دختران خیابان انقلاب
دختران خیابان انقلاب نام پویشی است که در آن دختران و زنان به نشانهٔ اعتراض به حجاب اجباری در ایران با حرکتی نمادین روسری خود را در خیابان از سر برمیداشتند.[6][7] بعضی از دختران در نقاطی از شهر روی سکو رفته و روسری خود را به نشانه اعتراض بر سر چوب زدند.[8] مردان نیز گاه با تکان دادن روسری یا حمل پلاکارد از این حرکت حمایت کردهاند.[9] این حرکت توسط ویدا موحد بنیانگذاری و آغاز شد.
دختران خیابان انقلاب | |||
---|---|---|---|
تاریخ | از ۲۷ دسامبر ۲۰۱۷ | روز چهارشنبه||
مکان | ایران | ||
هدفها | اصلاح قوانین مرتبط با حجاب، لغو حجاب اجباری در ایران[1] | ||
روشها | |||
طرفهای درگیری مدنی | |||
| |||
تلفات | |||
بازداشتشده | دستکم ۳۴ نفر[2][3][4][5] |
ویدا موحد
ویدا موحد[10][11][12] معروف به دختر خیابان انقلاب، نام زن جوانی است که ۶ دی ۱۳۹۶ (۲۷ دسامبر ۲۰۱۷) در روز چهارشنبه صبح[13][14] و چند روز قبل از شروع تظاهرات ۱۳۹۶ ایران، در تقاطع خیابان انقلاب اسلامی و خیابان وصال شیرازی تهران[15] در حرکتی نمادین روسری سفیدرنگی را بر سر چوبی کرد و در اعتراض به حجاب اجباری آن را تکان داد. بر اساس اخبار منتشرشده، پلیس ایران وی را دستگیر کرد. نسرین ستوده در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۹۶ از آزادی وی خبر داد. وی در توییتر خود اعلام کرده که ویدا موحد در هفتم بهمن ۱۳۹۶ آزاد شدهاست.[16][17][18][19][20][21][22]
این حرکت وی آغازگر پویشی شد که «دختران خیابان انقلاب» نام گرفت. در روز ۹ بهمن ۹۶ دخترانی دیگر در همان نقطه و مناطق دیگر تهران و شهرهای دیگر ایران با بهکارگیری از همان روش اقدام به اعتراض به حجاب اجباری نمودند.[23][24][25][26][27]
این حرکت اعتراضی توسط بسیاری انجام و تصاویر آن در شبکههای اجتماعی منتشر شد. در فاصله بین شروع این حرکت تا ۱۲ بهمن ماه ۱۳۹۶ به گفته مرکز اطلاعرسانی نیروی انتظامی تهران ۲۹ نفر در این رابطه دستگیر شدند.[28]
دستگیری
نسرین ستوده، وکیل دادگستری، گفت که این دختر در آن روز «بعد از بازداشت مدت کوتاهی آزاد شده و دوباره بازداشت شدهاست». ستوده گفت: «ابتدا او را به کلانتری ۱۴۸ خیابان انقلاب منتقل میکنند و برایش پروندهای در دادسرای مشهور به خیابان خارک تشکیل شدهاست.»[17][18][29][30] نسرین ستوده در توییتر خود اعلام کرد ویدا موحد در روز هفتم بهمن ۱۳۹۶ آزاد شدهاست.[31][32]
ویدا موحد پس از دومین کشف حجاب در میدان انقلاب به یکسال حبس تعزیری محکوم شد.[33] وی در آبان ۹۷ در حالی که بادکنکهای رنگی به دست داشت، با بالا رفتن از گنبد فیروزه ای میدان انقلاب برای دومین بار به حجاب اجباری اعتراض کرد.[34]
دستگیرشدگان
تعدادی از زنان و دختران در شهرهای مختلف ایران به دلیل این حرکت بازداشت شدهاند که از جمله میتوان به ویدا موحد، نرگس حسینی، اعظم جنگروی، شاپرک شجریزاده، مریم شریعتمداری، همراز صادقی اشاره کرد.[5][35][36][37][38]
ویدا موحد
