پیمان ورشو

پیمان ورشو[1] یا پیمان دوستی، همکاری و کمک متقابل[2] یک پیمان نظامی بین کشورهای اروپایی بلوک شرق بود. این پیمان در ۱۴ مه سال ۱۹۵۵[3](۲۳ به امضای هشت کشور اروپایی شوروی، آلبانی، آلمان شرقی، بلغارستان، چکسلواکی، رومانی، لهستان و مجارستان رسید و در جنگ سرد رقیب اصلی ناتو محسوب می‌گردید.[4][5][6][7][8][6]

پیمان دوستی، همکاری، و کمک متقابل
روسی: Договор о дружбе, сотрудничестве и взаимной помощи‎
اعضای پیمان ورشو
شعارСоюз мира и социализма  (روسی)
«اتحاد صلح و سوسیالیسم»
بنیان‌گذاری۱۴ مه ۱۹۵۵ میلادی
انقراض۱ ژوئیه ۱۹۹۱ میلادی
گونهپیمان اتحاد نظامی
ستادورشو، لهستان
(فرماندهی و کنترل)
مسکو، شوروی
از اعضای
 بلغارستان

چکسلواکی
آلمان شرقی
مجارستان
لهستان
رومانی
شوروی

آلبانی (خروج از پیمان در سال ۱۹۶۸)
فرمانده عالی
پتر لشف (آخرین)
رئیس ستاد مشترک
ولادیمیر لوبوف (آخرین)
بخشی از مجموعه مباحث درباره
مارکسیسم–لنینیسم
اصول بنیادین
امپریالیسم ستیزی
برنامه ریزی مرکزی
رأس فرماندهی اقتصادی
دولت کمونیستی
جامعۀ کمونیستی
سانترالیسم دموکراتیک
ناخداباوری مارکسیست-لنینیستی
انترناسیونالیسم پرولتاریایی
نظام تک‌حزبی
میهن پرستی سوسیالیستی
دولت سوسیالیستی
نظریۀ نیروهای تولیدی
حزب پیشتاز
گونه ها
لنینیسم · دموکراسی شورایی · پیشتازگرایی · سرمایه‌داری دولتی · سیاست‌های نوین اقتصادی · استالینیسم · انباشت اولیۀ سوسیالیستی · سوسیالیسم در یک کشور · آنتی ریویزیونیسم · کیش شخصیت · اقتصاد دستوری · مائوئیسم · دموکراسی نوین · انقلاب فرهنگی · مرحلۀ اولیۀ سوسیالیسم · دیکتاتوری دموکراتیک خلق · خروشچفیسم · استالین زدایی · هم‌زیستی مسالمت‌آمیز · دکترین برژنف · رئال سوسیالیسم · نظریۀ دنگ ژیائوپینگ · اقتصاد بازار سوسیالیستی · سوسیالیسم با ویژگی های چینی · اصلاحات اقتصادی چین
چهره های برجسته
لئون تروتسکی · ژوزف استالین · ارنست تلمان · ارل براودر · گونچیگین بومتسند · یوسیپ بروز تیتو · پالمیرو تولیاتی · فیدل کاسترو · مائو تسه‌تونگ · دنگ ژیائوپینگ · هو شی مین · انور خوجه · متیو کرکو · آگوستینیو نتو · سامورا ماچل · توماس سانکارا · آلفونسو کانو · استالین زدایی · هم‌زیستی مسالمت‌آمیز · دکترین برژنف · رئال سوسیالیسم · نظریۀ دنگ شیائوپنگ · اقتصاد بازار سوسیالیستی · سوسیالیسم با ویژگی های چینی · اصلاحات اقتصادی چین
ادبیات
کار مزدی و سرمایه · ماتریالیسم و امپریو-کریتیسیسم · امپریالیسم بالاترین مرحله سرمایه‌داری · چه باید کرد؟ · دولت و انقلاب · ماتریالیسم دیالکتیکی و تاریخی · جنگ گریلایی · اصول مارکسیسم-لنینیسم
تاریخ
انقلاب اکتبر · اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی · کمینترن · جمهوری شوروی مجارستان · جنگ داخلی اسپانیا · جنگ جهانی دوم · پیمان ورشو · جنگ داخلی یونان · انقلاب کمونیستی چین · جنگ کره · انقلاب کوبا · استالین زدایی · جنبش عدم تعهد · شکاف چینی-شوروی · جنگ ویتنام · جنگ استعماری پرتغال · انقلاب نیکاراگوئه · جنگ داخلی نپال · شورش ناکزالی-مائوییستی
جستارهای پیوسته
بلشویسم · لنینیسم · مائوئیسم · مارکسیسم · استالینیسم · آنتی ریویزیونیسم · تیتوئیسم · تروتسکیسم
  • درگاه کمونیسم
  • درگاه سوسیالیسم
  • درگاه سیاست
با کنوانسیون ورشو اشتباه نشود.

