مازیار بهاری

مازیار بهاری (زاده ۱۹۶۷ میلادی در تهران) روزنامه‌نگار، فیلم‌ساز و فعال حقوق بشر[1] ایرانی کانادایی[2] است. وی گزارشگر نیوزویک از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۱ بود. بهاری از ژوئن ۲۰۰۹ تا ۲۰ اکتبر ۲۰۰۹ توسط دولت ایران زندانی بود[3][4] و‍ پرفروش‌ترین خاطرات خانوادگی نیویورک تایمز، سپس آنها به سراغ من آمدند، را نوشته‌است. خاطرات او پایه فیلم سال ۲۰۱۴ جان استوارت، گلاب، بود. بهاری هم‌اکنون سردبیری سایت ایران وایر را بر عهده دارد.[5]

مازیار بهاری
زادهٔ۲۵ مهٔ ۱۹۶۷ ‏(۵۴ سال)
تهران، ایران
شهروندیایرانی
کانادایی
پیشهفیلمساز و خبرنگار
وبگاه

خانواده و تحصیلات

بهاری در تهران به دنیا آمد و در سال ۱۹۸۸ برای مطالعه فیلم و علوم سیاسی به کانادا مهاجرت کرد. خانواده او از مخالفان سیاسی در ایران بودند: پدر او در دهه ۱۹۵۰ توسط رژیم شاه زندانی شد و خواهر او، مریم نیز در دهه ۱۹۸۰ توسط دولت انقلابی آیت‌الله خمینی زندانی شد که بعداً به دلیل سرطان خون درگذشت. او با پائولا گورلی، وکیل ایتالیایی–انگلیسی شاغل در لندن[6] ازدواج کرد. اولین فرزند آن‌ها در اکتبر ۲۰۰۹ و مدت کوتاهی پس از آزادی بهاری از زندان به دنیا آمد.[7]

دستگیری، زندان انفرادی، شکنجه و مصاحبه تلویزیونی

بهاری از جمله افرادی بود که پس از دستگیری گسترده خبرنگاران و فعالان سیاسی در ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم توسط دادستانی و وزارت اطلاعات در برابر دوربین قرار گرفت تا اعتراف و اقرار تلویزیونی انجام دهد[8] و منابع جمهوری اسلامی مدعی هستند وی اولین فردی بوده‌است که از تیراندازی بسیج به مردم در تظاهرات ۲۵ خرداد فیلم‌برداری کرده‌است. در این تیراندازی تعدادی غیرنظامی کشته و زخمی شدند.[9] مازیار بهاری در مهر ۱۳۸۸ با قرار وثیقه ۳۰۰ میلیون تومانی از زندان اوین آزاد و از ایران خارج شد.[10]

او در ۲۱ بهمن ۱۳۸۸ در نامه سرگشاده ای به علی خامنه‌ای عنوان کرد که در ۱۱۸ روزی که در ایران در زندان به‌سر می‌برده، «تحت فشار و شکنجه» مجبور به اعتراف به «براندازی» شده‌است. وی در ادامه نوشته‌است:[11]

بارها و بارها بازجو و شکنجه‌گر من، مرا برای شادکامی شما لگد می‌زد. او به من می‌گفت: هر وقت با سیلی توی صورتت می‌زنم، حس می‌کنم که آقا دارد به من لبخند می‌زند.

حکم دادگاه انقلاب اسلامی

در اردیبهشت ۱۳۸۹ خورشیدی، شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی، مازیار بهاری را به گذراندن «۵ سال حبس به جهت اجتماع و تبانی با قصد ارتکاب جرائم علیه امنیت کشور، ۴ سال حبس به جهت جمع‌آوری و نگهداری اسناد محرمانه و طبقه‌بندی شده، ۱ سال حبس به جهت فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، ۲ سال حبس جهت توهین به سیدعلی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۶ ماه حبس جهت توهین به محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور و ۱ سال حبس جهت اخلال در نظم عمومی و ۷۴ ضربه شلاق» محکوم کرد.[10]