ویدا موحد ۶ دی ۱۳۹۶ (۲۷ دسامبر ۲۰۱۷) در روز چهارشنبه صبح،[13][39] در تقاطع خیابان انقلاب و وصال شیرازی، روسری سفید خود را بالای سکویی در اعتراض به حجاب اجباری به آرامی تکان میداد. پس از این حرکت اعتراضی، کسانی که با حجاب اجباری مخالف بودند مخالفت خود را از طریق پوشیدن روسری، لباس یا دستبند سفید اعلام کردند.[40]
شاپرک شجریزاده
شاپرک شجریزاده یکی از دختران خیابان انقلاب است که در اعتراض به حجاب اجباری با حرکتی نمادین در روز چهارشنبه ۲ اسفند ۱۳۹۶ در محلهٔ قیطریه شال سفید خود را از سر برداشت و بر سر چوبی به اهتزاز درآورد. از این حرکت وی ویدیوی کوتاهی موجود است که در اینترنت منتشر شد.[41] وی کمی پس از این حرکت مدنی بازداشت شد و به گفتهٔ خود در بازداشتگاه مورد ضرب و شتم قرار گرفت.[42]
به گفتهٔ نسرین ستوده حقوقدان و وکیل مدافع وی، شاپرک شجریزاده «همهٔ مسائل را از قبل پیشبینی کرده بود». او حدود دو هفته پیش از برافراشتن شال سفیدش بر بالای چوب و بازداشتش به دفتر نسرین ستوده مراجعه کرده و از وی خواسته بود وکالت او را «در صورت بازداشت بر عهده بگیرد».[42]
به گفتهٔ این وکیل، شجریزاده در بازداشت به دلیل عدم دسترسی به وکیل، شرایط بد نگهداری در انفرادی و عدم دسترسی به کتاب از روز شنبه پنجم اسفند اقدام به اعتصاب غذای تر[43] نموده بود.[44] وی پس از یک هفته بازداشت در روز نهم اسفند با قرار وثیقه ۱۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.[45]
حبس تعزیری
عباس جعفری دولتآبادی، دادستان تهران، از صدور حکم دو سال حبس برای یکی از زنانی خبر داد که در اعتراض به حجاب اجباری، در خیابان انقلاب تهران روسریاش را از سر برداشته بود. جعفری دولتآبادی بدون اعلام نام این فرد گفت که این زن «به اتهام تشویق مردم به فساد از طریق کشف حجاب در مرئی و منظر عام و تظاهر به عمل حرام و ظاهر شدن در اماکن عمومی بدون حجاب شرعی به ۲۴ ماه حبس تعزیری محکوم شدهاست.» به گفته دادستان تهران ۲۱ ماه از این حکم به مدت پنج سال تعلیق شده که این مسئله مورد اعتراض دادستانی تهران قرار گرفتهاست.[46]
واکنشهای داخلی
- «دختر خیابان انقلاب کیست و کجاست؟» سؤالی است که تنها از چهارشنبه ۲۷ دی تا جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶ بیش از ۱۹ هزار بار بر روی شبکههای اجتماعی پرسیده شد.[47]
- سید علی خامنهای در ۱۷ اسفند در جمع مداحان، منطقِ دادنِ حق انتخاب را در این باره به مردم نادرست خواند و گفت: «آنهمه هزینه، فکر و تبلیغات کردند که در نتیجه آن چند دختر، فریب بخورند و در گوشه و کنار، روسری از سر بردارند و همه تلاشهایشان در این نتیجه کوچک و حقیر خلاصه شد که این، مسئلهای نیست اما آنچه بنده را حساس میکند، طرح مسئله حجاب اجباری از دهان برخی خواص است»، و «نظام اسلامی با فردی که در خانه خود و در مقابل نامحرم حجاب ندارد، کاری ندارد، اما کاری که در ملأ عام انجام میشود در واقع کار و تعلیم عمومی است و برای نظام برآمده از اسلام، تکلیف ایجاد میکند».[48]
