آمی‌تریپتیلین

آمی‌تریپتیلین (به انگلیسی: Amitriptyline) با نام تجاری الاویل (به انگلیسی: Elavil) دارویی است که در درجه اول برای معالجه تعدادی از اختلالات روانپزشکی استفاده می‌شود.[1] رده درمانی: ضد افسردگی‌های سه حلقه ای

آمی‌تریپتیلین
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
3-(10,11-dihydro-5H-dibenzo[a,d]cycloheptene-5-ylidene)-N,N-dimethylpropan-1-amine
داده‌های بالینی
نام تجاری Tryptomer, Elavil
AHFS/دانشنامه دراگز monograph
مدلاین پلاس a682388
رده بارداری D(US)
تجویز Oral
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی 30–60% due to first pass metabolism
پیوند پروتئینی > 90%
متابولیسم کبد
CYP2C19, CYP1A2, CYP2D6
نیمه‌عمر 10–50 hours, with an average of 15 hours
دفع گرده (کالبدشناسی)
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 50-48-6 Y
549-18-8 (hydrochloride)
کد ATC N06AA09
پاب‌کم CID 2160
IUPHAR ligand 200
بانک‌دارو DB00321
کم‌اسپایدر 2075 Y
UNII 1806D8D52K Y
KEGG D07448 Y
ChEBI CHEBI:2666 Y
ChEMBL CHEMBL629 Y
داده‌های شیمی
فرمول C20H23N 
وزن مولکولی 277.403 g/mol
SMILES eMolecules & PubChem
 Y(what is this?)  (verify)

اشکال دارویی: قرص

موارد مصرف

کاربرد اصلی این دارو درمان افسردگی است. ولی این دارو در درمان بیماری دردهای نوروژنیک، شب ادراری و پروفیلاکسی میگرن نیز به کار می‌رود. موارد اصلی استفاده شامل اختلال افسردگی و اضطراب اختلال افسردگی عمده و در موارد کمتر اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی برای درمان عارضه نقص توجه بیش فعالی (ADHD) و اختلال دوقطبی کاربرد دارد.[1][2] سایر کاربردها شامل پیشگیری از میگرن، درمان درد نوروپاتیک مانند فیبرومیالژیا و نورالژی بعد از هرپس و با رواج کمتر برای درمان بی‌خوابی است.[1][3] این دارو در کلاس ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA) قرار دارد و مکانیسم دقیق عملکرد آن مشخص نیست.[1] آمی‌تریپتیلین از طریق دهان و به صورت قرص استعمال می‌شود.[1] این دارو در ابتدای مصرف ممکن است افکار خودکشی را تقویت نماید که این اتفاق در سنین زیر ٢۴ سال شایعتر است. برای جلوگیری از این موضوع توصیه می‌شود در چند هفته ابتدای مصرف این دارو مجدداً توسط پزشک ویزیت شوید.[4]

مکانیسم اثر

مکانیسم اثر ضد افسردگی‌های سه حلقه ای در مغز مهار بازجذب سروتونین و نوراپینفرین با بلوک نمودن عمکرد انتقال دهنده‌های سروتونین و نوراپی نفرین است. لذا موجب افزایش سطح مغزی سروتونین و نوراپینفرین می‌شوند. این داروها اثر بسیار کمی بر روی انتقال دوپامین دارند.

موارد منع مصرف

حساسیت به ضدافسردگی های سه حلقه ای، سابقه سکته قلبی، سابقه آریتمی و هرگونه بلوک قلبی، نارسایی احتقانی قلب، نارسایی عروق کرونر، سن زیر هفت سال، مشکل شدید کبدی، شیدایی، دوران شیردهی، افراد با سابقه مصرف در طول دو هفته اخیر مهارکننده های مونوآمین اسیداز یا در حال مصرف این دارو[5]

