اعتراضات ۱۴۰۰ ایران

اعتراضات ۱۴۰۰ گنبدکاووس در فروردین ۱۴۰۰ در پی تعرض جنسی به دو دختر خردسال در گنبد کاووس رخ داد.[3][4] طی اعتراضات اهالی روستای «عرب سورنگ» و منطقه در مقابل ساختمان نهادهای دولتی و قضایی، شماری از شهروندان توسط نیروهای امنیتی و انتظامی بازداشت شدند و با اعزام نیروهای نظامی و انتظامی از مرکز استان فضای این شهر امنیتی شد.[5]

روز دوشنبه ۹ فروردین تجمع‌های پراکنده اعتراضی در چند شهر ایران علیه این سند همکاری صورت گرفت. پیشتر بیش از ۲۳۰ نفر از فعالان سیاسی مدنی داخل و خارج ایران در نامه‌ای اعتراضی به رئیس‌جمهوری چین، امضای این سند را فاقد اعتبار و غیرانسانی خوانده بودند.[6]

گروهی با اشاره به «رویکرد بقا» نزد جمهوری اسلامی و «ایزوله شدن و حضیض کنونی ایران در جهان» نگرانند که حکومت برای برون‌رفت از بحران در این قرارداد به چین «باج بدهد». گروهی بزرگ از مخالفان، جمهوری اسلامی را به «وطن‌فروشی» متهم می‌کنند.[7]

گروهی از شهروندان ایران که مخالف این توافق‌نامه هستند، در شهرهای مختلف ایران در تجمع‌های خودجوش حضور یافتند و مخالفت خود را با امضای این سند ابراز کردند. مردم در شهرهای مختلف ایران از جمله تهران، اصفهان و کرج با دردست گرفتن پلاکاردهایی و سردادن شعارهایی در اعتراض به امضای «برنامه همکاری جامع ایران و چین» دست به تجمع زدند. گروهی از معترضان در تهران با تجمع در مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی با سر دادن شعارهایی از جمله «ایران فروشی نیست» به این توافق‌نامه واکنش نشان دادند.[8]

تعداد زیادی از کارگران بازنشسته ایران ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ با تجمع مقابل اداره‌های تأمین اجتماعی مراکز استان‌ها و چند شهر دیگر، خواستار رساندن مستمری‌ها به خط فقر و رفع تبعیض‌های موجود علیه آنان شدند و علیه حضور در انتخابات آتی ریاست جمهوری در این کشور شعار دادند.[9][10][11][12][13]

• تجمع بازنشستگان کارگری در شوش (۱۸ فروردین)

جمعی از بازنشستگان کارگری در شهرستان شوش و هفت تپه با حضور مقابل اداره تأمین اجتماعی این شهرستان، خواستار توجه به مطالبات و خواسته‌های خود شدند.[14]

• تجمع اعتراضی کارگران شرکت توزیع برق (۱۷ فروردین)

جمعی از کارکنان شرکتی و حجمی شرکت توزیع برق با برگزاری تجمعی در مقابل ساختمان مجلس در تهران نسبت به وضعیت حقوق و استخدام خود اعتراض کردند.[15] کارگران در مقابل ساختمان مجلس شعار «وزیر بیا نگاه کن، فکری به حال ما کن» سر دادند. این کارگران معترض پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آن‌ها شعارهایی از جمله «ما کارگریم، برده نیستیم» دیده می‌شود.[16][17]

• تجمع اعتراضی سهامداران (۲۲ فروردین)

یکشنبه ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ سهامداران زیان دیده در اعتراض به ریزش‌های پی در پی بورس، مقابل سازمان بورس تجمع کردند و خواستار رسیدگی به اوضاع نابسامان بازار سرمایه شدند.[18]

سال ۹۹ به موازات آزاد شدن سهام عدالت بعد از چهارده سال و همچنین رشد بی‌رویه نرخ ارز، شاخص بورس هم رو به افزایش بود به گونه‌ای که شاخص کل به عنوان میانگین بازار از ۵۰۸ هزار واحد در ابتدای سال ۹۹ به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد در نیمه مرداد همان سال افزایش یافت و این باعث روی‌آوری عده زیادی از مردم به حضور در بورس شد و بعد از آن شاخص کل بورس مرتب کاهش یافت، به گونه‌ای که در پایان سال شاخص کل بورس با رشد ۱۵۰ درصدی به حدود یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار واحد رسید.[19]