- نسرین ستوده گفت: «حفظ جان و سلامت این زن جوان برعهدهٔ مقامات حکومتی است.»[19][49]
- غلامحسین محسنی اژهای، سخنگوی قوه قضاییه، دربارهٔ این اعتراضات گفت:
آنها سه گروه بودند، گروهی فریب خورده بودند و اعمال کودکانه انجام دادند، گروهی مواد مخدر صنعتی مصرف کرده بودند و گروه دیگری به صورت باندی و سازماندهی شده به این کار اقدام کردند.[50][51]
- روزنامه صبح نو در شماره ۲۳ اردیبهشت این روزنامه، در واکنش به قهرمانی تیم ملی فوتسال بانوان ایران در جام ملتهای آسیا، در تیتر یک خود این قهرمانان را دختران انقلاب نامید.[52][53][54]
- آسیه امینی تحلیل گر مسائل اجتماعی دربارهٔ دختران خیابان انقلاب گفت که پیام دختران خیابان انقلاب در خود نه تنها مستتر بلکه عیان است، پیامش این است که " ما حق آزادی پوشش میخواهیم ".[55]
مسئولان امنیتی
به دنبال گسترش اعتراضات به حجاب اجباری و بالاگرفتن کنشهای موسوم به دختران خیابان انقلاب، مسئولان امنیتی اعلام کردند که اتهام معترضان فقط محدود به «عدم رعایت حجاب شرعی» نخواهد بود و اتهام «تشویق به فساد» هم متوجه معترضان خواهد شد. به این ترتیب مقامهای امنیتی معترضان را تهدید کردند که به جای دو ماه زندان یا جریمه ممکن است احکام سنگینتر و حکم زندان تا ۱۰ سال برای متهمان صادر شود.[8]
پرت کردن مریم شریعتمداری، یکی از معترضان از روی جعبه فلزی توسط مأمور انتظامی در مرکز تهران باعث واکنش و اعتراض گسترده شد. نسرین ستوده، وکیل چند تن از دختران خیابان انقلاب در مورد این حادثه گفت که خانم شریعتمداری دچار آسیب دیدگی شدید در ناحیه زانو شده و پایش شکستهاست.[8][37][56]
تغییر شکل سکوها
مسئولان برخی از سکوهای مورد استفاده دختران خیابان انقلاب را به صورت سطح شیبدار درآوردند تا ایستادن روی آن ممکن نباشد.[57]
ماجرای پرداخت پول
مریم شریعتمداری، یکی از زنانی که در اعتراض به حجاب اجباری، در خیابان انقلاب تهران روسریاش را از سر برداشته بود، در یک پیام توییتری با هشتگ «آنقدر_وقیحانه» عکسی از یک بسته حاوی تعداد ایرانچک ۵۰ هزارتومانی که به او گفته شده بود از طرف زهرا رهنورد به عنوان هدیه به وی داده شده بود، منتشر کرده و نسبت به این حرکت اعتراض نمود. دختر رهنورد این موضوع را تکذیب نمود و گفت که ارتباط خانوادهاش با دنیای بیرون بابت مسئله حصر قطع است و او اصلاً امکان چنین کاری را هم ندارد. به گفته شهرزاد همتی، واسط ارسال هدیه، بسته از طرف دو فعال سیاسی بودهاست. مصطفی تاجزاده در مصاحبه با ژیلا بنی یعقوب، اظهار کرد که نام بردن از کسانی که این پول را به نام رهنورد به شریعتمداری دادهاند به صلاح نیست. وی در ادامه اظهاراتش گفت که دادن پول به زندانیان سیاسی و مدنی چند سالیست که مرسومیت یافته. او در انتها گفت که هرکه دراین خصوص اعتراضی دارد خودش مسولیت این بسته را قبول میکند، او این حرکت را در راستای رسم عیدی دادن به زندان سیاسی از طرف «بزرگان» توصیف نمود و گفت که بهتر است اسم ارسال کنندگان بسته مشخص نشود.[58][59]
حمایت