عوارض جانبی

آمی تریپتیلین اثرات جانبی متنوعی را ایجاد می‌کند.[6] عوارض جانبی شایع که در بیش از ۱% از کاربران مشاهده می‌شود شامل سرگیجه، سردرد و افزایش وزن است. عوارض جانبی آنتی کولینرژیک آن بیشتر از سایر TCA ها مانند ایمی‌پرامین است. عوارض جانبی شناختی شامل هذیان و سردرگمی و همچنین اختلالات خلقی مانند اضطراب و بیقراری است. عوارض جانبی قلبی و عروقی ممکن است شامل افت فشار خون وضعیتی، تاکی کاردی سینوسی و طولانی شدن فاصله QT باشد.[7] عوارض جانبی جنسی شامل از بین رفتن میل جنسی و ناتوانی جنسی است، در حالی که اختلالات خواب ممکن است شامل خواب آلودگی، بی خوابی و کابوس باشد.[8][9][10][5][11][12] گفته می‌شود که از نظر TCA ها، آمی‌تریپتیلین دارای بیشترین عوارض آنتی کولینرژیک و به احتمال زیادتری ایجادکننده هذیان است.[13]

مصرف بیش از حد

علائم و درمان بیش از حد دارو عمدتاً مشابه سایر TCA ها از جمله ایجاد سندرم سروتونین و عوارض جانبی قلبی است. فرمول ملی انگلیس خاطرنشان می‌کند که آمی‌تریپتیلین به ویژه در مصرف بیش از حد می‌تواند بسیار خطرناک باشد،[10] بر همین اساس این دارو و سایر TCA ها دیگر به عنوان درمان خط اول برای افسردگی توصیه نمی‌شوند. عوامل جایگزین، SSRI ها و SNRI ها، در مصرف بیش از حد ایمن تر هستند، اگرچه از TCA ها مؤثرتر نیستند. علائم احتمالی مصرف بیش از حد آمی‌تریپتیلین شامل موارد زیر است:[12] خواب آلودگی، هیپوترمی، تاکی کاردی، سایر آریتمی ها مثل بلوک شاخه ای قلب، نقص در الکتروکاردیوگرام، مردمک های گشاد، نارسایی احتقانی قلب، تشنج، صرع، میوکلونوس، افت فشار خون شدید، کما، طولانی شدن QT، هرگونه تغییر در محور QRS، سفتی عضلانی، تهوع، بیقراری، رفلکسهای هایپراکتیو و حتی مرگ. در مورد اوردوز این دارو، درمان اغلب حمایتی است زیرا هیچ آنتی دوت (پادزهر) خاصی برای مصرف بیش از حد آمی تریپتیلین در دسترس نیست.[12] ذغال فعال می‌تواند در صورتی که در عرض ۱-۲ ساعت بعد از مصرف خوراکی داده شود باعث کاهش جذب شود.[12] اگر فرد مبتلا بیهوش باشد یا دچار اختلال در رفلکس گاگ باشد، ممکن است از لوله نازوگاستریک برای تحویل ذغال فعال در معده استفاده شود.[12] نظارت بر نوار قلب برای ناهنجاریهای هدایت قلبی ضروری است و نظارت دقیق بر عملکرد قلب توصیه می‌شود.[12] در صورت لزوم دمای بدن باید با تدابیری نظیر پتوی گرم کن تنظیم شود.[12] حداقل تا ۵ روز پس از مصرف بیش از حد توصیه می‌شود مانیتور قلبی انجام شود.[12] بنزودیازپین ها برای کنترل تشنج توصیه می‌شوند.[12] همودیالیز به دلیل زیاد بودن اتصال پروتئین به آمی‌تریپتیلین فایده ای ندارد.[12]

تداخلات دارویی

آمی‌تریپتیلین با موارد زیر تداخل دارد:[12]