• تجمع اعتراضی داروسازان (۲۶ فروردین)

پنجشنبه ۲۶ فروردین‌ماه، شماری از داروسازان در همدان، رشت و چندین شهر دیگر از جمله اصفهان مقابل دانشگاه علوم پزشکی این شهر، در تهران مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی، در مشهد مقابل ساختمان معاونت غذا و دارو، در شیراز مقابل دانشگاه علوم پزشکی، در چهارمحال و بختیاری مقابل ساختمان معاونت غذا و دارو در تجمعاتی اعتراضی خواستار رسیدگی به مطالباتشان شدند. بر اساس این گزارش، داروسازان معترض اهم مطالبات خود را تغییر سریع ساختار انجمن داروسازان، مانع زدایی در روند تأسیس داروخانه و اشتغال هزاران داروساز بیکار عنوان کردند.[20][21]

• اعتراض معلمان فارغ‌التحصیل دانش‌سراها (۲۸ فروردین)

شنبه ۲۸ فروردین، شماری از معلمان فارغ‌التحصیل دانش‌سراها از شهرهای مختلف ایران، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در مقابل ساختمان دیوان عدالت اداری واقع در تهران، تجمع اعتراضی برپا کردند.[22]

• اعتصاب و تجمع کارگران شرکت نصب و راه‌اندازی لیدوما (۲۸ فروردین)

گروهی از کارگران شرکت نصب و راه‌اندازی لیدوما در اعتراض به سطح نازل دستمزدهای خود دست از کار کشیده و اقدام به برگزاری تجمع کردند. کارگران این شرکت که در فاز ۱۳ منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی فعالیت دارند، با تجمع در محل کار خود خواستار افزایش سطح دستمزدهایشان شدند. به گفته یکی از معترضان علیرغم گذشت بیش از ۲۸ روز از آغاز سال نو تاکنون هیچ صحبتی از افزایش سطح دستمزدها در این شرکت نشده‌است.[23]

• اعتراض هنرمندان به حکم نوید میهن دوست (۳۰ فروردین)

صد و هشتاد تن از هنرمندان و سینماگران ایرانی با امضای بیانیه‌ای ضمن اعتراض به رد درخواست اعاده دادرسی نوید میهن‌دوست، نویسنده، کارگردان و تدوینگر سینما در دیوان عالی کشور، صدور حکم زندان برای او را تداوم نقض آزادی بیان عنوان کرده‌اند. نوید میهن دوست دیماه ۹۹ توسط دادگاه انقلاب تهران به ۳ سال و ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده بود. اسفندماه سال گذشته این محکومیت توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران عیناً تأیید شد.[24] نوید میهن دوست در دیماه ۹۹ توسط شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی محمدرضا عموزاد به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت و همکاری با گروه‌های مخالف نظام به قصد براندازی به ۳ سال حبس تعزیری و به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام از طریق شعارنویسی به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد.[25]

• تجمع اعتراضی مالباختگان بورس در سه کلان‌شهر (۱ اردیبهشت)

سهامداران در ادامه اعتراض به وضعیت حاکم بر بازار سرمایه و بعد از تجمع چند روز پیش در مقابل مجلس و ساختمان بورس تهران، در این روز هم اقدام به اعتراض کردند. سهامداران معترض پایتخت هم با حضور در مقابل ساختمان شرکت بورس، خیابان سعادت آباد را با نشستن و سر دادن شعار، بستند.[26][27]

• تجمع در اطراف پاساژ علاءالدین (۱ اردیبهشت)

گروهی از شهروندان در مقابل این مرکز خرید شعارهای اعتراضی «زندانی سیاسی آزاد باید گردد» و «تا تهران رو پس نگیریم آروم نمی‌گگیریم» سر دادند. تجمع کنندگان از کسبه پاساژ علاءالدین بودند و به پلمب شدن این مرکز خرید اعتراض دارند.[28][29]