در روز ۹ بهمن ۹۶ دخترانی دیگر در همان نقطه و مناطق دیگر تهران و شهرهای دیگر با همان روش اقدام به اعتراض به حجاب اجباری نمودند.[23][24][25][26] از آن روز به بعد این موضوع به صورت یکی از نمادهای اعتراض به حجاب اجباری توسط زنان و مردان در شهرهای متخلف ایران تکرار میشود. در همین رابطه ۲۹ نفر تا ۱۳ بهمن ۱۳۹۶ دستگیرشدهاند.[60]
واکنشهای بینالمللی
- سازمان عفو بینالملل روز چهارشنبه ۲۴ ژانویه ۲۰۱۸ بیانیهای منتشر کرد که در آن خواستار آزادی فوری و بیقید و شرط زن جوانی شد که به خاطر انجام یک عمل اعتراضی مسالمتآمیز علیه حجاب اجباری دستگیرشده و به «دختر خیابان انقلاب» معروف میباشد.[30][61][62]
- ایالات متحده آمریکا – هدر ناوئرت، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در ۲ فوریه ۲۰۱۸ اعلام کرد ایالات متحده آمریکا دستگیری افرادی را که در برابر قانون اجباری حجاب اعتراض میکنند محکوم میکند و ایالات متحده از این افراد حمایت میکند.[63][64][65][66][67][68]
- دیدبان حقوق بشر – سارا لی ویتسن مدیر بخش خاورمیانه دیدبان حقوق بشر در ۲۴ فوریه ۲۰۱۸ از دولت ایران خواست تا اتهامات عنوان شده علیه معترضین را رد کند.[69][70]
- در ۲۸ فوریه ۲۰۱۸، ۴۵ تن از اعضای پارلمان اروپا از فدریکا موگرینی نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی خواستار حمایت از زنان ایرانی معترض به حجاب اجباری شدند.[71][72]
احکام قضایی
نام | حکم | منبع |
---|---|---|
شاپرک شجریزاده | دو سال حبس تعزیری و ۱۸ سال حبس تعلیقی | [73] |
رویا صغیری | ۲۳ ماه حبس تعزیری | [74][75] |
نرگس حسینی | ۲۴ ماه حبس تعزیری | [76] |
ویدا موحد | یک سال حبس تعزیری | [33] |
دیدگاهها
- فرهاد میثمی، فعال مدنی خشونت پرهیزی گفت: «اقدام دختران خیابان انقلاب کاملاً شاخصههای یک جنبش خشونتپرهیز را دارد. آنها بدون هیچ خشونتی معتقدند که دارای حق انتخاب هستند، در این راه اعتراض مدنی میکنند و با آگاهی، هزینهای را که قرار است بپردازند، میپذیرند»[77]
- رحیم پور ازغندی گفت: بنده دفاع میکنم که حجاب اجباری را باید قانونی کرد نه فقط به لحاظ حکم ثانوی شرعی بلکه به عنوان حکم اولی شرعی، بله؛ و در پاسخ به کسانی که میگویند «بنده نمیخواهم حجاب داشته باشم و اصلاً میخواهم که به جهنم بروم» میگویم که برو به جهنم، به جهنم که میخوای بری به جهنم اما اجازه نمیدهیم که بقیه را هم با خودت ببری به جهنم.[78]
- علی اکبر رائفی پور، تحلیل گر سیاسی و سخنران گفت: «سر این ماجرایی که روسری چوب میگردن سر چهار راهها وای میایستادند، از دستگیریهای صورت گرفته ۲۵ نفر گرفتند که ۱۸ نفر آنان بهائی بودند، از بیت العدل دستور دارند.»[79]
- علی مطهری نماینده مجلس گفت: «این مسائل نباید زیاد رسانهای شود؛ چرا که ما در حال حاضر مشکلی برای حجاب نداریم. بانوان ما با این گروه همکاری نخواهند کرد. خانمهای ما خودشان انتخاب کردهاند امروز هم در جامعه اجبار جدی برای حجاب نداریم. خانمها امروز در جامعه به راحتی آن طور که خودشان میخواهند ظاهر میشوند و اجباری برای حجاب وجود ندارد. البته بسیاری از خانمها حجاب را به خوبی رعایت نمیکنند و با سختگیری هم نمیتوان حجاب را اجباری کرد اما این گروه مروج بیحجابی به دنبال ترویج برهنگی در جامعه هستند.»[80]
