سنجابی (منطقه)
سنجابی بخشی از شهرستان کرمانشاه واقع در مغرب آن شهرستان است که دو دهستان سنجابی و هفت‌آشیان را در بر می‌گیرد. به‌طرو کلی منطقۀ موسوم به سنجابی از طرف شمال به شهرستان روانسر، از شمال شرقی به منطقۀ خالصه، از مشرق به دهستان ماهیدشت، از جنوب به بخش مرکزی شهرستان اسلام‌آباد غرب، از جنوب غربی به بخش گوران و از مشرق به منطقۀ ولدبیگی محدود می‌شود. دارای آب و هوای بری است و مرکب از ۱۴۷ آبادی است. اهالی آن از ایل سنجابی و زبان آنان کردی است. گویش سنجابی، شاخه‌ای از گروه گویشهای زبان کردی جنوبی است.[1]
ایل سنجابی
ایل سنجابی یکی از ایل‌های کرد ایران و از ایل‌های بزرگ کرد استان کرمانشاه است.[2]
از مناطقی که این ایل در استان کرمانشاه در آن حضور داشته یا دارند می‌توان به قصرشیرین، نفت شهر، بخش‌هایی از دشت ماهیدشت کرمانشاه و مناطقی از اورامانات اشاره کرد. مناطقی از کشور فعلی عراق نیز در ایام قدیم جزء مناطق ایل سنجابی محسوب می‌شده‌اند.
این ایل به لحاظ مجاهدت‌های ملی و تلاش‌های وطن دوستانه مردم آن معروف است. این ایل سابقه مجاهدت‌های طولانی در برابر ارتشهای متجاوز روسیه تزاری، عثمانی و انگلستان را دارد. بنا به روایتی نیز نام این ایل از یکی از مجاهدت‌های آن می‌آید. بنا بر این روایت، گفته شده که افراد این ایل در نبرد ایران برای بازپس‌گیری هرات (اکنون در کشور افغانستان قرار دارد) در دوران قاجار، بالاپوشی از پوست سنجاب دربرداشته‌اند و از این رو با نام سنجابی‌ها معروف شده‌اند. در زمان‌های پیشین، بالاپوش پوست سنجاب لباس گرانی بوده که تنها بزرگان و افسران آن را می‌پوشیده‌اند.
منابع
این مقاله شامل بخش‌هایی به قلم محمد معین (درگذشته در ۲۱ تیر ۱۳۵۰) است. حقوق معنوی آن بخش‌ها برای محمد معین محفوظ است.
- فرهنگ فارسی دکتر معین
- علی اکبر خان، سردار مقتدر سنجابی. ایل سنجابی و مجاهدت‌های ملی ایران. تحریر و تحشیه دکتر کریم سنجابی. تهران: نشر شیرازه، ۱۳۸۰ شابک ۹۶۴-۶۵۷۸-۹۱-۸
- آکادمی زبان کردی
- محسن, رحمتی،; پیرحسین, نظری، (2015-08-23). "ایل سنجابی و سیاست‌های انگلیس در غرب ایران در جنگ جهانی اول". پژوهشهای علوم تاریخی. 7 (1). doi:10.22059/jhss.2015.57831. ISSN 2251-9254.