دوران تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران
دوران تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران یا تحکیم انقلاب ایران فرایند تثبیت جمهوری اسلامی، پس از اتمام انقلاب است. پس از اینکه شاه ایران و نظام او توسط انقلابیون در فوریه ۱۹۷۹ سرنگون شدند، ایران در «حالت بحران انقلابی» فرورفت که از سقوط رژیم شاهنشاهی تا سال ۱۹۸۲[1] یا ۱۹۸۳ ادامه یافت.[2] اقتصاد و دستگاه دولت سقوط کرد و نیروهای نظامی و امنیتی در بی‌نظمی به سر می‌بردند.
.svg.png.webp){kind=small}
.svg.png.webp){kind=small}
 |
| بخشی از مجموعه مقاله‌های: |
| تاریخ جمهوری اسلامی ایران |
|---|
|
انقلاب ۱۳۵۷ • دوران تثبیت نظام• گاه‌شمار تاریخ• تاریخچه نظام• نظام• جنگ ایران و عراق• دوران سازندگی • دوران اصلاحات • دوران اصول‌گرایی • دوران اعتدال |
| مسئلهٔ هسته‌ای |
| مذاکرات هسته‌ای • قطعنامه ۱۶۹۶ • قطعنامه ۱۷۳۷ • قطعنامه ۱۷۴۷ • قطعنامه ۱۸۰۳ • قطعنامه ۱۸۳۵ • قطعنامه ۱۹۲۹ • قطعنامه ۱۹۸۴ • توافق موقت ژنو • تفاهم هسته‌ای لوزان • برجام • قطعنامه ۲۲۳۱ |
| مسئلهٔ حقوق بشر |
|
حقوق بشر |
| اعتراضات |
|
اسفند ۱۳۵۷ |
| جنبش‌های اجتماعی |
| جنبش کارگری |
| چالش‌های سیاسی |
|
کودتای نوژه بحران گروگانگیری • برکناری بنی‌صدر • ماجرای ایران–کنترا • برکناری منتظری • برگزیدگی خامنه‌ای به رهبری • کنفرانس برلین • توقیف فله‌ای مطبوعات • لوایح دوگانه • جنجال مشایی • جنجال مصلحی • انکار هولوکاست • یکشنبهٔ سیاه • ترور شخصیت‌های هسته‌ای • جنجال حقوق‌های نجومی • جنجال املاک نجومی • بحران اقتصادی ۱۴۰۰–۱۳۹۷ • بحران خلیج فارس • ترور سلیمانی • سرنگونی هواپیمای اوکراینی پیمان‌نامه ۲۵ ساله ایران و چین |
| درگاه تاریخ ایران |
بعد از حوادث انقلاب، چریک‌های مارکسیست و احزاب فدرال در برخی از مناطق شامل خوزستان، کردستان و گنبد کاووس شورش کردند، که منجر به جنگ بین آنها و نیروهای انقلابی شد. این شورش‌ها در ماه آوریل سال ۱۹۷۹ آغاز شد و بسته به منطقه، بین چند ماه تا بیش از یک سال به طول انجامید. اسناد تازه منتشر شده نشان می‌دهد که ایالات متحده از آن شورش‌ها ترسیده بود. مشاور امنیت ملی زبیگنیو برژینسکی با کارکنان خود در مورد حمله احتمالی آمریکا به ایران با استفاده از پایگاه‌های ترکی و خاکی صحبت کرده بود اگر شوروی تصمیم به تکرار سناریو بحث افغانستان در ایران باشد.[3]
در سال ۱۹۸۲ یا ۱۹۸۳، خمینی و حامیانش بر جناح‌های رقیب پیروز شدند و تثبیت قدرت کردند. عناصری که هم باعث بحران و پایان آن بازی در ایران شد، بحران گروگانگیری ایران و حمله به ایران توسط صدام حسین در عراق، و ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر بود.[1][2]
جستارهای وابسته
منابع
- Encyclopedia of Islam and Muslim World, تامسون گیل، 2004, p. 357 (article by Stockdale, Nancy, L. who uses the phrase "revolutionary crisis mode")
- Keddie, Modern Iran, (2006), p. 241
- Mehmet Akif Okur, "The American Geopolitical Interests and Turkey on the Eve of the September 12, 1980 Coup", CTAD, Vol.11, No.21, p. 210-211
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Consolidation of the Iranian Revolution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۸ فوریه ۲۰۱۷.
پیوند به بیرون
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ دوران تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران موجود است. |
دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران (۱۳۶۸–تاکنون) • سومین امام جمعه تهران (۱۳۵۸–تاکنون) سومین رئیس‌جمهور ایران (۱۳۶۰–۱۳۶۸) • نخستین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۶۶–۱۳۶۸) • نماینده دوره نخست مجلس خبرگان رهبری (۱۳۶۲–۱۳۶۸) • نماینده دوره نخست مجلس شورای اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۶۰) | |||||
| دوران زندگی | مسجد کرامت • (تحصن مسجد دانشگاه تهران • کمیته استقبال از امام خمینی) • دوران تثبیت • شورای عالی دفاع ملی • ترور نافرجام • تاریخچه انتخاباتی • انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۵۸) • انتخابات ریاستجمهوری (۱۳۶۰) • انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۳۶۱) • انتخابات ریاستجمهوری (۱۳۶۴) • دوران ریاست جمهوری (دولت سوم و دولت چهارم) • بازنگری قانون اساسی • برگزیدگی به رهبری • دوران رهبری |  | |||
| چالشها و اعتراضهای داخلی |
| ||||
| سیاستها |
| ||||
| دکترین نظامی | بنیانگذاری ستاد کل نیروهای مسلح • ایجاد فرماندهی متمرکز در ارتش • خودکفایی صنایع نظامی • توسعه موشکی • بازدارندگی همهجانبه | ||||
| اندیشه دینی | |||||
| احزاب سیاسی | حزب جمهوری اسلامی (۱۳۵۷–۱۳۶۶) | ||||
| کتابشناسی | دفتر حفظ و نشر آثار • صلح امام حسن • طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن • پیشوای صادق • فلسطین • انسان ۲۵۰ ساله | ||||
| خانواده | سید جواد (پدر) • خدیجه میردامادی (مادر؛ دختر هاشم میردامادی) • سید محمد (برادر) • سید هادی (برادر) • سید حسن (برادر) • سیده بدری (خواهر؛ همسر علی تهرانی) • منصوره خجسته باقرزاده (همسر) • سید مصطفی (پسر؛ داماد عزیزالله خوشوقت) • سید مجتبی (پسر؛ داماد غلامعلی حداد عادل) • سید مسعود (پسر؛ داماد سید محسن خرازی) • سید میثم (پسر؛ داماد محمود لولاچیان) • سیده بشری (دختر؛ عروس محمد محمدی گلپایگانی) • سیده هدی (دختر؛ عروس محمدباقر باقری کنی) | ||||
| مرتبط | |||||
