اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را
غزلی با مطلع «اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را»، غزل شمارهٔ ۳ از دیوانِ حافظ در تصحیحِ محمد قزوینی و قاسم غنی است. این غزل یکی از معروفترین غزلهای دیوانِ حافظ است. این غزل آشناترین شعر حافظ در جهان انگلیسی زبان است و نخستین شعر حافظ به شمار میرود که به انگلیسی ترجمه شدهاست.[2][3]
اگر آن ترک شیرازی | |||
---|---|---|---|
زبان | فارسی | ||
شاعر | حافظ[1] | ||
شمار ابیات | ۹ | ||
بحر | هَزَجِ مُثَمَّنِ سالم مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن | ||
متن | |||
نسخهٔ مبنا: تصحیحِ محمّد قزوینی و قاسم غنی | |||
ادعا شده که احتمالاً این شعر پس از سال ۱۳۷۰ میلادی در زمانی که تیمور لنگ سمرقند را به پایتختی برگزید و شروع به توسعه آن کرد سروده شدهاست.[4] یک قرن پس از مرگ حافظ یک حکایت معروف دربارهٔ ملاقات تیمور لنگ با حافظ و انتقاد او دربارهٔ بیحرمتی به سمرقند و بخارا نقل میشد. این داستان برای نخستین بار در کتاب انیس الناس اثر شجاع شیرازی در سال ۱۴۲۶ میلادی به نوشتار درآمد[5] و در سال ۱۴۸۶ در تذکرةالشعرای دولتشاه سمرقندی شرح داده شد. اگر این ملاقات صورت گرفته باشد، که مشخص نیست، حتماً در نخستین سفر تیمور لنگ به شیراز در سال ۱۳۸۷ و دو سال پیش از مرگ حافظ رخ دادهاست.[6]
پانویس
- حافظ، دیوان حافظ، ۳.
- Hillmann, Michael C. (1975). "Hafez's 'Turk of Shiraz' again". Iranian Studies, Vol. 8, No. 3 (Autumn, 1975), pp. 164-182. (JSTOR)
- Loloi, Parvin (2002). "Hafez x. Translations of Hafez in English". Encyclopaedia Iranica online.
- Ingenito, Domenico (2018)."Hafez's "Shirāzi Turk": A Geopoetical Approach". Iranian Studies.
- Ingenito, Domenico (2018)."Hafez's "Shirāzi Turk": A Geopoetical Approach". Iranian Studies.
- Browne, E. G. (1920 [1928]). A Literary History of Persia, vol. 3: The Tartar Dominion (1265–1502). Cambridge.
منابع
- حافظ شیرازی، شمسالدین محمد بن بهاءالدین محمد. قزوینی، محمد؛ غنی، قاسم، ویراستاران. دیوان حافظ. تهران: سینا.