- حسین نوری همدانی، دخترانی را که حجاب از سر برداشته بودند را نخاله خواند.[81]
- احمد خاتمی در خطبههای نماز جمعه تهران به این اعتراضات واکنش نشان داد و از این روند انتقاد کرد. او گفت که در هفتههای اخیر، دو جریان در جامعه شکل گرفتهاست که یکی ترویج «بدحجابی»، «شل حجابی» و «بیحجابی» است و دوم جریانی که به دنبال «تئوریزه کردن» یا «عادی کردن» این مسئله است.[8]
- حسن رحیمپور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در واکنش به اعتراضات به حجاب اجباری و تظاهرات دیماه ۱۳۹۶ در ایران، گفت:
«در کشور ما به جای پرداختن به مسائل بزرگ، مسائل کوچک بزرگ میشود و چند فرد احمق و بیهویت به دنبال مخالفت با حجاب برمیآیند و یا در خیابانها دست به اغتشاش میزنند.»[82]
تحقیر زنان مخالف حجاب اجباری توسط خامنهای
سید علی خامنهای در سخنانی، آزادیخواهان و زنان مخالف حجاب اجباری اسلامی، را «حقیر» و «فریبخورده» خواند.[83]
جستارهای وابسته
منابع
- مهرداد درویش پور (3 فوریه 2018 - 14 بهمن 1396). «دختران 'خیابان انقلاب'، نماد 'انقلاب زنانه' در ایران». بیبیسی فارسی. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - http://www.ibtimes.co.uk/iran-29-women-arrested-over-anti-hijab-protests-inspired-by-girl-enghelab-street-1658143
- http://www.dailystar.com.lb/News/Middle-East/2018/Jan-22/434875-iran-lawyer-raises-concern-over-missing-hijab-protester.ashx
- https://en.radiofarda.com/a/woman-protests-against-compulsory-veil-iran/29043773.html
- «یکی دیگر از «دختران خیابان انقلاب» ضربوشتم و «بازداشت شد»». رادیو فردا. ۶ اسفند ۱۳۹۶. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱ مارس ۲۰۱۸.
- http://fa.euronews.com/2018/01/29/as-girl-of-enghelab-street-is-released-in-iran-thers-continue-the-protest-free-hijab
- https://web.archive.org/web/20180130013837/http://fa.euronews.com/2018/01/29/as-girl-of-enghelab-street-is-released-in-iran-thers-continue-the-protest-free-hijab
- «انتقاد امام جمعه تهران از 'شلحجابی' و تئوریزه کردن 'بیحجابی'». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲ مارس ۲۰۱۸.
- https://www.radiofarda.com/a/iran_sohiela_jeloudarzadeh_hijab/29011343.html. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - «تصویر دیگری از ویدا موحد زن شجاع خیابان انقلاب به همراه فرزند نوزدهماههاش». میلیون. دریافتشده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸.
- «شبکههای اجتماعی: "دختر خیابان انقلاب"؛ نماد فقدان حق اعتراض در جمهوری اسلامی». دویچوله. دریافتشده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸.
