بانک سپه

در تابستان سال ۱۳۰۷. کار بنای ساختمانی که برای ایفای نقش به عنوان مرکز بانک در نظر گرفته شده بود، به پایان رسید. این ساختمان در خیابان سپه تهران قرار داشت و در سال ۱۳۰۷، مورد بهره‌برداری قرار گرفت. همچنین بانک جهت امنیت بیشتر در بخش ترابری، چندین دستگاه اتومبیل و کامیون خریداری کرد و سازمانی را با عنوان «اتو بانک» به وجود آورد که کار حمل و نقل پست تهران، همدان، کرمانشاه و خانقین به آن واگذار شد.[2]

نشان برنز بانک سپه بمناسبت پنجاهمین سال پایه‌گذاری حکومت پهلوی در سال ۱۳۵۵ خورشیدی؛ آرم پیشین این بانک در پشت مدال دیده می‌شود.

در سال ۱۳۰۵، اساسنامهٔ تازهٔ بانک با نام «اساسنامه بانک پهلوی ایران» تهیه گردید که در آن ماهیت بانک به شکل کلی تغییر کرد، زیرا در اساسنامه سال ۱۳۰۴، هدف از تشکیل بانک، بهبود شرایط و رفع احتیاجات ارتشی‌ها بود، در حالی که در اساسنامه تازه، هدف این بانک، رفع احتیاجات ایران در امور تجاری و اقتصادی ذکر شده بود.[2]

در پانزدهم دی سال ۱۳۱۶ خورشیدی، نام این بانک، به بانک سپه تغییر کرد و در سال ۱۳۲۱، دوباره بانک سپه تغییر نام داد و بانک تعاونی سپه نام گرفت؛ سپس در دی ماه سال ۱۳۳۴، بانک تعاونی سپه به شرکت سهامی با سرمایه ۳۷۰ میلیون ریال تبدیل گشت و اجازه انجام معاملات ارزی را دریافت کرد. در شهریور سال ۱۳۲۵ تیمسار سپهبد آق اولی برای مدیریت بانک سپه انتخاب شد و در اساسنامهٔ تازهٔ بانک که شامل ۶ فصل و ۳۸ ماده بود، نام بانک دوباره به بانک سپه تغییر یافت.[2]

در سال ۱۳۴۰، شمار شعبه‌های بانک سپه در سراسر ایران، ۵۱ شعبه و مجموع معاملات آن بر اساس منابع کنونی، مبلغی حدود ۴ میلیارد ریال بوده‌است. در سال ۱۳۵۱، شمار شعبه‌های بانک سپه با افزایش چشم‌گیر، به ۴۵۰ واحد و میزان معاملات آن، بر اساس منابع کنونی، به مبلغ ۸/۳۰ میلیارد ریال رسید. در سال ۱۳۵۱، سپرده‌های بانک نیز به مبلغی معادل ۷/۹ میلیارد ریال رسیده بود. با تلاش دولت ایران قیمت نفت در بازارهای جهانی افزایش یافت و درآمد حاصل از فروش آن به رونق اقتصاد ایران کمک کرد. از سال ۱۳۵۱ به بعد، بانک سپه در صحنه رقابت بانک‌ها، برای به دست آوردن سود و بازدهی بیشتر به فعالیت پرداخت.[2]

شعبه مرکزی بانک سپه در تهران

پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، همگی بانک‌ها را دولت جدید در اختیار گرفت. این بانک نیز بدون این که در بانک دیگری ادغام شود، از ارتش (وزارت دفاع ایران) منفک شده و مانند دیگر بانک‌های ایرانی، به عنوان یک بانک تجاری زیر نظر شورای عالی و مجمع عمومی بانک‌های ایران قرار گرفت. همچنین بر اساس اساسنامه مصوب مجمع عمومی بانک‌ها، بانک سپه بر اساس قانون ملی شدن بانک‌ها و لایحه قانونی شدن اداره امور بانک‌ها و مقررات درج شده در اساسنامه اداره شده و هدف آن ارائه خدمات بانکی در سراسر ایران و تسهیل امور بازرگانی داخلی و خارجی ذکر شده‌است.[2] در سال ۱۳۹۷ گزارش‌هایی مبنی بر اینکه سهام این بانک باید در اختیار کارکنان ارتش ایران باشد، منتشر شد و از مالکیت دولت بر بانک انتقاد شد.[4]

از دیدگاه بین‌المللی نیز این بانک واحدهای بانکی در کشورهایی چون آلمان، ایتالیا و فرانسه ایجاد کرده‌است و یک بانک بین‌المللی در انگلستان دارد.[5] هم‌اکنون بانک سپه از نمای بین‌المللی خوبی برخوردار است و در جهان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های ایرانی شناخته می‌شود.[6]

براساس اطلاعیه بانک مرکزی ایران در تاریخ ۱۱ اسفند ۱۳۹۷، بانک‌های انصار، قوامین، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و مؤسسه اعتباری کوثر در بانک سپه ادغام شدند.[7] ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه انتقادهای فراوانی به همراه داشته‌است و برخی با اشاره به مشکلات آن بانک‌ها اعلام کردند که چرا باید چنین بانک‌هایی در بانک سپه، که یک بانک دولتی ملی است، ادغام شوند.[8] برآورد می‌شود در صورت اجرایی شدن ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه به شرط عدم کاهش شعب بانک‌های مربوطه، تعداد شعب این بانک به بیش از ۴۵۰۰ برسد. این رقم بیش از تعداد شعب فعلی بانک ملی ایران که بالغ بر ۳۳۱۵ شعبه بوده و در این صورت بانک سپه را به صدر جدول پرشعبه ترین بانک ایران خواهد برد.[9]