کانادا
کانادا (به انگلیسی و فرانسوی: Canada) کشوری در شمال قاره آمریکای شمالی است که از ده استان و سه قلمرو تشکیل شدهاست. این کشور از شرق تا اقیانوس اطلس، از غرب تا اقیانوس آرام و از شمال تا اقیانوس منجمد شمالی گستردهاست و از جنوب با ایالات متحده آمریکا همسایه است. کانادا با مساحت ۹٬۹۸۴٬۰۰۰ کیلومتر مربع، دومین کشور پهناور جهان از نظر مجموع مساحت و چهارمین کشور پهناور جهان از نظر مساحت خشکی است. مرز مشترک کانادا با ایالات متحده، طولانیترین مرز زمینی در جهان است. پایتخت کانادا اُتاوا و تورنتو بزرگترین شهر آن کشور است. بخش زیادی از سرزمین کانادا به دلیل سرما و نزدیکی به قطب شمال، خالی از سکنه است.
Canada کانادا | |
---|---|
نشان ملی
| |
شعار: "A mari usque ad mare" (لاتین) "From Sea to Sea" "از این کران تا آن کران" (بر روی نشانهای رسمی کانادا دیده میشود) | |
سرود: "سرود ملی کانادا" | |
پایتخت | اتاوا ۴۵°۲۴′ شمالی ۷۵°۴۰′ غربی |
بزرگترین شهر | تورنتو |
زبان(های) رسمی |
|
زبان(های) محلی |
|
گروههای قومی | |
نام(های) اهلیت | کانادایی |
حکومت | فدرال پارلمانی پادشاهی مشروطه[2] |
• پادشاه | الیزابت دوم |
خالی (موقتاً قاضی ارشد کانادا) | |
جاستین ترودو | |
بورلی مکلاکلین | |
قوه مقننه | پارلمان |
سنا | |
مجلس عوام | |
تأسیس | |
۱ ژوئیه ۱۸۶۷ | |
• اساسنامه وستمینستر | ۱۱ دسامبر ۱۹۳۱ |
• تصویبنامه کانادا | ۱۷ آوریل ۱۹۸۲ |
مساحت | |
• کل | ۹٬۹۸۴٬۶۷۰ کیلومترمربع (۳۸۵۵۱۰۰مایلمربع) (دوم) |
• آبها (٪) | 8.92 (891,163 km۲ / 344,080 mi۲) |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۱ | 38,349,000[3] (۳۹ ام) |
• سرشماری ۲۰۱۹ | ۳۷٫۷۴۲٫۱۵۴[4] |
• تراکم | ۳٫۹۲ /به ازای هر کیلومترمربع (۱۰٫۲ /مایلمربع) (۲۲۸ام) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۱٫۹۳۰ تریلیون[5] (۱۵) |
• سرانه | $۵۱٬۵۴۶[5] (۲۰) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۱٫۸۲۰ تریلیون[5] (۱۰) |
شاخص جینی (۲۰۱۵) | ۳۱٫۸[6] 103rd[7] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۷) | ۰٫۹۲۶[8] ۱۲ |
واحد پول | دلار کانادا (CAD) |
منطقه زمانی | یوتیسی−۳٫۵ تا −۸ |
یوتیسی−۲٫۵ تا −۷ | |
گاهشماری |
|
جهت رانندگی | راست |
پیششماره تلفنی | ۱+ |
دامنه سطحبالا | ca. |
حکومت کانادا یک دموکراسی پارلمانی فدرال و یک پادشاهی مشروطه است که در حال حاضر ملکه الیزابت دوم رئیس کشور است. ساختار حکومت کانادا از پادشاه یا ملکهٔ بریتانیای کبیر، دولت فدرال، دو مجلس سنا و عوام، دولتهای ایالتی و فرماندار کل که به عنوان نمایندهٔ ملکه الیزابت ایفای نقش میکند، تشکیل شدهاست. رأی دهندگان کانادا و شهروندان نیز در قاعدهٔ این هرم قرار میگیرند. این کشور توسط دولتهای مستقل از هم اداره میشود، که در مجموع زیر پوشش دولت فدرال قرار گرفتهاند.