- «ویدا موحد دختر خیابان انقلاب». روزنه. دریافتشده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸.
- «رزا پارکرهای ایران/منیره برادران (۲۲ روایت از 'دختران خیابان انقلاب'؛ ادامه یک کشمکش چهل ساله)، نویسنده». بیبیسی فارسی. ۱۷ بهمن ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۸.
- "Masih Alinejad on Instagram: "همین امروز چهارشنبه خیابان انقلاب - روبروی نان فرانسه، دختری که روسری خود را به چوبی آویزان کرده بود و در هوا تکان میداد. این دختر پس از…"". Instagram. Retrieved 2018-12-26.
- «خیابان وصال شیرازی». گوگل مپس. دریافتشده در ۲۴ فوریه ۲۰۱۸.
- «یک وکیل دادگستری: دختر معترض به حجاب اجباری در خیابان انقلاب بازداشت شدهاست». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- «نسرین ستوده: دختر خیابان انقلاب دوباره بازداشت شدهاست». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- «نسرین ستوده نسبت به سرنوشت «دختر خیابان انقلاب» ابراز نگرانی کرد». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۱۸-۰۱-۲۲. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- «زن معترض خیابان انقلاب در بازداشت است | سحبانیوز سایت حقوق بشر ایران». سحبانیوز سایت حقوق بشر ایران. ۲۰۱۸-۰۱-۲۳. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- nertan (۲۰۱۸-۰۱-۱۸). «Women's campaigns flourish beyond Iran protests» (به انگلیسی). Al-Monitor. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
- "'#Where is She?' Iranians Seek Answers Over Disappearance of Hijab-waving Icon". 2018-01-20. Retrieved 2018-01-30.
- «Iranian woman feared arrested after waving hijab in Tehran protest» (به انگلیسی). The Sun. ۲۰۱۸-۰۱-۲۳. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
- «دختری دیگر؛ #دختر_خیابان_انقلاب شد». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۸.
- «اعتراضی دیگر به حجاب اجباری در تهران». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۸.
- «آزادی دختر خیابان انقلاب؛ اعتراض نمادین به حجاب اجباری تکثیر شد». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «اعتراض به حجاب اجباری: «دختران خیابان انقلاب» یکی پس از دیگری در شهرهای مختلف». euronews. ۲۰۱۸-۰۱-۲۹. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۹.
- «'Girl of Enghelab Street:' Iranian Lawyer Raises Alarm over Missing Hijab Protester» (به انگلیسی). Breitbart. ۲۰۱۸-۰۱-۲۳. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۳۰.
- http://www.dw.com/fa-ir/دستگیری-۲۹-نفر-از-معترضان-به-حجاب-اجباری/a-42412459
- (www.dw.com)، Deutsche Welle. «"دختر خیابان انقلاب" احتمالاً در اوین است | دنیای وب | DW | 22.01.2018». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- «نسرین ستوده به یورونیوز: دلیلی برای بازداشت «دختر خیابان انقلاب» وجود ندارد». euronews. ۲۰۱۸-۰۱-۲۶. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۷.
- «نسرین ستوده: «دختر خیابان انقلاب» آزاد شدهاست». یورونیوز. ۲۸ ژانویه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۴ فوریه ۲۰۱۸.
- ««دختر خیابان انقلاب» آزاد شد». ایران اینترنشنال. ۸ بهمن ۱۳۹۶. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۴ فوریه ۲۰۱۸.
- «ویدا موحد به یکسال زندان محکوم شد». BBC Farsi. ۲۰۱۹-۰۴-۱۴. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۴-۱۴.
- «ویدا موحد، اولین دختر خیابان انقلاب به یکسال حبس محکوم شد». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۴-۱۴.
