ونلافاکسین

Venlafaxine
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
	(RS)-1-[2-dimethylamino-1-(4-methoxyphenyl)-ethyl]cyclohexanol
داده‌های بالینی
رده بارداری	C
تجویز	Oral
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	10-45%[1]
پیوند پروتئینی	۲۷٪
متابولیسم	کبد
نیمه‌عمر	۴٫۹ ± 2.4 h (parent compound);[1] ۱۰٫۳ ± 4.3 h (active metabolite)[1]
دفع	Renal
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	93413-69-5
کد ATC	N06AX16
پاب‌کم	CID 5656
بانک‌دارو	DB00285
کم‌اسپایدر	5454
UNII	GRZ5RCB1QG
ChEBI	CHEBI:۹۹۴۳
ChEMBL	CHEMBL637
داده‌های شیمی
فرمول	C17H27NO۲
وزن مولکولی	277.402 g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
	InChI InChI=1S/C17H27NO2/c1-18(2)13-16(17(19)11-5-4-6-12-17)14-7-9-15(20-3)10-8-14/h7-10,16,19H,4-6,11-13H2,1-3H3 ; Key:PNVNVHUZROJLTJ-UHFFFAOYSA-N ;
(what is this?) (verify);

ونلافاکسین (Venlafaxine) (نام تجاری: افکسور) یک داروی ضدافسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین است. این دارو نخست در سالِ ۱۹۹۳ ارائه شد و برای درمانِ اختلال افسردگی اساسی، اختلال اضطراب فراگیرِ اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال پانیک (وحشت زدگی) تجویز می‌شود.

ونلافاکسین بیشتر از سایر داروهای ضد افسردگی حالت مانیا (سرخوشی یا شیدایی) ایجاد می‌کند.

این دارو ممکن است نتیجه تست اعتیاد را به‌طور کاذب مثبت نشان دهد.

+داروی مشابه (دولوکستین)

کارکرد داروشناختی

ونلافاکسین به‌خوبی از لوله گوارش جذب می‌شود و در عرض ۲٫۵ ساعت به بیشترین غلظت پلاسمائی می‌رسد. نیمه عمر آن حدود ۳٫۵ ساعت است و تنها متابولیت فعال آن، اُ - دسمتیل ونلافاکسین، نیمه عمر ۹ ساعت دارد؛ بنابراین ونلافاکسین باید ۲ تا ۳ بار در روز مصرف شود.

ونلافاکسین مهارکننده غیرانتخابی بازجذب سه آمین بیوژن سروتونین، نوراپی‌نفرین و به مقدار کمتری دوپامین می‌باشد. ونلافاکسین بر روی گیرنده‌های موسکارینی، نیکوتینی، هیستامینرژیک، اپیوئید (شبه‌افیونی) یا آدرنرژیک اثری ندارد و به‌عنوان MAOI نیز فعالیت ندارد.

کارآئی درمانی

ونلافاکسین برای درمان اختلال افسردگی ماژور و اختلال اضطراب فراگیر تأیید شده‌است. بسیاری از افراد شدیداً افسرده با دوز ۲۰۰ میلی‌گرم در روز و در عرض ۲ هفته به ونلافاکسین پاسخ می‌دهند، که این دوره زمانی تا حدودی کوتاه‌تر از ۲ تا ۴ هفته است که معمولاً برای شروع اثر SSRIها (سرترالین- فلوکستین -پاروکستین)لازم می‌باشد؛ بنابراین دوزهای بالای ونلافاکسین برای درمان افراد مبتلا به بیماری شدیدی که نیاز به پاسخ سریع دارند ترجیح داده می‌شود. البته به‌نظر می‌رسد که سمپاتومیمتیک‌ها (مقلدهای سمپاتیک) مانند امفتامینها، و شوک الکتریکی سریع‌ترین شروع اثر ضدافسردگی را داشته باشند که معمولاً در عرض یک هفته آشکار می‌شود. ونلافاکسین در مقایسه مستقیم با فلوکستین برای درمان افراد شدیداً افسرده دارای خصوصیات مالیخولیائی مؤثر می‌باشد. مقایسه مستقیم ونلافاکسین و سرترالین که مؤثرترین SSRI برای درمان افسردگی شدید دارای خصوصیات مالیخولیائی می‌باشد، هنوز گزارش نشده‌است.

