فوزیه و محمدرضا پهلوی

تمبر ازدواج محمدرضاشاه و فوزیه

مشخصات نام: تمبر ازدواج محمدرضاشاه و فوزیه سال: ۱۳۱۸ نوع: یادگاری تعداد در سری: ۵ تیراژ: (۵ دینار: ۱٬۱۵۰٬۰۰۰) و (۱۰ دینار: ۱٬۱۵۰٬۰۰۰) و (۳۰ دینار: ۱٬۱۰۰٬۰۰۰) و (۹۰ دینار: ۸۰۰٬۰۰۰) و (۱٫۵ ریال: ۸۰۰٬۰۰۰)

در سال ۱۳۱۷ مسئله ازدواج محمدرضا پهلوی و فوزیه بنت فؤاد مطرح گردید. او زیبایی چشمگیری داشت که حتی نظر هالیوود را نیز به خود جلب کرده بود. خانواده اش ترکیبی از نژادهای مصری، آلبانیایی و فرانسوی بود . فوزیه و محمدرضا سه سال قبل ملاقاتی کاملاً تصادفی و بسیار کوتاه در سوئیس داشتند.[1]

بزرگترین مشکل برای این ازدواج، اصل سی و هفتم متمم قانون اساسی ایران بود که بر اساس آن مادر ولیعهد الزاماً باید ایرانی‌تبار می‌بود. مجلس در اقدامی بی‌سابقه نه تنها به فوزیه تابعیت ایران داد، بلکه او را ایرانی‌تبار نامید.[1][2]

ملکه فوزیه، همسرش محمدرضا شاه و دخترشان شهناز

از راست: محمدرضا پهلوی، ملکه نازلی مادر فوزیه، رضاشاه و فوزیه

مراسم خواستگاری بلافاصله توسط نمایندگان ویژه پیگیری شد و محمدرضا پهلوی برای اجرای مراسم عقد کنان به مصر رفت. عقد در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۱۷ در قاهره انجام شد. کاخ قبه برای اقامت او و همراهان در نظر گرفته شد. محمدرضا به همراه فوزیه، نازلی (مادر زنش) و هیئت همراه در فروردین ماه ۱۳۱۸ به تهران بازگشت. اقامت کوتاه خانواده فوزیه در تهران موجب بروز چالشهایی با رضاشاه شد.[1] پس از بازگشت به تهران و میهمانی رسمی در سفارت مصر با حضور رضاشاه، جشن عروسی با حضور سران و فرستادگان کشورهای خارجی برگزار شد.

پس از ازدواج، رابطه رضاشاه با عروسش بسیار خوب بود. به‌طوری‌که بجز در سفر، هیچگاه بدون حضور وی نهار خانوادگی نخورد. شمس نیز زیاد مراعات فوزیه را می‌کرد؛ ولی رابطه اشرف با عروس جدید چندان دوستانه نبود.[1][3]

تمبر ازدواج

تمبر ازدواج محمدرضاشاه و فوزیه، تمبری است از نوع یادبود که به مناسبت ازدواج محمدرضاشاه و فوزیه و در سال ۱۳۱۸ خورشیدی، در ۵ سری چاپ گردید. این تمبر توسط پست ایران منتشر گردید.

۶ سال پس از این وصلت روزنامه اطلاعات روز۲۵ اسفند۱۳۱۷ آن را «آیین عقد و کابین دو کوکب فروزنده شرق» خواند، بنابر دلایل گوناگون، از جمله اتهام هرزگی به فوزیه از سوی اشرف پهلوی و نبود پایبندی به پیوند زناشویی و ایراد اتهام خیانت از سوی دو طرف به یکدیگر، سرانجام جدایی دو کوکب فروزنده شرق! را رقم زد. فوزیه فؤاد که در سال ۱۳۲۳ایران، همسر و دختر خود شهناز را ترک گفته و به مصر بازگشته بود، در سال ۱۳۲۴با ارسال نامه ای به دربار، از مقام شهبانویی ایران کناره گرفت. طلاق یک ملکه

فوزیه به فعالیت‌های اجتماعی چندان علاقه‌ای نداشت. روابط او نیز منحصر به میهمانی‌های پر تکلف درباری بود. تنها میهمانانی که مرتباً به دعوت فوزیه به کاخ می‌آمدند، سفیر مصر و همسرش بودند. اولین فرزند محمدرضا برخلاف توقعات، دختر شد و نام او را شهناز پهلوی (بعدها همسر اردشیر زاهدی) گذاشتند.[1][3]

با درگذشت رضاشاه در آفریقای جنوبی، جسد وی از مسیر مصر به تهران آمد. جنازه برای مدتی (تا زمان آماده شدن آرامگاه شاه عبدالعظیم) در مسجد رفاعی به امانت گذاشته شد. در این مدت شمشیر جواهر نشان و مدالهای وی به سرقت رفت. همه مطلع بودند که ملک فاروق به چنین چیزهایی برای تکمیل کلکسیونهای شخصی اش نیاز و علاقه فراوانی دارد. این ماجرا و رابطه عاشقانه اشرف با یکی از مخالفان رژیم خدیوی مصر، نقطه آغاز درگیریهای لفظی، توهین‌ها و تحقیرها به فوزیه بود.[1] فوزیه ظاهراً برای استراحت و تمدد اعصاب به مصر رفت و دیگر هیچگاه بازنگشت. محمدرضا به‌طور غیابی وی را طلاق داد.[1][3]

همسر عزیزم

از عالیجناب سفیر مصر در ایران شنیدم که شما مایل هستید مستقیماً از طرف من بشنوید که مایل به پایان دادن به زندگی زناشوئی خود هستم… در حقیقت من چنین تصمیمی را گرفته‌ام و به سفیر شما در مصر اطلاع داده‌ام و این یادداشت تأکیدی است بر این تصمیم نهایی من…

ازدواج ما، برای اعلیحضرت و من، آن سعادتی را که حق هر دوی ماست، به ارمغان نیاورد و بعد از تفکر زیاد به این نتیجه رسیدم که تنها طلاق است که می‌تواند سعادت ما را به صورت جداگانه تأمین کند. از شما درخواست می‌کنم موافقت کنید نقطه پایانی را به این وضع که ادامه بیشتر آن امکان ندارد، بگذاریم. من می‌دانم که طلاق برای هر دوی ما دردآور است ولی ما باید در راه کشورهای خود فداکاری کنیم. محمدرضا پهلوی می‌توانند همیشه در انتظار دوستی صادقانه اینجانب باشند. از درگاه خداوند خواهان سعادت آن شاه و رفاه کشورتان هستم.
امضاء: فوزیه احمد فواد

متن اعلام طلاق از دربار ایران که محمدرضا خود شخصاً از رادیو برای ملتش خواند:

سه سال پیش ملکه فوزیه بنا به دلایل پزشکی ایران را ترک گفتند و اخیراً تقاضای طلاق کرده‌اند، زیرا اقامت معظم لها در تهران برایشان از نظر سلامت جسمانی مضر است. در اجابت به این درخواست، ما محمدرضا پهلوی شاه ایران طلاق خود را از همسرم فوزیه اعلام می‌کنیم… این طلاق در روابط ایران و مصر اثری نخواهد داشت، بلکه این روابط بهتر از گذشته خواهد بود.

• آلبوم تصاویر قدیمی فوزیه

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فوزیه و محمدرضا پهلوی موجود است.

طلاق یک ملکه