بتانیکول کلراید
نام تجارتی: Duvoid - Myotonachol -Urabeth - Urecholine
 | |
| ساختمان بتانیکول | |
| نام آیوپاک | ۲-(carbamoyloxy)- N,N,N-trimethylpropan- ۱-aminium |
|---|---|
| شمارهٔ CAS | ۶۷۴-۳۸-۴ |
| فرمول شیمیایی | C7H17N2O۲ |
| گروه دارویی | آگونیست کولینرژیک |
| طبقه بندی درمانی شیمیایی تشریحی | محرک دستگاه ادراری و دستگاه گوارشی |
| PubChem | ۲۳۷۰ |
| جرم مولی (گرم بر مول) | ۱۶۱٫۲۲۱ گرم در مول |
| نیمه عمر | ناشناخته |
| دفع | از راه کلیه دفع می‌شود |
| مکانیسم اثر | اثر روی گیرنده‌های کولینرژیک و سلولهای خودکار در عضلات صاف مثانه و دستگاه گوارش |
| عوارض جانبی | سردرد، برادیکاردی، هیپوتانسیون ارتواستاتیک، ایست قلبی، تاکیکاردی رفلکسی، اسهال، استفراغ، احتباس ادراری |
| موارد مصرف | احتباس ادراری غیرانسدادی حاد بعد از جراحی یا بعد از زایمان، آتونی نوروژنیک مثانه همراه با احتباس، انسداد شکمی، مگاکولون و... |
| راه استعمال | خوراکی |
| اشکال دارویی | قرص ۱۰ میلی گرمی |
| مصرف در بارداری | گروه C |
بتانیکول کلرید (به انگلیسی: Bethanechol chloride)
طبقه بندی فارماکولوژیک: آگونیست کولینرژیک .
طبقه بندی درمانی: محرک دستگاه ادراری، محرک دستگاه گوارش
اشکال دارویی: قرص ۱۰ میلی گرمی
موارد مصرف
- احتباس ادراری غیرانسدادی (فونکسیونل) حاد بعد از اعمال جراحی یا بعد از زایمان، آتونی نوروژنیک مثانه همراه با احتباس، اتساع شکمی، مگاکولون
- اختلال در عملکرد مثانه ناشی از مصرف فنوتیازین‌ها
- کاهش عوارض جانبی ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای
- ریفلاکس مزمن معده
طریقه مصرف
- احتباس ادراری غیرانسدادی (فونکسیونل) حاد بعد از اعمال جراحی یا بعد از زایمان، آتونی نوروژنیک مثانه همراه با احتباس، اتساع شکمی، مگاکولون:
در بالغین: ۱۰ تا ۵۰ میلی گرم از راه خوراکی، دو یا سه یا چهار بار در روز تجویز می‌شود. بعضی از بیماران ممکن است حتی به ۵ تا ۱۰ میلی گرم از راه خوراکی در هر دوز نیاز داشته باشند. تجویز دوزهای بالاتر باید با احتیاط صورت گیرد.
در کودکان: روزانه ۰٫۶ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، از راه خوراکی، منقسم در ۳ یا ۴ دوز روز تجویز می‌شود.
- اختلال در عملکرد مثانه ناشی از مصرف فنوتیازین‌ها
در بالغین: ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم از راه خوراکی ۴ بار در روز تجویز می‌شود.
- کاهش عوارض جانبی ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای
در بالغین: ۲۵ میلی گرم از راه خوراکی ۳ بار در روز تجویز می‌شود.
- ریفلاکس مزمن معده
در بالغین: ۲۵ میلی گرم از راه خوراکی ۴ بار در روز تجویز می‌شود.
مکانیسم اثر
اثر کولینرژیک انتخابی بتانیکول از طریق اثر روی گیرنده‌های کولینرژیک و سلولهای خودکار در عضلات صاف مثانه و دستگاه گوارش اعمال می‌گردد.
موارد منع مصرف
موارد احتیاط
- هیپرتانسیون
- بیماران مبتلا به پریتونیت
- بیماران مبتلا به سایر موارد التهاب دستگاه گوارش
تداخلات دارویی
- مصرف کینیدین و پروکائین آمید احتمالاً اثرات کولینرژیکی دارو را تضعیف می‌نماید.
- اثرات کولینرژیکی دارو بدنبال مصرف مهارکننده‌های کولین استراز تشدید می‌شود.
- این دارو را نباید به‌طور همزمان با داروهای مسدودکنندهٔ عصبی عضلانی دپولاریزان مصرف نمود.
عوارض جانبی
- در سلسله اعصاب مرکزی: سردرد، بی حالی
- در قلب و عروق: برادیکاردی، هیپوتانسیون ارتوستاتیک، ایست قلبی، تاکیکاردی رفلکسی، سنکوپ گذرا، بلوک کامل قلبی، کاهش فشارخون دیاستولیک.
- در پوست: برافروختگی، تعریق
- در گوش و حلق و بینی: لاکریماسیون، میوز.
- در دستگاه گوارش: کرامپ‌های شکمی، تهوع، اسهال، استفراغ، افزایش بزاق، اسهال، بربریگموس، دردهای کولیکی
- در دستگاه ادراری تناسلی: احتباس ادراری، احساس فوریت
- در سایر دستگاهها: افزایش ترشحات برونکیال، حمله آسم، احساس فشار در زیر استرنوم (بدلیل برونکواسپاسم، یا: اسپاسم مری)
توجه مهم: در صورت ایجاد بی قراری، آژیتاسیون، تنفس مشکل، تغییرات فشار خون، افزایش حساسیت، یا راش جلدی، مصرف دارو باید قطع شود.و رفلکس معده و حالت تهوع و استفراغ
جستارهای وابسته
- آگونیست‌های کولینرژیک
- کولینومیمتیک
منابع
- راهنمای کاربرد داروهای ژنریک ایران، دکتر رامین خدّام، چاپ هفتم،۱۳۸۸، صفحات: ۱۱۵
- فرهنگ داروهای ژنریک ایران و دسته بندی داروها، دکتر مصطفی صابر، چاپ اول، ویرایش چهارم، ۱۳۸۶، صفحه:۹
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Bethanechol». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۰.
.