الیزابت دوم ملکهٔ بریتانیا، ملکهٔ کشور کانادا نیز هست و قانون به امضاء و به نام او رسمیت و ضمانت اجرایی پیدا میکند.
نزدیکی جغرافیایی این کشور به آمریکا سبب شده تا روابط اقتصادی کانادا و آمریکا بسیار گسترده باشد، به گونهای که آمریکا و کانادا بزرگترین رابطه اقتصادی را در جهان دارند و حجم معاملات این دو کشور با هم از معاملات هر دو کشور دیگری در جهان بیشتر است. با این حال این رابطه اقتصادی قوی، زیانهایی هم برای کانادا در پی داشتهاست. آلودگی ناشی از فعالیت کارخانههای آمریکایی در نزدیکی مرز دو کشور یکی از این زیانهاست.
کانادا منابع طبیعی فراوانی دارد. آب و هوای آن سرد و در بیشتر نقاط قطبی است. البته آب و هوا در بخش جنوب غربی، جایی که شهر ونکوور در آن قرار دارد، معتدل است. آبشار نیاگارا، پهناورترین آبشار جهان هم در مرز این کشور با ایالات متحده قرار دارد.
این کشور تا سال ۱۷۱۳ مستعمره فرانسه بود. در این سال انگلیس کنترل آن را در دست گرفت. در یکم ژوئیه ۱۸۶۷ کانادا استقلال یافت. این کشور عضو کشورهای همسود (مشترکالمنافع) است. کنفدراسیون کانادا، زیر تشریفات سلطنت مشروطه مرتبط با پادشاهی متحده اداره میشود.
پایتخت سیاسی کانادا شهر اتاوا است، محلی که در آن مجلس فدرال کشور و خانهٔ فرماندار کل قرار دارد. او یک کانادایی است که به صورت تشریفاتی رئیس مملکت است و به عنوان نمایندهٔ ملکه الیزابت دوم در کانادا خدمت میکند. هرچند فرماندار کل تمام امور را در دست ندارد اما در امور اجرایی بهطور غیر مستقیم و در امور قضایی بهطور مستقیم نقش دارد و مؤثر است. فرماندار کل، توسط پادشاه و به توصیهٔ نخستوزیر منصوب میشود.
بر پایه آمار ۲۰۱۱ تعداد ۱۶۳٬۲۹۰ نفر با تبار ایرانی در کانادا زندگی میکنند.[9]
نام کانادا
نام کانادا از واژهٔ سرخپوستی Kanata به معنی «دهکده» یا «سرپناه» میآید. در سال ۱۵۳۵، ساکنان این منطقه که اکنون با نام شهر کبک شناخته میشود، از این واژه استفاده کردند تا نشانی این محل را به ژاک کارتیه که مقصدش به سمت دهکدهٔ استاداکونا بود بدهند. کارتیه واژهٔ کانادا را هم برای آن دهکده و هم کل منطقهای که در آن زمان به آن دونا کونا میگفتند، استفاده میکرد. در سال ۱۵۴۷ در نقشهها نیز با همین عنوان کانادا ثبت شد.
تاریخ کانادا
آثار بهدستآمده از زندگی نخستین بومیان کانادایی که در بخشی از این کشور به مدت طولانی ساکن بودند و نیز بررسیهای باستانشناسی در شمالیترین بخش کشور، یوکان نشان میدهد که زندگی در آن به ۲۶۵۰۰ سال پیش و در جنوبیترین بخش به ۹۵۰۰ سال پیش برمیگردد.
در سال ۱۴۹۷، جان کابوت پس از رسیدن به سواحل نیوفوندلند، یک مستعمرهٔ بریتانیایی ایجاد کرد. حدود ۴۰ سال بعد، ژاک کارتیه به دهانه رود سن لوران (در نزدیکی شهر مونترال) قدم گذاشته و مستعمرهای فرانسوی بنا نهاد. از آن پس، مهاجران بریتانیایی بیشتر در سواحل دریا و خلیج هادسن مستقر شدند، در حالی که فرانسویان بیشتر به سوی مناطق داخلی کانادا روان شدند. در سال ۱۷۸۳، بریتانیا کنترل بخش فرانسوینشین کانادا (استان کبک کنونی) را نیز در اختیار گرفت.