شکایت از پرس‌تی‌وی

مازیار بهاری، خبرنگار مجله نیوزویک که به دنبال حوادث پس از انتخابات ایران بازداشت و تحت فشار مجبور به «اعتراف تلویزیونی» شد، پس از آزادی و بازگشت به بریتانیا از شبکه پرس‌تی‌وی به دلیل فرستادن خبرنگاری به زندان اوین برای «مصاحبه» با او شکایت کرد.[12] پس از محکوم شدن شبکه پرس‌تی‌وی در دادگاه بریتانیا، «آفکام»، نهاد مسئول نظارت بر فعالیت تمام رسانه‌های الکترونیکی در بریتانیا، رأی به لغو پروانه فعالیت تولیدی و قطع فرکانس پخش شبکه خبری پرس‌تی‌وی از طریق ماهواره شبکه اسکای را داد.[13]

ساخت فیلم بر پایه اعترافات اجباری

بهاری در سال ۲۰۱۲ یک فیلم مستند ۵۸ دقیقه‌ای دربارهٔ پیشینه اعترافات اجباری در سیستم جمهوری اسلامی ساخت. فیلم برای نخستین بار در جشنواره جهانی فیلم‌های مستند آمستردام (ایدفا) به نمایش درآمد.[14]

آثار
  • سقوط یک شاه: فیلم مستند دو قسمتی که توسط مازیار بهاری ساخته شده و در ژانویه ۲۰۱۳ از برنامه آپارات تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی پخش شد. بهاری در این فیلم با صاحب‌نظران گوناگون گفتگو کرده و با استفاده از تصاویر آرشیوی و تاریخی، ماجرای انقلاب ایران را با نگاه جدید و متفاوت از تریبون‌های رسمی نشان می‌دهد. فیلم شامل تصاویری آرشیوی کمتردیده‌شده و مجموعه‌گفتگوها با شخصیت‌هایی است که قبل یا بعد از انقلاب به نوعی با انقلاب ایران مرتبط بوده‌اند.[15]
  • و عنکبوت آمد: فیلم مستندی که توسط مازیار بهاری در شهر مشهد ساخته شده‌است. موضوع فیلم اشاره به فردی به نام سعید حنایی دارد که ۱۶ زن تن‌فروش مشهدی را به قتل می‌رساند. فیلم در شبکه یوتیوب قابل مشاهده می‌باشد.

پانویس
  1. «The Daily Show with Trevor Noah». Comedy Central. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۵.
  2. «Maziar Bahari Canadian scapegoat in Iran». The Globe and Mail. ژوئیه ۸, ۲۰۰۹.
  3. «Newsweek: Journalist detained in Iran now in UK». Associated Press.
  4. «Newsweek Reporter Maziar Bahari Released in Iran». Newsweek. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.
  5. http://iranwire.com/features/6966/
  6. «Dickey: 100 Iranians on trial, one baby's future in the balance - The Daily Beast». Newsweek.
  7. «'Then They Came For' Journalist Maziar Bahari». NPR.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۵.
  8. BBC فارسی - ایران - دور تازه اعترافات در جمهوری اسلامی
  9. «تصاویر ویدئویی جدید از تیراندازی مستقیم به سوی مردم». رادیو فردا. ۱۴ تیر ۱۳۸۸.
  10. مازیار بهاری به ۱۳ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد، بی‌بی‌سی فارسی
  11. رادیو زمانه | خبر اول | ایران | نامه سرگشاده مازیار بهاری به خامنه‌ای
  12. پروانه کار پرس‌تی‌وی در بریتانیا لغو شد، بی‌بی‌سی فارسی
  13. آفکام و پرس تی‌وی؛ پایانی مبهم بر مناقشه‌ای سؤال برانگیز، بی‌بی‌سی فارسی
  14. نخستین نمایش جهانی «اعترافات اجباری» در آمستردام بایگانی‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine، ایرانیان
  15. مستند دو قسمتی سقوط یک شاه تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2010/02/100210_aparat_week5.shtml

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مازیار بهاری موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.