بانک مسکن

قبل از انقلاب ۱۳۵۷، از ۳۶ بانک فعال در کشور ۸ بانک دارای مالکیت دولتی، ۱۶ بانک دارای مالکیت خصوصی ایرانی و ۱۲ بانک دارای مالکیت مختلط ایرانی و خارجی بودند. پس از انقلاب ۱۳۵۷ در تاریخ ۱۷ خردادماه ۱۳۵۸ شورای انقلاب، بانک‌های کشور را ملی اعلام کرد، سپس برخی از بانک‌ها در یکدیگر ادغام شدند.

براساس طرح ادغام بانک‌ها (مصوب ۱۳۵۸/۰۳/۱۷ شورای انقلاب اسلامی)، بانک مسکن در همان سال از از ادغام بانک‌های رهنی ایران، ساختمان، شرکت سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی بانک‌های ایران و ۱۳ شرکت پس‌انداز و وام مسکن (کوروش، اکباتان، پاسارگاد در تهران و سایر مراکز استان‌ها از جمله همدان، کرمانشاه، مازندران، گرگان، سمنان و آبادان) تشکیل گردید که در این بخش به اختصار تاریخچه هرکدام آورده شده‌است. طیف غالب ترکیب جدیدی که تحت عنوان بانک مسکن فعالیت‌های بانکی خود را در بخش ساختمان و مسکن آغاز نمود، را از هر حیث بانک رهنی ایران تشکیل می‌داد.

سرمایه بانک مسکن ر۰۰۰٬۰۰۰ر۱۳۴ر۷۳۵ر۸۰ ریال است که از مجموع سرمایه بانک‌های رهنی ایران، بانک ساختمان، شرکت سرمایه‌گذاری ساختمانی بانک‌های ایران و شرکت‌های پس‌انداز و وام مسکن کورش بزرگ، اکباتان، پاسارگاد و در شهرستان‌ها، شرکت‌های پس‌انداز مسکن و وام مسکن مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان، اهواز، گیلان، کرمانشاه، همدان، مازندران، گرگان، رضائیه (ارومیه)، سمنان، آبادان تشکیل و به ۸٬۰۷۳٬۵۱۳٬۴۰۰ سهم ده‌هزار ریالی تقسیم شده‌است. سرمایه مذکور تماماً متعلق به دولت و نقداً پرداخت گردیده‌است.

علاوه بر کلیه خدمات بانکی نوین، پرداخت انواع تسهیلات خرید، ساخت و تعمیر مسکن، امتیاز صندوق پس‌انداز خاص بانک مسکن (با سپرده گذاری) می‌باشد و مهم‌ترین فعالیت این بانک در بخش مسکن است. سایر فعالیت‌های این بانک در راستای اهداف بانک مرکزی ایران همانند سایر بانک‌ها تعریف شده‌است. بانکداری توسعه‌ای به عنوان بانکی تخصصی در حوزه مسکن و ساخت و ساز و باهدف افزایش خدمات‌رسانی عمومی و افزایش رضایتمندی هموطنان عزیز و توسعه و رونق اقتصاد کشور، از سیاست‌ها و اهداف کلان بانک مسکن در سال‌های آتی به‌شمار خواهد رفت.

اوراق مشارکت در اصطلاح علم اقتصاد، از اوراق بهادار است که توسط دولت، شهرداری، شرکت‌های دولتی و خصوصی، برای تأمین اعتبار طرح‌های عمرانی یا زیرساختی در کشور، منتشر می‌گردد. تهیهٔ دستورالعمل اجرایی و مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت بر عهدهٔ بانک مرکزی است. طبق دستورالعمل بانک مرکزی، اوراق مشارکت اوراق بهاداری هستند که با مجوز بانک مرکزی برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز، طرح‌های سودآور تولیدی و خدماتی (به استثنای امور بازرگانی) در چارچوب عقد مشارکت مدنی، توسط سازمان جاری منتشر می‌شود. در هر ورقهٔ مشارکت، میزان سهم دارندهٔ آن مشخص شده‌است.[6]

برای سال‌ها انحصار اوراق مشارکت در انحصار بانک مسکن بود. این بانک تعیین‌کننده قیمت اوراق نیز بود که از بهمن ۹۶ با ورود بانک ملی ایران به این بحث، این انحصار شکسته شد[7] و قیمت اوراق کاهش یافت و با کاهش قیمت ارائه آن افزایش یافت. یکی از علل آن فشارهای اقتصادی حاکم بر دولت بود؛ دولت در تلاش است با کمک بانک ملی ایران، از طریق ایجاد تحرک در بخش مسکن ساختارهای اقتصاد را به تحرک وادارد، توزیع بیشتر وام مسکن حجم تقاضا را در بازار مسکن افزایش می‌دهد و این همان چیزی است که دولت از آن استقبال می‌کند؛ چرا که دولت بخش مسکن را پیشران اقتصاد می‌داند.[7]

در حال حاضر محمود شایان به سمت مدیر عاملی وجعفر آقا ملائی ،مجتبی عزیزیان ، سید محسن فاضلیان ،محمدحسن علمداری و عیسی کاظم نژاداعضای هیات مدیره این بانک هستند.

