسلامی منتشر شد».
  16. «مرگ دردناک غلامرضا بروسان». روزنامه همشهری - hamshahrionline. ۲۰۱۵-۰۷-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۰۷.
  17. غلامرضا بروسان درگذشت تابناک- بازبینی شده در ۱۶ تیرماه ۱۳۹۴
  18. «ایبنا - نکوداشت بروسان به کتاب‌ها و آثار او اختصاص دارد». خبرگزاری کتاب ایران (IBNA). ۲۰۱۵-۰۷-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۰۷.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.