شادی صدر

شادی صدر وکیل، روزنامه‌نگار، فمینیست و فعّال حقوق زنان ایرانی است. صدر به عنوان وکیل حقوقی فعالیت می‌کند و عضو شبکهٔ وُکلای داوطلب است. همچنین وی بنیان‌گذار سازمان مردم‌نهاد غیرانتفاعی «راهی»،[1] از مؤسسان وبگاه‌های زنان ایرانی و میدان زنان، و از اعضای فعال «کمپین قانون بی‌سنگسار» است و تلاش زیادی برای حذف سنگسار از قوانین ایران و پذیرش وکالت افرادی که به سنگسار محکوم شده‌اند کرده‌است.[2]

شادی صدر
سخنرانی شادی صدر در شهر آمستردام
زادهٔ۱۳۵۳
تهران
ملیتایرانی
پیشهروزنامه‌نگار، حقوق‌دان، حقوق زنان، حقوق اقلیت‌ها.

وی عضو کمپین‌های «نه به طرح امنیت اجتماعی»، «تحصیل سهم من نیست، حق من است»، «نه! به لایحه حمایت از مردان در خانواده»، «دفاع از حق ورود زنان به ورزشگاه‌ها»، «اعتراض به فشارهای غیرقانونی علیه فعالان جنبش زنان» و «مادر من، وطن من»، «منشوری از آن خود» (منشور زنان ایرانی) است[3] او همچنین مؤسس و از مدیران سازمان حقوق بشری غیردولتی و غیرانتفاعی «عدالت برای ایران»[4] است.

زندگی

شادی صدر در خانواده‌ای با مادر خانه‌دار و پدر کارمند، در کنار یک برادر بزرگ شد. او در حدود پانزده سالگی با ماهنامه سروش نوجوان وارد حوزهٔ روزنامه‌نگاری شد، سپس با ماهنامه همشهری همکاری کرد. در دانشگاه رشته حقوق را انتخاب کرد و موفق به دریافت دانشنامه حقوق بین‌الملل در سطح کارشناسی ارشد از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد. شادی صدر به کار خود به عنوان روزنامه‌نگار ادامه داد تا اینکه به عنوان دبیر سرویس حقوقی روزنامه زن انتخاب گردید. او همچنین مؤسس و از مدیران سازمان حقوق بشری غیردولتی غیرانتفاعی «عدالت برای ایران» است.[5] از فعالیت‌های این سازمان تهیه گزارش «جنایت بی عقوبت»[6] است که پیرامون شکنجه و آزار جنسی زنان در دهه‌های ۶۰، ۷۰ و ۸۰ در ایران است. «سی و پنج سال در حجاب» نیز به فشارهای جمهوری اسلامی بر پوشش زنان تمرکز کرده‌است. با افزایش ازدواج دختربچه‌ها در سال‌های اخیر، شادی صدر بارها در مصاحبه‌ها و مقالات مختلف نسبت به آن هشدار داده‌است.

همچنین اخیراً گزارشی تحت عنوان «داستان ناتمام»[7] از سوی این سازمان حقوق بشری منتشر شده‌است، این گزارش پیرامون سه دهه جستجوی عدالت از سوی مادران خاوران است.

دستگیری‌ها

شادی صدر نخستین بار در ۱۳ اسفند ۱۳۸۵ در مقابل دادگاه انقلاب تهران، به همراه بیش از سی نفر از فعالان جنبش زنان ایران که در حمایت از پروین اردلان، نوشین احمدی خراسانی، سوسن طهماسبی، فریبا داوودی مهاجر و شهلا انتصاری مقابل این دادگاه تجمع کرده بودند، دستگیر شد. او وکالت شهلا انتصاری و محبوبه عباسقلی زاده را نیز بر عهده داشت.[8]

صدر بار دوم صبح جمعه ۲۶ تیر ۱۳۸۸ در حالیکه از بلوار کشاورز قصد رفتن به نماز جمعه ۲۶ تیرماه ۱۳۸۸ را داشت توسط نیروهای لباس‌شخصی، با خشونت و بدون حکم قضائی سوار اتومبیلی شد و به مکان نامشخصی انتقال داده شد. این عمل همراه با خشونت و کتک بود به‌طوری‌که مانتو و روسری صدر از تنش درآمد. در پی دستگیری صدر، عفو بین‌الملل با صدور بیانیه‌ای خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط او شد.[8][9] وی در ۶ مرداد ۱۳۸۸ پس از یازده روز بازداشت، از زندان اوین آزاد شد.[10]

اتهام‌های شادی صدر «اقدام علیه امنیت کشور از طریق اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت عمومی»، «اخلال در نظم عمومی» و «تمرّد در برابر مأمورین» در تجمع اسفند سال ۸۵ در مقابل دادگاه انقلاب بوده‌است. وی به شش سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق، محکوم شد.[11][12]