سیاست، دولت و قانون
با افزودن لایحهٔ الحاقی قانون اساسی که در روز اول ژوئیه سال ۱۸۶۷ به تصویب رسید، استقلالش را از بریتانیای کبیر اعلام کرد. این روز به نام روز کانادا ثبت شد. نوع حکومت کانادا، پادشاهی قراردادی (مشروطه) فدرال، همراه با نظام پارلمانی است. این کشور از ده استان و سه قلمرو جداگانه تشکیل شده که مردم آن چند فرهنگی هستند. در سطح فدرال، زبانهای رسمی کانادا، انگلیسی و فرانسوی در سطح یکسان است.
نظام حقوقی
کانادا پیرو نظام حقوقی کامن لا (برگرفته از حقوق انگلستان) است، به استثنای استان کبک که نظام حقوقی آن بر مبنای ترکیبی از سیستم حقوق نوشته (سیویل لا) و کامن لا بنا شدهاست.
پارلمان کانادا و مجالس ایالتی و منطقه ای هر دو اختیار وضع قوانین را دارند. پارلمان میتواند برای کل کانادا قانون وضع کند اما صرفاً در خصوص موضوعاتی که در قانون اساسی تجویز شدهاست. مجلس ایالتی یا منطقه ای صرفاً میتواند در خصوص موضوعات مربوط به داخل مرزهای ایالت قانون وضع کند.[10]
وزیر دادگستری برای ارایه خدمات حقوقی از قبیل تهیه پیش نویس قوانین و ارایه مشورت به دولت مسئولیت دارد.
مانند دیگر کشورهای پیرو کامنلا، دادگاه عالی نقش مهمی در معرفی قوانین این کشور بازی میکند و قدرت لغو قوانین مغایر با قانون اساسی را داراست. دادگاه عالی این کشور، بالاترین مرجع قضایی کشور است و توسط قاضی ارشد، ریاست میشود. ۹ عضو آن توسط فرماندار کل به پیشنهاد نخستوزیر انتخاب میشود.
تمامی قضات در سطح عالی و تجدیدنظر (استانی) توسط فرماندار، به پیشنهاد نخستوزیر و وزیر دادگستری، بعد از مشورت با سازمانهای قانونی غیردولتی منصوب میشوند. اعضای کابینهٔ فدرال، دادگاههای عالی در سطح استانی و کشوری، انتخاب میکنند. پستهای قضایی در سطح استانی و کشوری، توسط دیگر دولتمردان، انتخاب میشوند.
قوانین مربوط به جرم و جنایت منحصراً در اختیار مسئولین فدرال است و در سرتاسر کانادا یکی است. سازمانهای اجرای قوانین، مانند دادگاههای جنایی، در هر استان به عهده یک فرد است، اما در مناطق روستایی، نظارت برعهدهٔ پلیس سواره نظام سلطنتی کانادا (RCMP) است.
سیاست خارجی
تقسیمات کشوری
کانادا به ۱۰ استان و ۳ ناحیه یا قلمرو تقسیم شدهاست. استانها در مجموع استقلال زیادی از دولت مرکزی دارند، اما، درجهٔ این آزادی عمل در نزد قلمروها کمتر است. مهمترین استان از لحاظ اقتصادی و سیاسی استان انتاریو است که شهرهای تورنتو و اتاوا در آن قرار دارند. کِبـِک، آلبرتا، بریتیش کلمبیا، منیتوبا، نیوبرانزویک، نیوفاندلند و لابرادور، نووااسکوشیا، انتاریو، جزیرهٔ پرینس ادوارد آیلند و سسکچوان استانهای این کشور هستند. ۳ قلمروی آن نوناووت، قلمروهای شمال غرب و یوکان است. نوع حکومت در استانها، فدرالیسم با درجهٔ خودمختاری بیشتر، از دولت فدرال است که این خودمختاری در نوع حکومت قلمروها کمتر به چشم میخورد. هرکدام از این دو بخش، یعنی استانها و قلمروها، دارای فهرستی از سمبلهای منحصر به خود هستند.