ونلافاکسین برای درمان نوروپاتی دیابتی و پیشگیری از میگرن از برچسب خارج استفاده شده‌است (با این حال در بعضی از افراد ونلافاکسین می‌تواند باعث تشدید یا ایجاد میگرن شود).[2] این امر ممکن است از طریق اثراتی بر روی گیرنده مواد افیونی روی درد کار کند.[3] همچنین مشخص شده‌است که شدت «گرگرفتگی» در زنان یائسگی یائسگی در درمان هورمونی برای درمان سرطان پروستات کاهش می‌یابد.[4][5]

موارد منع مصرف

ونلافاکسین در بیماران حساس به آن توصیه نمی‌شود و نباید از طرف کسی که به مواد غیرفعال حساسیت دارد مصرف شود، که شامل ژلاتین، سلولز، اتیل سلولز، اکسید آهن، دی‌اکسید تیتانیوم و هیپرملوز است. این دارو نباید در رابطه با یک مهار کننده مونوآمین اکسیداز (MAOI) مورد استفاده قرار گیرد، زیرا می‌تواند باعث سندرم سروتونین بالقوه کشنده شود.[6][7][8]

رهنمودهای بالینی

اول از همه پشنهاد مشود این قرص در شب مصرف شود برای به حداقل رساندن عوارض جانبی، به‌خصوصی تهوع، ونلافاکسین دارای قرص‌های زودرهش ۲۵، ۵/۳۷، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ میلی‌گرمی و کپسول‌های طولانی‌رهش ۵/۳۷، ۷۵ و ۱۵۰ میلی‌گرمی می‌باشد. کپسول‌های طولانی رهش به‌صورت تک‌دوز قبل از خواب تا حداکثر ۲۲۵ میلی‌گرم در روز تجویز می‌گردند. قرص‌ها و کپسول‌های طولانی‌رهش به یک اندازه قدرت دارند و درمان افرادی را که یکی را دریافت می‌کنند می‌توان به دوز معادلی از دیگری تغییر داد.

دوز معمول شروع در افراد افسرده ۷۵ میلی‌گرم در روز است که به شکل قرص‌هائی در ۲ تا ۳ دوز منقسم در روز یا به شکل کپسول‌های طولانی‌رهش در یک دوز قبل از خواب داده می‌شود. در برخی از افراد لازم است برای به حداقل رساندن عوارض جانبی، به‌خصوص تهوع، قبل از خواب داده می‌شود. در برخی از افراد لازم است برای به حداقل رساندن عوارض جانبی، به‌خصوصی تهوع، قبل از بالا بردن دوز تا ۷۵ میلی‌گرم در روز، دوز شروع به مدت ۴ تا ۷ روز، ۵/۳۷ میلی‌گرم در روز باشد. در افراد مبتلا به افسردگی می‌توان دوز را تا ۱۵۰ میلی‌گرم در روز بالا برد و آن را به شکل قرص‌هائی در ۲ یا ۳ دوز منقسم یا به شکل کپسول‌های طولانی رهش یک بار در شب تجویز کرد، البته تنها پس از یک دوره کافی از ارزیابی بالینی با دوز کمتر (معمولاً ۲ تا ۳ هفته)، دوز را می‌توان هر ۴ روز یا بیشتر به اندازه ۷۵ میلی‌گرم در روز بالا برد. افراد مبتلا به افسردگی متوسط احتمالاً به دوزهائی بیشتر از ۲۲۵ میلی‌گرم در روز نیاز نخواهند داشت، در حالی‌که افراد شدیداً افسرده ممکن است برای رسیدن به پاسخی مناسب به دوزهای ۳۰۰ تا ۳۷۵ میلی‌گرم در روز نیاز داشته باشند.