- «#دختر_خیابان_انقلاب_کجاست؟ سؤالی که هزاران بار در توییتر پرسیده شد». بیبیسی. ۲۸ دی ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- «زن معترض خیابان قیطریه 'در بازداشت کتک خوردهاست'». بیبیسی. ۳ اسفند ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- «ماجرای مریم شریعتمداری چیست؟». آفتاب. ۵ اسفند ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- «اعظم جنگروی، دختر دیگر خیابان انقلاب: باید عمل کرد، شعار بس است». رادیو فرانسه. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- "Masih Alinejad on Instagram: "همین امروز چهارشنبه خیابان انقلاب - روبروی نان فرانسه، دختری که روسری خود را به چوبی آویزان کرده بود و در هوا تکان میداد. این دختر پس از…"". Instagram. Retrieved 2018-12-26.
- «دختر خیابان انقلاب کجاست؟». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۸-۰۱-۲۴. دریافتشده در ۲۰۱۸-۱۲-۱۳.
- «ANOTHER brave female anti-hijab protester is arrested in Iran as regime continues to crack down on defiant women who pose without headscarves». dailymail.co.uk. ۲۲ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۶.
- «نسرین ستوده: شاپرک شجریزاده که به سبب اعتراض به حجاب اجباری بازداشت شد، به گفتهٔ خود او مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاست». آر اف ای. ۲۳ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۶.
- «شاپرک شجری زاده، یکی از «دختران خیابان انقلاب» آزاد شد». ایران اینترنشنال. ۹ اسفند ۱۳۹۶. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۶.
- «آخرین وضعیت دختران خیابان انقلاب در گفتگو با وکیل شان نسرین ستوده». کانون زنان ایرانی. ۹ اسفند ۱۳۹۶. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۶.
- «شاپرک شجریزاده به قید وثیقه از زندان آزاد شد». بیبیسی. ۹ اسفند ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۸.
- «حکم دو سال زندان برای یکی از 'دختران خیابان انقلاب'». BBC Farsi. ۲۰۱۸-۰۳-۰۷. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۴-۱۴.
- «'دختر خیابان انقلاب' کیست و کجاست؟» (به انگلیسی). BBC Persian. ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- «دیدار مداحان اهلبیت علیهمالسلام با رهبر انقلاب». پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی سیدعلی خامنهای. ۱۷ اسفند ۱۳۹۶.
- «"دختر خیابان انقلاب کجاست؟"» (به انگلیسی). BBC Persian. ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۴.
- http://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3349910-اژه-ای-درباره-کشف-حجاب-دختران-خیابان-انقلاب-برخی-از-آنها-مواد-مخدر-صنعتی-مصرف-کرده-بودند-فیلم
- https://www.khabaronline.ir/detail/752099/multimedia/movie
- «یک تعبیر جدید برای «دختران انقلاب»».
- https://www.fardanews.com/fa/news/812335/عکس-دختران-انقلاب-تیتر-یک-روزنامه-صبح-نو. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - http://www.alef.ir/news/3970223034.html. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - iran international (۲۰۲۱). «adition». https://twitter.com/IranIntl/status/1342932021165895680?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Etweet. پیوند خارجی در
|وبگاه=
وجود دارد (کمک) - http://www.bbc.com/persian/iran-43193219
- http://fa.euronews.com/2018/02/22/iranian-police-take-down-a-woman-protesting-against-mandatory-hijab-iran
- https://www.mashreghnews.ir/news/840788
- «ماجرای هدیه به مریم شریعتمداری چه بود؟».
- «بازداشت ۲۹ نفر در طرح «دختران خیابان انقلاب»». دریافتشده در ۳ فوریه ۲۰۱۸.
- «عفو بینالملل آزادی فوری «دختر خیابان انقلاب» را خواستار شد». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۶.
- «عفو بینالملل- خواستار آزادی دختر خیابان انقلاب شد». مانیتور حقوق بشر ایران. ۲۰۱۸-۰۱-۲۴. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۶.