• تجمع اعتراضی داروسازان در تبریز (۱ اردیبهشت)

شماری از دانشجویان داروسازی تبریز در مقابل ساختمان معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی این شهر تجمع کردند.[30]

• تجمع کارگران پتروشیمی تخت جمشید (۲ اردیبهشت)

تعدادی از کارگران پیمانی پتروشیمی تخت جمشید واقع در پارس جنوبی تجمع کردند. خواسته این کارگران افزایش حقوق طبق مصوبه اداره کار و اشتغال و همچنین افزایش مرخصی‌های آنان عنوان شده‌است.[30]

• تجمع خریداران زمین‌های اصطلک در تهران (۲ اردیبهشت)

جمعی از خریداران زمین‌های «اصطلک» پردیس در برابر وزارت راه و شهرسازی در تهران تجمع کردند.[30]

• تجمع کشاورزان اصفهان (۲ اردیبهشت)

جمعی از کشاورزان اصفهان همراه با تراکتورهای خود در این شهر تجمع کردند. تجمع کشاورزان، در اعتراض به بی آبی و پایمال شدن حقابه‌هایشان صورت گرفته‌است.[30]

• تجمع مال‌باختگان خرید خودرو از شرکت آذویکو (۴ اردیبهشت)

مالباختگان شرکت آذویکو با تجمع در مقابل وزارتخانه «صمت» (صنعت، معدن و تجارت) در تهران خواستار پاسخگویی وزیر یا دریافت پول‌هایی که پرداخت کرده‌اند شده‌اند. «وزیر شرف داشته باش، بیا جواب داشته باش» از جمله شعارهای معترضین بود. این تجمع به درگیری نیروهای امنیتی و مالباختگان انجامید. بیش از پنج هزار نفر در سال ۹۷ نیمی از قیمت خودروی ام جی ۳۶۰ شرکت «آذویکو» را پرداخت کرده‌اند، اما پس از چهار سال هنوز خودرویی دریافت نکرده‌اند.[31][32]

• تجمع کشاورزان در کهنوج و رودبار جنوب (۴ اردیبهشت)

شماری از کشاورزان گوجه‌کار شهرستان کهنوج و رودبار جنوب، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در مقابل فرمانداری شهرهای خود، دست به تجمع اعتراضی زدند.[33]

• تجمع کارگران پالایشگاه آبادان (۴ اردیبهشت)

شماری از کارگران فاز ۲ پالایشگاه آبادان، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در محل کار خود دست به اعتصاب و تجمع زدند.[33]

• تجمع مربیان عشایری شهرستان ایذه (۴ اردیبهشت)

جمعی از مربیان ابتدایی مدارس عشایری شهرستان ایذه، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در مقابل ساختمان استانداری خوزستان، دست به تجمع اعتراضی زدند.[33]

• تجمع کارگران ابنیه فنی راه‌آهن شمال مازندران (۵ اردیبهشت)

حدود ۲۰۰ نفر از کارگران ابنیه فنی راه‌آهن ناحیه شمال مازندران با اجتماع مقابل اداره کل راه‌آهن خواستار اجرای طرح تجمیع و قرارگیری کارگران این ناحیه ریلی در طرح تجمیع شدند.[34]

کارگران می‌گویند:

متأسفانه علیرغم درخواست‌های ما این طرح هنوز برای کارگران ابنیه فنی اجرایی نشده‌است. تجمیع کارگران پیمانکاری، موجب یکسان‌سازی شرایط کار برای همه کارکنان می‌شود و نظارت و اجرای قانون را تسهیل می‌نماید.

