پروپرانولول

فرمول شیمیایی پروپرانول C_۱۶H_۲۱NO_۲ است. پس از ۱ تا ۳ ساعت به حداکثر غلظت پلاسمایی می‌رسد و نیمه عمر آن ۴ تا ۵ ساعت است. اما زمان اثرگذاری آن طولانی‌تر از نیمه عمرش است و ممکن است تا ۱۲ ساعت طول بکشد. بیش از ۹۹٪ آن، از راه مدفوع از بدن خارج می‌شود. پروپرانولول بلوک‌کننده غیراختصاصی گیرنده‌های بتا یک و بتا دوی سمپاتیک می‌باشد.

مقادیر متفاوتی از پروپرانولول برای علل مختلف تجویز می‌شود. شکل طولانی اثر پروپرانولول معمولاً روزی دو بار مصرف می‌شود. مهم است که دارو را هر روز ساعت معینی بخورید. پروپرانولول را می‌توان با یا بدون غذا مصرف کرد و بهتر است پیش از مصرف پروپرانولول، نبض را شمارش نمود و فشارخون را اندازه گرفت. در موارد نبض کمتر از ۶۰ در دقیقه یا فشار سیستولی (عدد بالایی) کمتر از ۸۰میلی‌متر جیوه، پیش از مصرف دارو، باید با پزشک مشورت نمود. هیچگاه بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردی که به یاد آوردید مصرفش کنید. البته اگر کمتر از ۸ ساعت تا نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را رها کرده، به برنامه منظم دارویی‌تان بازگردید. اگر بیش از یک نوبت در روز پروپرانولول مصرف می‌کنید، اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید

در صورت بروز هر یک از علایم زیر، مصرف پروپرانولول قطع شده و با پزشک مشورت می‌شود: اشکال در تنفس تنگی نفس، یا خس‌خس سینه، سرد شدن کف دست و پا، ضربان قلب زیر۶۰ در دقیقه، سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم در هنگام بلند شدن از حالت خوابیده با نشسته با تورم دست‌ها و پاها یا افزایش وزن ناگهانی (۱/۵ کیلو در ۴۸–۲۸ ساعت)، افسردگی، گیجی، یا توهم (شنیدن، دیدن، یا احساس چیزهایی که وجود ندارند)، درد قفسه سینه، مفاصل یا کمر، تب، گلودرد، بثورات، یا هرگونه کبودی یا خون‌ریزی غیرعادی..

در صورت داشتن آسم یا مشکلات تنفسی مشابه، پروپرانولول را مصرف نکنید. این دارو می‌تواند آسم شما را بدتر کند.[5]

نشانه‌های زیر تا هنگام عادت کردن بدنتان با دارو ممکن است مشاهده شوند: تاری دید، خواب آلودگی، خستگی، سرگیجه، مشکل در خوابیدن، اضطراب، ریزش مو، یبوست یا اسهال، کابوس، یا کاهش توانایی جنسی،درد عضلانی، درد مفاصل اگر این علایم ادامه یافتند یا مشکل ساز شدند، وضعیت را با پزشکتان در میان بگذارید.

برخی عوارض جانبی رایج:[5]

• کاهش ضربان قلب[5]
• اسهال[5]
• چشم‌های خشک[5]
• ریزش مو[5]
• حالت تهوع[5]
• ضعف یا خستگی[5]

برخی عوارض جانبی جدی:[5]

• واکنش‌های آلرژیک، که علائم آن عبارت‌اند از: بثورات پوستی، خارش، کهیر، تورم صورت، لب‌ها و زبان.[5]
• مشکلات تنفسی[5]
• تغییر در سطح قند خون[5]
• دست‌ها یا پاهای سرد[5]
• کابوس یا اشکال در خواب[5]
• پوست خشک و لایه‌لایه[5]
• هذیان[5]
• گرفتگی یا ضعف عضلات[5]
• ضربان قلب پایین[5]
• تورم پاها یا مچ پاها[5]
• افزایش وزن ناگهانی[5]
• استفراغ[5]

در صورت وجود هریک از موارد زیر پیش از مصرف پروپرانولول، پزشکتان را مطلع سازید:

• حساسیت به آتنولول یا دیگر داروهای مسدودکننده بتا
• بارداری یا شیردهی
• مصرف داروهای دیگر، به ویژه تزریقات حساسیت‌زدایی، کافئین، داروهای آسم (آمینوفیلین، دیفیلین، اکستریفیلین، تئوفیلین)، داروهای دیابت (انسولین، داروهای خوراکی پایین‌آورنده قند)، دیگر داروهای کاهنده فشار خون (مسدودکننده‌های کانال‌های کلسیمی، کلونیدین، گوانابنز)، کوکائین، یا مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (فورازولیدون، ایزوکاربوکسازید، فنلزین، سلژیلین، ترانیل سیپرومین، پروکاربازین).
• سابقه یا ابتلا به حساسیت، آسم، یا آمفی‌زم، مشکلات احتقانی قلب، بیماری قند، پرکاری تیرویید، افسردگی، یا بیماری‌های کلیوی یا کبدی. اگر بیماری قند دارید، پروپرانولول ممکن است قند خون شما را افزایش دهد و نیز ممکن است علایم افت قند خون را مخفی کند. اگر دچار حساسیت باشید با مصرف پروپرانولول واکنش‌های حساسیتی‌تان ممکن است تشدید شود.
• در طول دورهٔ درمان در صورتی که از داروها ی گروه بنزو مانند(آلپرازولام - دیازپام - اگزازپام - تریازولام - کلرودیازپوکساید) استفاده می‌کنید پزشک خود را مطلع سازید.

پروپرانولول خوراکی موجود در بازار ایران در دوزهای ۱۰، ۲۰ و ۴۰ و ۶۰ میلی‌گرم موجود است.

• بتاکسولول
• بیزوپرولول
• بتا بلاکر
• بلوک کننده بتا

• پروپرانولول، دارویی برای فراموش کردن خاطرات تلخ؟