آلبانی در سال ۱۹۶۱ میلادی از آن کنار گذاشته شد و خود در سال ۱۹۶۸ میلادی از آن کناره گرفت.

هدف از پیمان ورشو که در ابتدا به مدت بیست سال منعقد شد، همکاری و همیاری دولت‌های اروپای شرقی بود. به موجب این پیمان، ستاد فرماندهی یگانه‌ای برای تمام نیروهای مسلح کشورهای عضو به وجود آمد. دولت‌های امضاکنندهٔ این پیمان متعهد شدند که در روابط خود از تهدید و بکار بردن زور خودداری کنند و هرگاه به هریک از دولت‌های عضو در اروپا حمله شود، با تمام نیرو به آن یاری دهند. کنفرانس پیمان ورشو، که به امضای این پیمان انجامید، پنج روز پس از رسمیت یافتن «اتحادیهٔ اروپای غربی» و بازگشت حاکمیت کامل به جمهوری فدرال آلمان تشکیل شد. این پیمان در ۱۹۷۵ میلادی از سر گرفته شد.[9]

اعضا

مفاد

اعضاء پیمان ورشو متعهد شدند، که در صورت بروز حمله به یک یا چند کشور عضو، به دفاع از آنها بپردازند. همچنین طبق این قرارداد، روابط بین امضاء کنندگان قرارداد مستلزم عدم دخالت در امور داخلی و احترام به استقلال و حاکمیت ملی آنها بود. اندکی بعد، با دخالت شوروی در انقلاب مجارستان در سال ۱۹۵۶ و چکسلواکی در سال ۱۹۶۸، قانون عدم دخالت نقض شد. در هر دو مورد شوروی ادعا کرد، که از او دعوت شده‌است و بنابراین رسماً این قانون نقض شده محسوب نشد.

انحلال پیمان ورشو

پس از سال ۱۹۸۹، حکومت‌های جدید اروپای مرکزی و شرقی تمایلی به پشتیبانی از پیمان ورشو نداشتند. در ژانویه ۱۹۹۱ کشورهای چکسلواکی، لهستان و مجارستان اعلام کردند، تا تاریخ ۱ ژوئیه ۱۹۹۱ از این پیمان کاملاً کناره‌گیری خواهند کرد.[10][11] در فوریه ۱۹۹۱، بلغارستان نیز به آنها پیوست. آلبانی قبلاً در سال ۱۹۶۸ از این پیمان خارج شده بود، که عملاً فقط سه کشور باقی‌ماندند.

جستارهای وابسته

پانویس
  1. https://history.state.gov/milestones/1953-1960/warsaw-treaty
  2. "Text of Warsaw Pact" (PDF). United Nations Treaty Collection. Archived from the original (PDF) on 2 October 2013. Retrieved 22 August 2013.
  3. BBC ON THIS DAY | 14 | 1955: Communist states sign Warsaw Pact
  4. Yost, David S. (1998). NATO Transformed: The Alliance's New Roles in International Security. Washington, DC: U.S. Institute of Peace Press. p. 31. ISBN 1-878379-81-X.
  5. "Formation of Nato and Warsaw Pact". History Channel. Archived from the original on 23 December 2015. Retrieved 22 December 2015.
  6. "In reaction to West Germany's NATO accession, the Soviet Union and its Eastern European client states formed the Warsaw Pact in 1955." Citation from: NATO website. "A short history of NATO". nato.int. Archived from the original on 26 March 2017. Retrieved 24 December 2015.
  7. "The Warsaw Pact is formed". History Channel. Archived from the original on 23 December 2015. Retrieved 22 December 2015.
  8. "The refusal to ratify the EDC Treaty". CVCE. Archived from the original on 2 February 2014. Retrieved 1 August 2013.
  9. دانشنامهٔ سیاسی- داریوش آشوری-نشر مروارید- چاپ شانزدهم 1387- ص92
  10. The New Fontana Dictionary of Modern Thought, third edition, 1999, pp. 637–8
  11. "Warsaw Pact and Comecon To Dissolve This Week". Csmonitor.com. 26 February 1991. Archived from the original on 4 August 2012. Retrieved 4 June 2012.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پیمان ورشو موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.