• اعتراض ۱۵ تشکل کارگری و فرهنگی به سیاست‌های اقتصادی حکومت ایران (۸ اردیبهشت)

۱۵ سندیکای کارگری و تشکل صنفی و فرهنگی با انتشار بیانیه‌ای در آستانه روز جهانی کارگر (اول ماه مه/یازدهم اردیبهشت)، به سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی حکومت ایران اعتراض کردند و آن را عامل «فقر روزافزون» کارگران دانستند.[35]

• ۴ تجمع اعتراضی (۸ اردیبهشت)

شماری از کارگران بازنشسته شرکت مخابرات راه دور شیراز در محوطه این شرکت، جمعی از کارنامه سبزها در مقابل ساختمان مجلس، گروهی از سهامداران مالباخته شهر خودرو در مقابل ساختمان سازمان صمت اصفهان و همچنین شماری از حامیان حیوانات در مقابل ساختمان فرمانداری شاهین‌شهر، در تجمعاتی اعتراضی خواستار رسیدگی به مطالباتشان شدند.[36]

• تجمعات روز جهانی کارگر (۱۱ اردیبهشت)

همزمان با ۱۱ اردیبهشت، روز جهانی کارگر، گروه‌های مختلف کارگران و بازنشستگان در ایران با برگزاری تجمع‌هایی، خواهان بهبود وضعیت معیشتی و امنیت شغلی خود شدند. این تجمع‌ها در شهرهایی چون تهران، کرج، اراک، کرمانشاه، شوش، مشهد، اصفهان و تبریز برگزار شد. نیروهای امنیتی تجمع‌کنندگان مقابل وزارت کار در تهران را پراکنده کرده و دستکم ۳۰ نفر بازداشت شدند.[37] «امنیت شغلی، احیا باید گردد»، «درد ما درد شماست، مردم به ما ملحق شوید»، «ما دیگه رای نمی‌دیم، از بس دروغ شنیدیم» و «دولت غارتگران، دشمن کارگران» از شعارهایی است که در این تجمع‌ها سر داده شد.[38][39][40]

• تجمع کارگران خدماتی و فضای سبز شهرداری زنجان (۱۵ اردیبهشت)

شماری از کارگران خدماتی و فضای سبز شهرداری منطقه ۴ زنجان، در مقابل ساختمان استانداری واقع در این شهر دست به تجمع اعتراضی زده و خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند.[41][42]

• تجمع دانش‌آموزان (۱۵ اردیبهشت)

شماری از دانش آموزان مقطع نهم و دوازدهم تحصیلی، در پی فراخوان قبلی و در اعتراض به برگزاری امتحانات نهایی به صورت حضوری علیرغم شیوع ویروس کرونا، دستکم در ۱۴ شهر از جمله بروجرد، تهران، قزوین، سمنان، کرج، شهرکرد، شیراز، زنجان، خرم‌آباد، یزد، تبریز، بیرجند، اردبیل و فولادشهر در مقابل ساختمان آموزش و پرورش شهرهای خود، تجمعات اعتراضی برپا کردند. این دانش‌آموزان جهت پیشگیری از شیوع بیشتر بیماری کرونا و تأمین امنیت سلامت خود و شهروندان، خواهان «برگزاری امتحانات نهایی به شیوه مجازی و آنلاین» هستند.[43][44]

• تجمع پرسنل راهبر متروی تهران (۱۵ اردیبهشت)

جمعی از پرسنل راهبر متروی تهران، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در محوطهٔ شرکت بهره‌برداری مترو، تجمع اعتراضی برپا کردند.[44][45]

• تجمع اپراتورهای شرکتی برق غرب کشور (۱۵ اردیبهشت)

گروهی از اپراتورهای شرکتی برق غرب کشور، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتشان، در مقابل ساختمان اداره برق منطقه‌ای واقع در کرمانشاه، دست به تجمع اعتراضی زدند.[46][44]

• تجمع پاکبانان و کارگران خدمات شهری شهرکرد (۱۶ اردیبهشت)

شماری از پاکبانان و کارگران خدمات شهری شهرکرد، در محوطه شهرداری این شهرستان دست به تجمع اعتراضی زده و خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند.[47][48]

نوشاد عالمیان در استوری اینستاگرام خود به افزایش حجم گرانی‌ها در ایران در دو هفته نخست سال جدید خورشیدی واکنش نشان داد.[49]

کاربران شبکه‌های اجتماعی توییتر، روز سوم اردیبهشت ۱۴۰۰ با هشتگ «#بیدادگاه» به بیش از یک سال بازداشت موقت «علی یونسی» و «امیرحسین مرادی»، دو دانشجوی مدال‌آور المپیاد دانشگاه صنعتی شریف در زندان اوین اعتراض کردند.[50][51]