نقض حقوق زندانیان در دوره کووید–۱۹ در جمهوری اسلامی ایران

عفو بین‌الملل شرایط زندان‌های ایران را از نظر امکانات «بی‌رحمانه و غیرانسانی» توصیف کرده و به مواردی چون «کمبود امکانات تهویه هوای مناسب، سرویس‌های بهداشتی کثیف و ناکافی، کمبود مواد شوینده لازم برای شستن ظروف و لباس‌های زندانیان، کمبود آب شرب، غذای کم کیفیت و کمبود شدید تختخواب» اشاره کرده‌است.[1]

این سازمان مقامات ایران را متهم کرد که به‌طور عمدی از ارائه مراقبت‌های پزشکی به زندانیان عقیدتی و دیگر زندانیانی سیاسی سر باز می‌زنند و جان و سلامتی آنها را در معرض خطر جدی قرار می‌دهند که در بعضی موارد، محرومیت از مراقبت‌های پزشکی برای مجازات، ارعاب یا تحقیر زندانیان یا با هدف اخذ اعترافات اجباری صورت گرفته‌است.[1]

روز جمعه ۱۰ مرداد ۱۳۹۹، عفو بین‌الملل با انتشار برخی مکاتبات سازمان زندان‌های ایران با مقامات وزارت بهداشت فاش ساخت که جمهوری اسلامی در ارسال تجهیزات و لوازم پزشکی به زندان‌های کشور جهت مهار ویروس کرونا ناکام مانده‌است.[2][1][3]

این نهاد مدافع حقوق بشر تصویر چهار نامه را منتشر کرد که سازمان زندان‌ها از دولت درخواست کمک تجهیزاتی یا نقدی برای مقابله با ویروس کرونا در میان زندانیان می‌کند. از این میان دو نامه حاوی شکایت از وزارت بهداشت است و این وزارتخانه را متهم می‌کند که هیچ کمکی به سازمان زندان‌ها نکرده‌است.[2][1]

یکی از این نامه‌ها تاریخ ۲۵ خرداد را بر خود دارد که خطاب به معاون درمان وزارت بهداشت نوشته شده‌است و می‌گوید که «علی‌رغم مکاتبات مکرر… و پی‌گیری‌های حضوری تا به حال هیچ گونه کمک نقدی یا غیرنقدی برای کنترل بیماری کرونا» به سازمان زندان‌ها نشده‌است.[2][1][3]

نامه دوم به تاریخ ۶ فروردین با فهرستی از اقلام ضروری مانند ماسک، دستکش، مایع ضدعفونی کننده دست و لباس مخصوص همراه است و با ارجاع به نامه‌های پیشین سازمان زندان‌ها با وزارت بهداشت عنوان می‌کند که اما «تاکنون هیچ‌گونه کمک تجهیزاتی یا تأمین وسایل محافظت فردی و مواد ضدعفونی‌کننده صورت نگرفته‌است».[2][1]

آخرین نامه نیز که تاریخ ۱۵ تیر را دارد خطاب به معاون توسعه مدیریت و منابع و برنامه‌ریزی وزارت بهداشت نوشته شده و با توجه به «عدم حصول نتیجه از پی‌گیری‌های به عمل آمده» درخواست می‌کند که جلسه‌ای اضطراری در آن معاونت با حضور نمایندگان سازمان زندان‌ها و سازمان برنامه و بودجه برگزار شود.[2][1]

عفو بین‌الملل می‌گوید که این نامه‌ها زنگ خطر را «دربارهٔ کمبود شدید تجهیزات حفاظتی شخصی، مواد ضدعفونی کننده و تجهیزات و لوازم پزشکی کلیدی [در زندان‌های ایران] به صدا درآورده است».[2]

نظام جمهوری اسلامی ایران روزنامه‌نگاران را به دلیل خبررسانی دربارهٔ علت و آمار تلفات کروناویروس، تهدید و بازداشت کرده و به آنان حمله می‌کند.[5]

در آبان ۱۳۹۹ محمدرضا تبریزی نوری (زادهٔ ۱۳۵۸ در مشهد)، قهرمان معلولان پرورش اندام جهان،[6] به دلیل انتقاد به بازبودن اماکن دینی در دورهٔ کرونا، پس از حملهٔ پلیس و نیروهای لباس‌شخصی به خانه‌اش بازداشت شد. برخی از شعار دهندگان، خواستار اعدام او بودند.[7][8]

وی برادر کوچک‌تر سه قهرمان جهانی دیگر یعنی حسن تبریزی نوری (قهرمان بدن‌سازی پیش‌کسوتان جهان)، علی تبریزی نوری (قهرمانِ قهرمانان بدن‌سازی جهان) و محمود تبریزی نوری (قهرمان بدن‌سازی آسیا) است.