تجویز دوز ۲۰۰ میلی‌گرم در روز از آغاز ممکن است باعث پاسخ ضدافسردگی سریع در عرض ۱ تا ۲ هفته شود. بیشترین دوز ونلافاکسین ۳۷۵ میلی‌گرم در روز است. در افرادی که به کاهش شدید عملکرد کبدی یا کلیوی مبتلا هستند، دوز ونلافاکسین را باید نصف کرد. در صورت نیاز به قطع دارو، دوز ونلافاکسین را باید به‌تدریج در عرض ۲ تا ۴ هفته کاهش داد.

احتیاط‌ها و عوارض جانبی

ونلافاکسین عموماً به‌خوبی تحمل می‌شود. موارد زیر شایع‌ترین عوارض جانبی هستند که در مطالعات شاهددار به شکل قابل‌ملاحظه‌ای در ونلافاکسین شایع‌تر از دارونما دیده شده‌است: تهوع (۳۷٪ تمام افراد درمان‌شده)، خواب‌آلودگی (۲۳٪)، خشکی دهان (۲۲٪)، گیجی (۱۹٪)، عصبی شدن (۱۳٪)، یبوست (۱۵٪)، آستنی (۱۲٪)، اضطراب (۶٪)، بی‌اشتهائی (۱۱٪)، تاری دید (۶٪)، انزال یا ارگاسم غیرطبیعی (۱۲٪) و ناتوانی جنسی (۶٪). با استفاده از کپسول‌های طولانی‌رهش بروز تهوع تا حدودی کاهش می‌یابد. عوارض جانبی جنسی ونلافاکسین را می‌توان همانند عوارض جانبی جنسی SSRIها درمان کرد. به‌علت متابولیسم سریع و فقدان نسبی اتصال به پروتئین، قطع ناگهانی ونلافاکسین ممکن است باعث به‌وجود آمدن سندرم قطع شود که شامل تهوع، خواب‌آلودگی، و بی‌خوابی می‌باشد؛ بنابراین دوز ونلافاکسین باید به‌تدریج در عرض ۲ تا ۴ هفته کاهش داده شود.

نگران‌کننده‌ترین عارضه جانبی مربوط به ونلافاکسین، افزایش فشار خون در برخی افراد است، به‌خصوص در آنهائی که با بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز درمان می‌شوند. در کارآزمائی‌های بالینی در افرادی که ۳۷۵ میلی‌گرم ونلافاکسین در روز دریافت می‌کردند. افزایش متوسطی به اندازه ۲/۷ میلی‌متر جیوه در فشار خون دیاستولی مشاهده شد؛ در مقابل هیچ تغییر قابل‌توجهی در افرادی که ۷۵ تا ۲۲۵ میلی‌گرم در روز دریافت می‌کردند و کاهش متوسطی به اندازه ۲/۲ میلی‌متر جیوه در افرادی که دارونما (پلاسیبو)می‌گرفتند مشاهده گردید. در یک مطالعه افزایش پایدار فشار خون به سطوحی بالاتر از ۹۰/۱۴۰ در ۲٪ افرادی که دارونما می‌گرفتند، ۳٪ افرادی که کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم ونلافاکسین در روز می‌گرفتند، ۵٪ افرادی که ۱۰۱ تا ۲۰۰ میلی‌گرم در روز دریافت می‌کردند. ۷٪ افرادی که ۲۰۱ تا ۳۰۰ میلی‌گرم در روز دریافت می‌کردند و ۱۳٪ افرادی که بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز می‌گرفتند، مشاهده شد؛ بنابراین در افرادی که قبلاً فشار خون داشته‌اند باید از این دارو با احتیاط و تنها در دوزهای کمتر استفاده کرد.

در حال حاضر اطلاعاتی در مورد استفاده از ونلافاکسین توسط زنان حامله و شیرده در دسترس نمی‌باشد. البته پزشکان باید تا زمان کسب تجربیات بالینی بیشتر از تجویز تمام داروهائی که به تازگی معرفی شده‌اند برای زنان حامله و شیرده خودداری کنند.

