آیه ولایت

آیه ولایت، آیه ۵۵ سورهٔ مائده از قرآن، کتاب دینی مسلمانان است.

آیه ولایت
سنگ مقامی مربوط به یکی از قدمگاه‌های علی بن موسی الرضا که بر حاشیه آن، آیه ولایت حکاکی شده‌است
مشخصات قرآنی
نام آیهآیه ولایت
نام سورهمائده
شماره آیه۵۵
محل نزولمدینه
شأن نزولدارد
شماره جزء۶
شماره حزب۱۲
اختلاف درشأن نزول
اطلاعات دیگر
شماره کلمه۱۴
شماره حرف۸۲
حروف مقطعهندارد
متن آیه«إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ»
ترجمه آیهولی شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده‌اند همان کسانی که نماز برپا می‌دارند و زکات می‌دهند در حالی که در رکوع نمازند.

در پانزده تفسیر از قرآن (این تفاسیر:[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15]) نویسندگان این تفسیرها بر این باورند که این آیه برای علی نازل شده و دلالت بر ولایت علی بلافصل بعد از محمد می‌کند.

متن عربی آیه و ترجمه

  • ﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ﴾(سورهٔ مائده-آیهٔ ۵۵)
  • ولی شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده‌اند همان کسانی که نماز برپا می‌دارند و زکات می‌دهند در حالی که در رکوع نمازند.

معانی

اِنَّما در زبان عربی برای انحصار می‌آید و در فارسی مترادف کلمه فقط است.[16][17][4][12][18]
ولی در آیه به معنی، سرپرستی و تصرف و رهبری مادی و معنوی است ولی در کتب لغوی قرن اول فقط به معنای سرپرست استعمال میشده و معنای دوست بعد ها افزوده شده است.[16][2][4][18]

شأن نزول

تفاسیر سنی

همچنین او با نقل روایتی دیگر از عبدالله بن سلام که در هنگام نزول این آیه به پیامبر می‌گوید: «ای رسول خدا، من دیدم که علی در حال رکوع نماز، انگشترش را به نیازمندی داد، پس ما او را ولی خود می‌دانیم» علت نزول این آیه را دادن انگشتری به فقیر توسط علی بن ابیطالب عنوان می‌دارد.[20]

تفاسیر شیعی

  • سید هاشم بحرانی از فقیهان و مفسران شیعه در کتابش تفسیر البرهان روایتی را به نقل از تفسیر عیاشی از ابوحمزه ثمالی از محمد باقر دربارهٔ شأن نزول این آیه بیان کرده‌است. در این روایت محمد باقر با نقل داستانی از محمد علت نزول این آیه را دادن انگشتری به شخص نیازمند توسط علی برمی‌شمرد. او در این باره می‌گوید: «پیامبر خدا در منزلش نشسته بود … که این آیه (إِنَّمٰا وَلِیُّکُمُ اللّٰهُ وَ رَسُولُهُ …) نازل شد. پیامبر منزل را به قصد مسجد ترک کرد. [در راه] شخص نیازمندی را دید و از او پرسید: آیا کسی چیزی به تو صدقه داده‌است؟ او پاسخ داد: بله، آن شخص که نماز می‌گزارد.و آن شخص علی بود.»[21]

منابع

  1. برگزیده تفسیر نمونه، ج۱، ص: ۵۲۸
  2. التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص: ۵۵۹
  3. ترجمه المیزان، ج۶، ص: ۴ و ۵
  4. ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص: ۸۸
  5. تفسیر الکاشف، ج۳، ص: ۸۲
  6. ترجمه تفسیر طبری، ج۲، ص: ۴۱۱
  7. شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، ج۱، ص: ۲۰۹
  8. تفسیر ابن عربی، ج۱، ص: ۱۸۰
  9. التحریر و التنویر، ج۵، ص: ۱۳۹
  10. تفسیر القرآن العظیم، ج۳، ص: ۱۲۶
  11. التفسیر القرآنی للقرآن، ج۳، ص: ۱۱۲۴
  12. التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، ج۴، ص: ۲۰۱
  13. جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص: ۱۸۴
  14. الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج۲، ص: ۲۹۳
  15. الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۱، ص: ۶۴۹
  16. برگزیده تفسیر نمونه، ج۱، ص: ۵۲۶
  17. التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص: ۵۶۰
  18. الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۱، ص: ۶۴۸
  19. فخر الدین رازی|تفسیر کبیر، جلد ۱۲، صفحهٔ ۳۸۳
  20. فخر الدین رازی|تفسیر کبیر، جلد ۱۲، صفحهٔ ۳۸۳
  21. سید هاشم بحرانی|تفسیر البرهان، جلد ۲، صفحهٔ ۳۲۲
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.