کاخ شهوند

در ضلع شمال غربی مجموعه سعدآباد تهران موزه‌ای به نام کاخ سبز قرار دارد. کاخ شهوند که اکنون کاخ‌موزه سبز نامیده می‌شود، بی گمان یکی از زیباترین کاخهای موجود در کشور است که محل زندگی رضا شاه پهلوی بوده و در سال ۱۳۰۷ (خورشیدی) خورشیدی مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌است.

نمایی از کاخ‌موزه سبز

کاخ شهوند که بنای تکمیلی آن از زمان وزارت جنگ رضاخان تا اوایل زمامداریش (۱۳۰۱ تا ۱۳۰۷ هـ.ش) به طول انجامید، پیش از آن ساختمانی بود متعلق به شخصی به نام «علیخان» که از زمینداران سرشناس آن زمان بود و تپه‌ای که این کاخ بر آن بنا شده به نام او به «تپه علیخان» معروف است. این بنا، اولین کاخی است که توسط معماران و هنرمندان ایرانی ساخته شد.

حسین لرزاده تزئین و نقش و نما، میرزا جعفر کاشی معماری، حسین طاهرزاده بهزاد تندیس‌های دیواری و خاتم کاری‌های بی نظیر و ظریف آن را به انجام رسانده‌اند. در نمای خارجی این کاخ، از سنگهای سبز معدنی منحصر به فرد خمسه زنجان استفاده شده و وجه تسمیه کاخ نیز به همین سبب است. ملاط سنگها از "سرب" است که به واسطه خاصیت انبساط و انقباض آن، برای جلوگیری از خردشدن سنگها در حرارتهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته‌است. این بنا، اولین کاخ مجموعه سعدآباد است که در زمان پهلوی به بهره‌برداری رسیده‌است. در اصلی کاخ از سمت شمال غربی به سوی کوههای مرتفع البرز باز می‌شود. چشم‌انداز کاخ از سوی جنوب، شهر بزرگ تهران است و تنها کاخی است که منظره بدیعی را پیش چشم بیننده می‌گستراند. مساحت زیربنای کاخ به استثنای زیرزمین حدود ۱۳۷۲متر مربع است. ساختمان کاخ از دو طبقه تشکیل شده، طبقه اول شامل پله ورودی، تالار آینه، ناهار خوری، اتاق کار و پذیرایی است. طبق دیگر زیرزمین کاخ است که در سال ۱۳۵۲ خورشیدی بازسازی شد و شامل سالن پذیرایی، دو اتاق خواب با سرویس، سالن ناهارخوری است. کاخ سبز در زمان سلطنت محمد رضا شاه به اقامتگاه مهمانان خارجی خصوصی دربار اختصاص یافت و افرادی چون ملک حسین و کنستانتین پادشاه سابق یونان و جیمی کارتر رئیس‌جمهور وقت امریکا در آن اقامت داشته‌اند.