ابوالقاسم رحیمی‌انارکی از ۲۵ دی ۱۳۹۶ تا هنگام مرگ در ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ مدیرعامل بانک مسکن بود. او جایگزین محمدهاشم بت‌شکن گردیده بود.[8] پیش از بت‌شکن، قدرت‌الله شریفی، حسن کاری، احمد فرشچیان، اکبر رضاقلی، عبدالله ابتهاج، جواد بستانیان و احمد عزیزی مدیران عامل این بانک در دوران بعد از انقلاب اسلامی بوده‌اند.

بانک مسکن با شبکه گسترده خود در سطح کشور به عنوان بنگاه اقتصادی معتبر علاوه بر تولید مسکن و پرداخت تسهیلات در بخش مسکن (خرید مسکن، ساخت و تعمیر واحدهای مسکونی) در سایر بخش‌ها نیز خدمات تسهیلات مضاربه در بخش خدمات و بازرگانی، اجاره به شرط تملیک جهت خرید و تهیه مطب پزشکان، دفتر کار وکلا، دفاتر خدمات مهندسی و خرید تجهیزات پزشکی، همچنین با انواع خدمات بانکی نظیر افتتاح حساب جاری، صدور انواع ضمانت نامه‌ها، حواله‌جات، امور ارزی، اعتبار اسنادی و خدمات الکترونیکی فعالیت می‌نماید. پرداخت تسهیلات خرید یاساخت مسکن تا سقف ۱۶۰ میلیون تومان درقالب سپرده صندوق مسکن *یکم* با نرخ ۸ درصد برای زوجین در شهر تهران و ۶ درصد در بافت فرسوده، مزیت رقابتی مطلوبی را نسبت به سایر بانک‌ها برای بانک مسکن ایجاد نموده‌است. همچنین پرداخت تسهیلات تا سقف ۵۰ میلیون تومان بانرخ هفده و نیم درصد در سال ۹۵ و بدون نیاز به سپرده درشهرهای بالای ۲۰۰هزار نفر و مراکز استان‌ها مزیتی ایدئال برای تمامی هم میهنانی که آرزوی داشتن سرپناهی مستقل را دارند، به‌شمار می‌رود. به‌طور کامل تر تسهیلات خرید مسکن بانک‌مسکن را می‌توان بدین شرح عنوان نمود:(ارقام به تومان)

• • • • تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن با نرخ ۱۷٫۵ درصد:

انفرادی---- تهران ۶۰ میلیون، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰هزار نفر جمعیت ۵۰ میلیون و سایر شهرها ۴۰ میلیون تومان. زوجین---- تهران ۱۰۰ میلیون، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر ۸۰ میلیون‌و سایر شهرها ۶۰ میلیون تومان.

• • • • تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق مسکن یکم با نرخ ۸ درصد:

انفرادی---- تهران ۸۰ میلیون، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزارنفر ۶۰میلیون و سایر شهرها ۴۰ میلیون تومان توضیح: استفاده از مبالغ تسهیلاتی فوق مستلزم طی حداقل یک دوره یکساله و سپرده‌گذاری به میزان ۵۰ درصد تسهیلات می‌باشد. بدیهی است درصورت سپرده‌گذاری با مبالغ کمتر طول دوره انتظار طولانی می‌گردد یا اینکه مبلغ تسهیلات کمتری به مشتری پرداخت می‌گردد. زوجین---- تهران ۱۶۰ میلیون، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر ۱۲۰ میلیون و سایر شهرها ۸۰ میلیون تومان.

همچنین متقاضیان (انفرادی و زوجین) به صورت تلفیقی نیز می‌توانند از این ۲ نوع تسهیلات (اوراق یا صندوق یکم) تا سقف مقرر استفاده کنند.

بانک مسکن انواع خدمات الکترونیکی شامل موارد زیر را ارائه می‌کند:

• موبایل بانک
• تلفن بانک
• کارت اعتباری
• دستگاه دریافت اقساط
• خودپرداز
• دستگاه وب کیوسک
• دستگاه pos فروشگاهی
• سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا)

بانک مسکن در حال حاضر دارای بیش از ۱۲۵۵ شعبه در سراسر کشور می‌باشد. جهت پشتیبانی از فعالیت‌های داخل شعب مجموعه‌هایی به نام مدیریت و حوزه تعبیه گردیده‌است. مدیریت‌ها و حوزه‌های تحت نظارت مدیریت‌ها با تحت پوشش قرار دادن کلیه شعب (بجز شعبه مستقل مرکزی تهران) در انجام امور به شعب یاری می‌رسانند. برخی از وظایف مدیریت‌ها پشتیبانی تدارکاتی، سیستمی، مالی و اداری از شعب می‌باشد. در حال حاضر تقسیم‌بندی شعب در مدیریت‌ها با الگوی نواحی جغرافیایی صورت گرفته‌است.

• بانکداری در ایران
• تاریخچه بانکداری در ایران
• بانک رهنی ایران

• وبگاه رسمی بانک مسکن
• وبگاه رسمی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

• وبگاه رسمی بانک مسکن