استانها، مسئول اکثر برنامههای اجتماعی، مانند مراقبتهای بهداشتی، آموزش و پرورش و رفاه عمومی (کمکهای مالی) هستند و با هم بیشتر درآمد را از دست فدرال دریافت میکنند، که این اصل تقریباً در میان ساختار حکومتی کشورهای متحد در جهان، وجود دارد. دولت فدرال، با اعمال قدرت خود میتواند سیاستهای ملی را در مناطق استانی نیز، به اجرا بگذارد، مانند لایحهٔ الحاقی بهداشت کانادا؛ که البته مسئولین استانی میتوانند آنها را نادیده بگیرند، اما این مسئله در عمل به ندرت اتفاق میافتد. برابرسازی پرداختیها (حقوق)، توسط دولت فدرال صورت گرفت تا به مردم اطمینان ببخشد که استانداردهای برابری در مورد ارائهٔ خدمات و اخذ مالیات، در میان استانهای فقیر و غنی، ارائه میشود.
تمام استانهای این کشور اعضای قوهٔ مقننه که از سرتاسر ایالات و استانها انتخاب میشوند و ریاست آن به عهدهٔ نخستوزیر است را انتخاب میکنند، به همان روشی که خود نخستوزیر انتخاب میشود. هر استان همچنین دارای یک بخش است که نمایندهٔ ملکه الیزابت است، همانند استاندار کانادا، که به پیشنهاد نخستوزیر کانادا به این سمت منصوب میشود که در سالهای اخیر، در اینباره با دولتهای استانی نیز، مشورت میشود.
استانها و قلمروها
استانها عهدهدار چرخاندن برنامههای اجتماعی کشور هستند و همراه دولت فدرال به جمعآوری مالیات میپردازند. همزمان، دولت فدرال میتواند برنامههای ملی خود را به سرتاسر کشور معرفی کند، ولی اختیار شرکت در این برنامهها با خود استانهاست. دولت فدرال عهدهدار میزان کردن ثروت میان استانهاست، و برای این منظور همهساله مقداری از درآمدهای استانهای دارا را میان استانهای ندار پخش میکند. تمامی استانها و قلمروها مجلس قانونگذاری مخصوص خود را دارند.
سرشماری بزرگترین مناطق کلانشهری در کانادا بر پایه جمعیت (۲۰۱۶)[11] | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
منطقه کلانشهری سرشماریشده | استان/قلمرو | جمعیت | منطقه کلانشهری سرشماریشده | استان/قلمرو | جمعیت | |
تورنتو | انتاریو | ۵,۹۲۸,۰۴۰ | لندن | انتاریو | ۴۹۴,۰۶۹ | |
مونترآل | استان کبک | ۴,۰۹۸,۹۲۷ | سنت کاترینز–نیاگارا فالز | انتاریو | ۴۰۶,۰۷۴ | |
ونکوور | بریتیش کلمبیا | ۲,۴۶۳,۴۳۱ | هلیفکس | نوا اسکوشیا | ۴۰۳,۳۹۰ | |
کلگری | آلبرتا | ۱,۳۹۲,۶۰۹ | اوشاوا | انتاریو | ۳۷۹,۸۴۸ | |
اتاوا–گتینو | انتاریو–استان کبک | ۱,۳۲۳,۷۸۳ | ویکتوریا | بریتیش کلمبیا | ۳۶۷,۷۷۰ | |
ادمونتون | آلبرتا | ۱,۳۲۱,۴۲۶ | وینزر | انتاریو | ۳۲۹,۱۴۴ | |
شهر کبک | استان کبک | ۸۰۰,۲۹۶ | ساسکاتون | ساسکاچوان | ۲۹۵,۰۹۵ | |
وینیپگ | منیتوبا | ۷۷۸,۴۸۹ | رجاینا | ساسکاچوان | ۲۳۶,۴۸۱ | |
همیلتون | انتاریو | ۷۴۷,۵۴۵ | شربروک | استان کبک | ۲۱۲,۱۰۵ | |
کیچنر–کمبریج–واترلو | انتاریو | ۵۲۳,۸۹۴ | سینت جانز | نیوفاندلند و لابرادور | ۲۰۵,۹۵۵ |
جغرافیا
کانادا دومین کشور بزرگ دنیاست، ولی جمعیت نسبتاً کمی دارد. با آنکه گستردگی کانادا از همسایهاش آمریکا بیشتر است، جمعیتی برابر ۱۱ درصد جمعیت آمریکا دارد (۳۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴).