- Heather Nauert (۲ فوریه ۲۰۱۸). «Protests and Arrests in Iran, February 2, 2018». United States Department of State. بایگانیشده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۱۸.
- «Iran arrests 29 linked to protests against compulsory hijab». The Straits Times. ۲ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۱۸.
- «U.S. Condemns Iran's Arrest Of Protesters Against Compulsory Hijab». Radio Free Europe/Radio Liberty. ۳ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۱۸.
- «US extends support to protests against forced hijab in Iran». United News of India. ۳ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۴ فوریه ۲۰۱۸.
- «US criticises Iran against apprehension of compulsory hijab protesters». Pakistan Today. ۳ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۴ فوریه ۲۰۱۸.
- «Washington supports Iranian women protesting against compulsory hijab». Egypt Today. ۳ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۱۸.
- «Iran: Stop Prosecuting Women Over Dress Code». Human Rights Watch. ۲۴ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- «HRW Urges Iran To Drop Charges Against Women Protesting Compulsory Hijab». رادیو فردا. ۲۴ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- «45 European MPs Call on EU Foreign Policy Chief to Support Iranian Women's Anti-Compulsory-Hijab Protest». Center for Human Rights in Iran. ۲۸ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱ مارس ۲۰۱۸.
- ماریچه اسخاکه (۲۰ فوریه ۲۰۱۸). «Letter to HR/VP on anti-hijab protests in Iran». marietjeschaake.eu. بایگانیشده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱ مارس ۲۰۱۸.
- «شاپرک شجری زاده، از دختران خیابان انقلاب به دو سال حبس تعزیری و ۱۸سال حبس تعلیقی محکوم شد». رادیو زمانه. دریافتشده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
- «صدور احکام زندان برای رؤیا صغیری و علی قدیری، دانشجویان بازداشت شده در اعتراضات». صدای آمریکا. ۲۱۳ تیر ۱۳۹۷. دریافتشده در ۲۵ اوت ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «رویا صغیری، دانشجوی معترض به حجاب اجباری برای گذراندن ۲۳ ماه حبس به زندان میرود». رادیو زمانه. ۳ شهریور ۱۳۹۷. دریافتشده در ۲۵ اوت ۲۰۱۸.
- «گفتگو با نرگس حسینی در مورد محکومیت ۲۴ ماههاش به دلیل مخالفت با حجاب اجباری». رادیو فردا. ۱۹ اسفند ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۵ اوت ۲۰۱۸.
- «فرهاد میثمی: 'کنشگر خشونتپرهیزی'». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۳۱.
- «فیلم/ رحیمپور ازغدی پاسخ میدهد: حجاب قانونی یا اجباری؟». مشرق نیوز. ۲۰۲۰-۰۹-۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۷.
- «افشاگری استاد رائفی پور از جریان دختران خیابان انقلاب و کشف حجاب». آپارات - سرویس اشتراک ویدیو. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۳۱.
- www.asriran.com https://www.asriran.com/fa/news/595137/نظر-مطهری-درباره-دختران-خیابان-انقلاب-و-دراویش. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۳۱. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - «آیت الله نوری همدانی: زنانی که حجاب خود را برداشتند نخاله بودند». عصر ایران. ۳۰ بهمن ۱۳۹۶ – ۱۹ فوریه ۲۰۱۸. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸.
- «علمالهدی: در مراسم شهرداری نشان دادند که الگوی جامعه سوفیا لورن است». دویچه وله. ۹ مارس ۲۰۱۸. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱۰ مارس ۲۰۱۸.
- «اهانت رهبر جمهوری به آزادیخواهان و زنان معترض به حجاب اجباری در روز جهانی زن». timesofisrael.
پیوند به بیرون
- فرداد فرحزاد (۲۲ ژانویه ۲۰۱۸–۲ بهمن ۱۳۹۶). «دختر خیابان انقلاب کجاست؟». بیبیسی فارسی. بایگانیشده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - فیلم: ویدئویی جدید از دختر خیابان انقلاب