در پی مطلبی که شادی صدر در رابطه با اظهارات کاظم صدیقی در مورد علت وقوع زلزله، در سایت مردمک منتشر و در آن اظهار کرد «چندان فرقی بین حجت‌الاسلام صدیقی با هر یک از پسران تازه‌بالغ دیروز و مردان طرف دار حقوق بشر و حقوق زنان امروز نمی‌بینم»،[13] موجی از انتقادات علیه وی در فضای وبلاگستان فارسی و در میان نویسندگان و روشنفکران ایجاد شد. همچنین گروهی در شبکه اجتماعی فیس‌بوک برای اعلام تفاوت طرز فکر اعضا با صدیقی تشکیل شد.[14]

به همین منظور با حضور در میزگرد پرگار بی‌بی‌سی فارسی با عنوان «آیا متلک‌گویی یک اتفاق ساده است» از نظرات خود دفاع کرد و عنوان داشت: همواره زنان فمینیست به نقش زنان در بازآفرینی مردسالاری واقف بوده‌اند، اما همان افراد اگر به نقش مردان اشاره کنند، به «ضد مرد» بودن متهم می‌شوند.[15]

در خرداد ۱۳۹۵، عکسی از شادی صدر در رسانه‌های اجتماعی مجازی منتشر شد که در آن، وی روی نوعی صندلی راحتی مزیّن به اسامی مقدس اسلامی و بیرق عزای حسین بن علی نشسته و جامی حاوی مایعی در دست اوست. انتشار این تصویر با بحث‌های گوناگونی مواجه شده‌است.[16]

دیدگاه‌های سیاسی

وی در شهریور ۱۳۹۱ در مقاله‌ای اقوام ایرانی را «ملت» نامید و بر حق ملل در تعیین سرنوشت خویش تأکید کرد.[17]

او به دفاع از حقوق اقلیت‌های قومی، مذهبی و جنسی پرداخته‌است، که این امر سبب شده موجی از حاشیه‌ها از سوی مخالفین حقوق اقلیت‌ها علیه او شکل بگیرد. همچنین در تهیه کتاب «جنسیت X» که پیرامون تجربه زیست همجنسگرایان و ترنسجندرها در ایران تهیه شده‌است، همکاری تأثیرگذاری داشته‌است. نسخه فارسی این کتاب در روز هفده می ۲۰۱۵ هم‌زمان با روز مبارزه با هموفبیا معرفی شد.[18]

سازمان «عدالت برای ایران» و «ویکی‌پدیای فارسی»

به گفته سازمان «عدالت برای ایران» بنیاد ویکی‌مدیا تحقیقاتی را دربارهٔ نحوه کار ویکی‌پدیای فارسی آغاز کرده‌است. این تحقیقات در پی انتشار گزارش‌هایی دربارهٔ «مداخلات» دولت ایران در محتوای برخی صفحات فارسی صورت می‌گیرد.[19]

ماجرا به مقاله‌ای برمی‌گردد که ۱۱ سپتامبر در نشریه "اوپن دموکراسی" به قلم سینا ذکاوت و به زبان انگلیسی منتشر شد و سایت رادیو زمانه متن فارسی آن را منتشر کرد. عنوان این مقاله این بود: "ویکی‌پدیای فارسی: یک منبع مستقل یا یک ابزار دولت ایران؟" سینا ذکاوت نوشته در جریان "نشست تخصصی کاربرد تکنیک‌های ویکی‌پدیا در ارتباطات" که ۲۰ شهریور ۹۷ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد یکی از مجریانی گفته‌است: «این دوستانی که اینجا حضور دارند نقش وزارت ارشاد را در ویکی‌پدیا بازی می‌کنند؛ یعنی می‌توانند یک حساب کاربری را ببندند، یکی دیگر را باز کنند، اخطار بدهند، و غیره. اما آنها حتی از وزارت ارشاد هم قوی‌تر هستند.»[19]

شادی صدر، از مدیران سازمان عدالت برای ایران در همین راستا با تأکید بر موارد عنوان شده در این بیانیه، در گفت‌وگو با رادیو زمانه می‌گوید:[20]

«یکی از فعالیت‌های اصلی سازمان عدالت برای ایران که در حال حاضر به عنوان مجموعه‌ای معتبر از سوی نهادهای بین‌المللی شناخته می‌شود این است که گزارش‌های تحقیقی معتبر در زمینه‌های مختلف حقوق بشری ارائه کند و ما از چندین سال پیش به این طرف همواره سعی کردیم اطلاعات موثقی در مورد نقض حقوق بشر از سوی مسئولان جمهوری اسلامی در دانشنامه اینترنتی ویکی‌پدیا ارائه کنیم.» به گفته شادی صدر، ۷۰ نفر از مسئولان جمهوری اسلامی به دلیل نقش داشتن در نقض حقوق بشر، تحریم بین‌المللی شده‌اند اما هر وقت فعالان سازمان عدالت برای ایران خواسته‌اند صفحه‌ای حاکی از موارد نقض حقوق بشر از سوی مسئولان جمهوری اسلامی یا تحریم‌های بین‌المللی صورت گرفته برای این مسئولان را اضافه کنند، مدیران ویکی‌پدیا به بهانه اینکه اینها به قدر کافی سرشناس نیستند یا بهانه‌های دیگر، مانع از اضافه کردن این صفحات شده‌اند.[20]

