تکاثر
سورۀ تکاثر مکی و دارای ۸ آیه است. واژهٔ تکاثر به معنی افتخار به زیادی ثروت و عزّت است.
| تکاثر | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| دسته‌بندی | مکی | ||||
| اطلاعات آماری | |||||
| شمارهٔ نزول | ۱۶ | ||||
| جزء | ۳۰ | ||||
| شمار آیه‌ها | ۸ | ||||
| شمار واژه‌ها | ۳۲ | ||||
| شمار حرف‌ها | ۱۴۴ | ||||
| متن سوره | |||||
 | |||||
|
|
||||
نام
نام این سوره از آیهٔ اول آن گرفته شده‌است.
نزول
این سوره بعد از سوره کوثر نازل شده‌است.
محتوای سوره
این سوره نخست سرزنش کسانی است که بر یکدیگر تفاخر می‌کردند. سپس هشداری به مسئله معاد و قیامت و آتش دوزخ، و در پایان هشداری در زمینه بازپرسی از نعمت‌ها می‌دهد.
لغات سوره
تکاثر یعنی فخر فروختن به دیگران به خاطر داشتن مال و فرزند زیاد[1]
مقابر یعنی محل قبر مرده‌ها که تفسیر مشهور می‌گوید آن قوم کارشان به جایی رسیده بود که برای فخر فروشی به سراغ قبر مردگان خود رفته و می‌شمردند که کدامشان مرده بیشتری دارد[2]
نعیم به معنی نعمت است که در روایات شیعه و اهل سنت معانی و مصادیق مختلفی برای آن ذکر شده مثلاً پیامبر و امام و صحت و فراغت و امنیت و در روایات اهل سنت آمده‌است که خداوند از لباسی که با آن عورت پوشیده می‌شود و تکه نانی که گرسنگی را برطرف کند و خانه‌ای که انسان را از گزند سرما و گرما حفظ کند سؤال نمی‌کند که البته محمد حسین طباطبایی این حدیث را بر عدم سخت‌گیری خداوند تعالی در ضروریات زندگی می‌داند[3]
روایات مرتبط با سوره
پیامبر اسلام: تکاثر الاموال جمعها من غیر حقها و منعها من حقها و سدّها فی الاوعیة. ترجمه فارسی: تکاثر جمع کردن مال از راه نامشروع و ندادن حقوق واجب مال (مثل خمس یا زکات و …) و نگهداری مال در در صندوق‌ها است (در گذشته صندوق‌ها محل نگهداری پول‌ها بوده‌است)[1]
فضیلت سوره
در حدیثی از پیامبر اسلام آمده:
کسی که آن را بخواند خداوند در برابر نعمتهایی که در دنیا به او داده او را مورد حساب قرار نمی‌دهد و پاداشی به او می‌دهد که گوئی هزار آیه قرآن را تلاوت کرده.
منابع
- قرائتی، محسن، تفسیر نور، ذیل سوره تکاثر.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ذیل سوره تکاثر.
- طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ذیل سوره تکاثر.
- برگزیده تفسیر نمونه، جلد ۵، ناصر مکارم شیرازی
- آشنایی با سوره‌ها (شناخت سوره‌های قرآن)، جواد محدثی، ۱۳۷۴، قم، دفتر تبلیغات اسلامی