صحابه

صحابه یا اصحاب (به معنای یاران)، مردانی هستند که شخصاً محمد، پیامبر اسلام را دیده‌اند و سخنش را شنیده و در زمان حیات او اسلام آورده‌اند. مفرد آن را صحابی می‌گویند. یاران زن محمّد را صحابیات می‌گویند.[1][2][3]

«اصحاب» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، اصحاب (ابهام‌زدایی) را ببینید.

دسته‌های یاران پیامبر

یاران پیامبر به سه دسته تقسیم می‌شود. مهاجرین مسلمانانی هستند، که در مکه اسلام آوردند و به مدینه مهاجرت کردند. انصار مسلمانانی هستند، که در مدینه زندگی می‌کردند و به پیامبر و مهاجران پناه دادند. این مسلمانان عمدتاً از دو قبیله اوس و خزرج می‌باشند. گروه سوم مسلمانانی هستند که بعد از فتح مکه اسلام آوردند. البته بعضی از مسلمانان که در مدینه با پیامبر دیدار کرده و در آن جا اسلام آوردند، در هیچ‌یک از این سه دسته جای نمی‌گیرند. از میان ایشان می‌توان سلمان فارسی را نام برد.[4][5][6]

دیدگاه تشیع

شیعیان صرف صحابی بودن را منشأ فضیلت خاصی نمی‌دانند. آن‌ها فضیلت افراد را بسته به درستی نیت، اعتقاد و عملکردشان در زمان محمد و بعد از وی می‌دانند؛ بنابراین معتقدند بسیاری از اصحاب بعد از مرگ او طبق دستورهای اسلام عمل نکردند.[7] شیعیان معتقدند که پس از محمد علی بن ابی طالب باید به حکومت می‌رسید زیرا محمد در غدیر خم علی را جانشین وخلیفه خدا دانست. آن‌ها اعتقاد دارند بعضی از کسانی که روز غدیر خم با علی بن ابی طالب بیعت کردند، عهد شکستند و بعد از فوت محمد به اهل بیت او حمله کردند و خلافت را غصب نمودند.[8] علمای شیعه کتاب‌های بسیاری دربارهٔ اصحاب نوشته‌اند و صحابی بودن نه مدح است و نه ذم، و اصحاب مانند سایر مردم مورد قضاوت قرار می‌گیرند و این‌گونه نیست که عدالت همگی آن‌ها را به صورت پیش‌فرض قبول کنیم.[9]

برخی صحابه مورد قبول و تکریم شیعه:

دیدگاه اهل سنت

صحابه در اهل سنت از جایگاه مهمی برخوردار است. پیروان اهل سنت صحابه پیامبر را با خصوصیات «بهترین امت»،[10] «اصحاب عادل» و همیشه از آن‌ها به نیکی یاد می‌کنند[11] و طبق روایات از محمد رسول‌الله دشنام و آزار اصحاب، آزار او است.[12][13][14]

جستارهای وابسته

منابع
  1. ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۶۷۹.
  2. ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۵۸.
  3. Encyclopaedia Britannica (2008). Britannica Concise Encyclopedia. Encyclopaedia Britannica, Inc. p. 441. ISBN 978-1-59339-492-9.
  4. Fitzpatrick, Coeli; Walker, Adam Hani (2014). Muhammad in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Prophet of God [2 volumes]. ABC-CLIO. p. 566. ISBN 978-1-61069-178-9.
  5. Sameh Strauch (Translator) (2006). Mukhtaṣar Sīrat Al-Rasūl. Darussalam. p. 94. ISBN 9789960980324.
  6. «الکتب - سیر أعلام النبلاء - الصحابة رضوان الله علیهم - قصة سلمان الفارسی- الجزء رقم1». web.archive.org. ۲۰۲۰-۰۳-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۳.
  7. کتاب البهداشتی، صفحه 176.
  8. جهانبخش ثواقب. «غدیر خم و سقیفه بنی ساعده».
  9. Bahá'u'lláh (189x). The Kitáb-i-Íqán (1989 pocket-size ed.). US Baháʼí Publishing Trust. Archived from the original on 2015-01-08. Retrieved 2014-12-29 – via Bahá’í Reference Library.
  10. مسند امام احمد: ۲۰۰۴۱،
  11. الفقه الأکبر صفحهٔ ۳۰۴
  12. [۲۰] صحیح مسلم: ۲۵۴۰، کتاب فضایل الصحابة.
  13. البدایة والنهایة: ۸ /۲۴۱
  14. Esposito, John L. (2003). The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press. p. 301. ISBN 978-0-19-512559-7. Retrieved 9 March 2019.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.