پیگیری‌های مشابهی نیز از سوی شهروندان روسیه به دلیل سانسور و دستکاری مدیران ویکی‌پدیای روسی در ارائه مطالب انجام شده‌است.[20]

جایزه‌ها
  • ۱۳۷۸ - جایزه اول ششمین جشنوارهٔ مطبوعات کشور در بخش «ستون‌های ویژه».
  • ۱۳۸۲ - جایزه اولِ دهمین جشنواره مطبوعات در بخش مقالات اجتماعی.
  • ۱۳۸۴ - ۲۰۰۴ جایزه ایدا بی ولز[21] برای شجاعت در روزنامه‌نگاری.[22]
  • ۱۳۸۸ - جایزه حقوق بشر سال ۲۰۰۹ بنیاد لخ والسا، به خاطر فعالیت‌های پیگیر در راستای پیشبرد آزادی بیان، موازین حقوق بشر و دموکراسی در ایران.[23]
  • ۱۳۸۸ - جایزه لاله حقوق بشر لاهه هلند (۲۰۰۹) به خاطر فعالیت‌های حقوقی، انتشار مقالات انتقادی و همچنین کمپین مبارزه با سنگسار و فعالیت در انجمن راهی.[24]
  • ۱۳۸۸ - جایزه زنان شجاع وزارت امور خارجه آمریکا (۲۰۱۰) به خاطر شجاعت و رهبری در دفاع از حقوق بشر و حقوق زنان (او این جایزه را به شیوا نظرآهاری تقدیم کرد)[25]

منابع و پانویس
  1. «مؤسسه راهی (راه توانمند زیستن)». وبگاه کودکان خیابانی. ۱۸ مرداد ۱۳۸۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸.
  2. «دادخواست حذف مجازات سنگسار از قوانین ایران». بی‌بی‌سی. ۱ نوامبر ۲۰۰۶ (۱۰ آبان ۱۳۸۵). دریافت‌شده در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  3. «Women's Field :: Meydaan». www.brussels-hotels.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۰۱.
  4. «Justice for Iran — Giving a voice to the voiceless». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۰۸.
  5. «عدالت برای ایران».
  6. «جنایت بی عقوبت؛ شکنجه و خشونت جنسی علیه زندانیان زن، دهه ۷۰ و ۸۰». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۰۸.
  7. «داستان ناتمام: مادران و خانواده‌های خاوران؛ سه دهه جستجوی حقیقت و عدالت». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۰۸.
  8. «درخواست عفو بین‌الملل برای آزادی شادی صدر». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۶ تیر ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۲۶ تیر ۱۳۸۸.
  9. «شادی را بدون حجاب و با خشونت و کتک ربودند!». میدان زنان. ۲۶ تیر ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  10. «شادی صدر آزاد شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۶ مرداد ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۷ مرداد ۱۳۸۸.
  11. «شادی صدر و محبوبه عباسقلی‌زاده، دو فعال حقوق زنان، به حبس و شلاق محکوم شدند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۰۱.
  12. http://www.yjc.ir/fa/news/5625111/واکنش-خشمگین-کاربران-به-پست-جنجالی-شادی-صدر-در-توهین-به-امام-حسین-ع-تصاویر
  13. «چه فرقی است بین امام‌جمعه تهران و سایر مردان ایرانی؟». مردمک. ۶ اردیبهشت ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ آوریل ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  14. «حجت‌الاسلام صدیقی «و» ما». مردمک. ۷ اردیبهشت ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ آوریل ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  15. «آیا متلک‌گویی یک اتفاق ساده است؟».
  16. «اقدام «شادی صدر» از زاویه‌ای دیگر». ایسنا. ۲۰۱۶-۰۵-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۵-۳۰.
  17. صدر، شادی (۱۴ سپتامبر ۲۰۱۲). «دموکراسی با تمام تبعات آن/ در نقد مخالفان حق تعیین سرنوشت». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۲.
  18. شادی امین. جنسیت X (PDF). شش رنگ و عدالت برای ایران.
  19. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «"تحقیقات بنیاد ویکی‌مدیا دربارهٔ ویکی‌پدیای فارسی آغاز شده‌است" | DW | 10.10.2019». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۱۲.
  20. «عدالت برای ایران: سانسور و مداخله جانبدارانه ویکی‌پدیای فارسی را مستند کرده‌ایم». رادیو زمانه. ۲۰۱۹-۱۰-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۱۲.
  21. (به انگلیسی: Ida B. Wells)
  22. Shadi Sadr Describes Iranian Women's Movement
  23. اعطای جایزهٔ حقوق بشر بنیاد لخ والسا به سه زن ایرانی, رادیو بین‌المللی فرانسه
  24. شادی صدر جایزه «لاله حقوق‌بشر» را دریافت کرد بایگانی‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, رادیو زمانه
  25. «شادی صدر برای دریافت جایزه خود به آمریکا نیامد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ اسفند ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۱۹ اسفند ۱۳۸۸.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.