  • مهار کننده های مونوآمین اکسیداز زیرا می‌توانند سندرم سروتونین را القا کنند.
  • مهارکننده های CYP2D6 و داروهایی مانند فلوکستین به دلیل پتانسیل افزایش غلظت پلاسمایی دارو.
  • گوانتیدین به دلیل اینکه می‌تواند اثرات ضد فشار خون این دارو را کاهش دهد.
  • عوامل آنتی‌کولینرژیک مانند بنزروپین، هیوسین (اسکوپولامین) و آتروپین، زیرا این دو ممکن است اثرات ضد کولینرژیک یکدیگر از جمله فلج ایلئوس و تاکی کاردی را تشدید کنند.
  • داروهای ضدجنون به دلیل پتانسیل آنها برای تشدید اثرات آرام بخش، آنتی کولینرژیک، صرع و پیرکسیک (تقویت کننده تب) با آمی‌تریپتیلین تداخل دارند. همچنین خطر ابتلا به سندرم بدخیم نورولپتیک را افزایش می‌دهد.
  • سایمتیدین به دلیل امکان ایجاد اختلال در متابولیسم کبدی آمی‌تریپتیلین و از این رو افزایش غلظت حالت پایدار دارو، با آمی‌تریپتیلین تداخل دارد.
  • دی سولفیرام به دلیل پتانسیل ایجاد دلیریوم.
  • ECT ممکن است خطرات مرتبط با این درمان را افزایش دهد.
  • داروهای ضد تیروئید ممکن است خطر ابتلا به اگرانولوسیتوز را افزایش دهد.
  • هورمونهای تیروئید پتانسیل افزایش عوارض جانبی مانند تحریک CNS و آریتمی را دارند.
  • مسکن ها مانند ترامادول و پتیدین به دلیل اینکه احتمال افزایش خطر تشنج و سندرم سروتونین وجود دارد.
  • داروهای منوط به غیرفعال کردن معده (به عنوان مثال لوودوپا) به دلیل پتانسیل آمی‌تریپتیلین برای به تأخیر انداختن تخلیه معده و کاهش تحرک روده.
  • داروهای منوط به افزایش جذب در روده کوچک (به عنوان مثال ضد انعقاد)
  • عوامل سروتونرژیک مانند SSRI ها و تریپتان ها به دلیل پتانسیل ایجاد سندرم سروتونین.

جستارهای وابسته

افسردگی

داروهای ضد افسردگی

منابع
  1. "Amitriptyline Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 24 September 2014. Retrieved 25 September 2014.
  2. Leucht C, Huhn M, Leucht S (December 2012). "Amitriptyline versus placebo for major depressive disorder". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 12: CD009138. doi:10.1002/14651858.CD009138.pub2. PMID 23235671.
  3. Moore RA, Derry S, Aldington D, Cole P, Wiffen PJ (July 2015). "Amitriptyline for neuropathic pain in adults". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 7 (7): CD008242. doi:10.1002/14651858.CD008242.pub3. PMC 6447238. PMID 26146793.
  4. آشنایی با آمی تریپتیلین
  5. "Amitriptyline Tablets BP 50mg – Summary of Product Characteristics (SPC)". electronic Medicines Compendium. Actavis UK Ltd. 24 March 2013. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 1 December 2013.
  6. Hitchings, Andrew; Lonsdale, Dagan; Burrage, Daniel; Baker, Emma (2015). Top 100 drugs : clinical pharmacology and practical prescribing. p. 50. ISBN 978-0-7020-5516-4.
  7. Zemrak WR, Kenna GA (June 2008). "Association of antipsychotic and antidepressant drugs with Q-T interval prolongation". American Journal of Health-System Pharmacy. 65 (11): 1029–38. doi:10.2146/ajhp070279. PMID 18499875. Archived from the original on 21 December 2016.
  8. "AMITRIPTYLINE HYDROCHLORIDE tablet, film coated [Dispensing Solutions, Inc.]". DailyMed. Dispensing Solutions, Inc. September 2013. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 1 December 2013.
  9. Rossi, S, ed. (2013). Australian Medicines Handbook (2013 ed.). Adelaide: The Australian Medicines Handbook Unit Trust. ISBN 978-0-9805790-9-3.
  10. Joint Formulary Committee (2013). British National Formulary (BNF) (65th ed.). London, UK: Pharmaceutical Press. ISBN 978-0-85711-084-8.
  11. "Levate (amitriptyline), dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 1 December 2013.
  12. "Endep Amitriptyline hydrochloride". TGA eBusiness Services. Alphapharm Pty Limited. 10 December 2012. Archived from the original (PDF) on 13 August 2017. Retrieved 1 December 2013.
  13. Schatzberg, Alan F.; Nemeroff, Charles B. (2009). The American Psychiatric Publishing Textbook of Psychopharmacology. American Psychiatric Pub. pp. 271–. ISBN 978-1-58562-309-9. Archived from the original on 8 September 2017.
  • فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی ، ۱۳۸۷
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.