هاتفی خرجردی
مولانا عَبدُالله هاتِفی خَرجـِردی خُراسانی (۸۵۸ – ۹۲۷ ه. ق) یا هاتفی جامی شاعر ایرانی اواخر روزگار تیموری و اوایل دوره صفویه است. او پسر خواهر شاعر ایرانی عبدالرحمن جامی بود.[1] هاتفی در شعرسرایی دنبالهرو نظامی گنجوی بود. او را از مثنویسرایان بزرگ سده دهم میدانند و بیشتر شعرهایش حماسی هستند. وی به ظاهر [شیعه]] بود و شاه اسماعیل یکم نیز در باغ خانهاش با وی ملاقات کرد.[2] وی در سال ۹۲۷ه. ق در زادگاهش خرجرد جام درگذشت.[3]
هاتفی خرجردی | |
---|---|
زادهٔ | خرگرد |
درگذشت | ۹۲۷ قمری تربت جام |
آرامگاه | هرات، کنار آرامگاه مولانا |
ملیت | ایرانی |
پیشه | شعر فارسی |
وی از میان انواع شعر در مثنوی مهارت داشت و خمسهای به پیروی نظامی گنجوی شاعر سدهٔ نهم آغاز کرد که ناتمام ماند. . از ویژگیهای شعر ساده و روان او تشبیهات دقیق در اوصاف اشخاص و اعمال آنان و میدانهای جنگ و صف آراییها برشمردنی است.[4]
اثرها
- منظومهها (خمسهٔ ناتمام):
لیلی و مجنون،
هفت منظر (مانند هفت پیکر نظامی حدود ۲۰۰۰ بیت)، در بحر خفیف سالم مخبون مقطوع
خسرو و شیرین
تیمورنامه یا تَمُرنامه یا ظفرنامه،
شاهنامهٔ هاتفی یا شاهنشاهنامه.
از پنح اثر که «خمسهٔ» او را تشکیل میدهند فقط چهارتای آن تاکنون منتشر گشتهاست.
- دیوان اشعار.
مشخصات چاپ آثار
- هاتفی، عبدالله، شیرین و خسرو، متن انتقادی و مقدمه به سعی و اهتمام سعدالله اسدالله یف، مسکو: ادارهٔ انتشارات دانش، شعبهٔ ادبیات خاور، ۱۹۷۷.
پانویس
- هاتفی، عبدالله، شیرین و خسرو، به سعی و اهتمام سعدالله اسدالله یف، مسکو: ادارهٔ انتشارات دانش، شعبهٔ ادبیات خاور، ۱۹۷۷، صIV.
- هاتفی، عبدالله، شیرین و خسرو، به سعی و اهتمام سعدالله اسدالله یف، مسکو: ادارهٔ انتشارات دانش، شعبهٔ ادبیات خاور، ۱۹۷۷، صXI.
- هاتفی، عبدالله، شیرین و خسرو، به سعی و اهتمام سعدالله اسدالله یف، مسکو: ادارهٔ انتشارات دانش، شعبهٔ ادبیات خاور، ۱۹۷۷، صXV.
- شریفی، فرهنگ ادبیات فارسی، ۱۴۷۴.
منابع
- شریفی، محمد (۱۳۸۷). محمدرضا جعفری، ویراستار. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۴۴۳-۴۱-۸.
- Bernardini، Michele. "HĀTEFI، ʿABD-ALLĀH". دانشنامه ایرانیکا. 15 December 2003. Retrieved 9 March ۲۰۱۲.
- یاد یار مهربان: مرزهای شرقی شعر پارسی از ورارودان تا هند(از سدة 10تا اوایل سدة 14هجری)، دکتر میرزا ملا احمد. تهران: توس، 1380.