تداخل‌های داروئی

به‌نظر می‌رسد که سایمتیدین متابولیسم کبدی گذر اول ونلافاکسین را مهار می‌کند و غلظت داروی متابولیزه نشده را بالا می‌برد. البته چون متابولیت، عمدتاً مسئول اثر درمانی می‌باشد، این تعامل تنها در افرادی که از قبل هیپرتانسیون یا بیماری کبدی دارند اهمیت دارد که در آن‌ها نباید از این ترکیب استفاده کرد. ونلافاکسین ممکن است در صورت تجویز همزمان، غلظت پلاسمائی هالوپریدول را بالا ببرد. همانند تمام داروهای ضدافسردگی نباید در عرض ۱۴ روز پس از استفاده از MAOIها، از ونلافاکسین استفاده کرد؛ و این مسئله ممکن است اثر آرام‌بخشی - رخوت‌زائی سایر داروهائی را که بر روی سیستم اعصاب مرکزی عمل می‌کنند تقویت کند.

منابع

Laurence L Brunton, ed. (2006). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (11th ed.). New York: McGraw-Hill Medical Publishing Division. ISBN 0-07-142280-3.
Grothe DR, Scheckner B, Albano D (May 2004). "Treatment of pain syndromes with venlafaxine". Pharmacotherapy. 24 (5): 621–9. doi:10.1592/phco.24.6.621.34748. PMID 15162896.
The Opioid System as the Interface between the Brain's Cognitive and Motivational Systems. Academic Press. 2018. p. 73. ISBN 978-0-444-64168-7.
Mayo Clinic staff (2005). "Beyond hormone therapy: Other medicines may help". Hot flashes: Ease the discomfort of menopause. Mayo Clinic. Retrieved 19 August 2005.
Schober CE, Ansani NT (2003). "Venlafaxine hydrochloride for the treatment of hot flashes". The Annals of Pharmacotherapy. 37 (11): 1703–7. doi:10.1345/aph.1C483. PMID 14565812.
"Apo-Venlafaxine XR Capsules" (PDF). TGA eBusiness Services. Apotex Pty Ltd. 13 April 2012. Retrieved 6 November 2013.
"Venlafaxine (venlafaxine hydrochloride) tablet [Aurobindo Pharma Limited]". DailyMed. Aurobindo Pharma Limited. February 2013. Retrieved 6 November 2013.
The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry (illustrated ed.). John Wiley & Sons. 2012. ISBN 978-0-470-97948-8.

«ونلافاکسین». پارامتر |first1= بدون |last1= در Authors list وارد شده‌است (کمک)

ویکی‌پدیا انگلیسی:

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[goodman-gilman-1] Laurence L Brunton, ed. (2006). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (11th ed.). New York: McGraw-Hill Medical Publishing Division. ISBN 0-07-142280-3.

[2] Grothe DR, Scheckner B, Albano D (May 2004). "Treatment of pain syndromes with venlafaxine". Pharmacotherapy. 24 (5): 621–9. doi:10.1592/phco.24.6.621.34748. PMID 15162896.

[3] The Opioid System as the Interface between the Brain's Cognitive and Motivational Systems. Academic Press. 2018. p. 73. ISBN 978-0-444-64168-7.

[4] Mayo Clinic staff (2005). "Beyond hormone therapy: Other medicines may help". Hot flashes: Ease the discomfort of menopause. Mayo Clinic. Retrieved 19 August 2005.

[5] Schober CE, Ansani NT (2003). "Venlafaxine hydrochloride for the treatment of hot flashes". The Annals of Pharmacotherapy. 37 (11): 1703–7. doi:10.1345/aph.1C483. PMID 14565812.

[TGA-6] "Apo-Venlafaxine XR Capsules" (PDF). TGA eBusiness Services. Apotex Pty Ltd. 13 April 2012. Retrieved 6 November 2013.

[DM-7] "Venlafaxine (venlafaxine hydrochloride) tablet [Aurobindo Pharma Limited]". DailyMed. Aurobindo Pharma Limited. February 2013. Retrieved 6 November 2013.

[Maudsley-8] The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry (illustrated ed.). John Wiley & Sons. 2012. ISBN 978-0-470-97948-8.