کانادا کشوری نوین و دارای فناوری پیشرفته است و توان فراهم کردن انرژی سوختی خود از منابع درونمرزی را دارد. این کشور دارای منابع گستردهٔ طبیعی است، و برخی از استانهای آن وابستگی سنگینی به بهرهگیری از این منابع دارند.
آب و هوای کانادا روی هم رفته سرد و در بیشتر جاها قطبی است. البته آب و هوا در بخش جنوب غربی، جایی که شهر ونکوور و جزیره ونکوور از استان بریتیش کلمبیا در آن قرار دارند، معتدل است. تورنتو نیز که از شهرهای مهم این کشور است از نظر پویندگیهای بورسی در جهان بین ۱۰ کشور نخست از نظر بورس است. آب و هوای تورنتو سرد و جنگلهای تایگا در این کشور دیده میشود برج سی ان در تورنتو نخستین برج بلند مخابراتی جهان است.
در بیرون از شهر آبشار نیاگارا جای دارد که بزرگترین آبشار از دید پهنا است و یک دهکده رؤیایی نیز به همین نام (نیاگارا) هست. نزدیک به نیمی از پهنای کانادا را فلات لارنسی میسازد، منطقهای کما بیش هموار پوشیده از سنگ سخت که خلیج هودسون را دربردارد و تا ژرفای سرزمینهای درونی رخنه میکند. پایانی دور از دریای این فلات سراشیب تندی دارد که در شرق در کنار زمینهای پست پیرامون رود لارنس و دریاچههای بزرگ پیدا است. به سوی غرب رشتهای از دریاچههای بیشتر (دارای دریاچهٔ وینیپگ) مرز با جلگههای سبزه زار میانی را جدا ساخته میکند. منطقهٔ کوهستانی گستردهای – با بیش از ۸۰۰ کیلومتر پهنا – در غرب جلگهها جای دارد. این رشته کوههای غربی متشکل است از کوههای راکی مکنزی کرانی و سنت الایاس که دارای بلندترین قله کاناداست.
آب و هوا: بیشتر بخشهای کانادا، تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد و دراز و منتهای درجات دما را دارد. آب و هوای شمال دور قطبی است. در کران اقیانوس آرام میانگین دما در زمستان تنها کمی بالاتر از دمای یخزدگی است. در بیشتر بخشهای بریتیش کلمبیا ریزش باران سنگین است. در دیگر جاهای کشور اندازه کل بارندگی میانگین یا کم است. کمابیش در همه کانادا برف سنگینی در زمستانها میبارد.
جمعیت و زبان
جمعیت کانادا بر طبق آخرین برآوردها حدود ۳۷٫۷ میلیون نفر است. حدود چهار پنجم مردم کانادا در نوار جنوبی کشور یعنی شهرهایی که کمتر از ۱۵۰ کیلومتر تا مرزهای آمریکا فاصله دارند زندگی میکنند.
کانادا تراکم جمعیتی بسیار پایینی دارد. این کشور به لحاظ وسعت دومین کشور دنیا و به لحاظ جمعیت کشور سیوهشتم دنیاست. کانادا بالاترین نرخ سرانه مهاجرپذیری در دنیا را دارد؛ یعنی نسبت تعداد افرادی که هر سال به کانادا مهاجرت میکنند به جمعیت کانادا بیشتر از هر کشور دیگری است. بیش از ۳۴ گروه قومی با جمعیت بیشتر از صد هزار نفر در این کشور زندگی میکنند که یکی از این گروهها ایرانیان هستند. جمعیت ایرانیان کانادا نیز به سرعت در حال رشد است. به طوری که در سرشماری سال ۲۰۰۶ جمعیت ایرانیان و ایرانیتبارها ۱۲۱ هزار نفر بود اما در سرشماری سال ۲۰۱۶ مرکز آمار کانادا این رقم به حدود ۲۱۰ هزار نفر رسید؛ یعنی میانگین رشد سالانه ۳۴ درصدی مهاجران ایرانی در این ده سال ثبت شدهاست.[13]
هرچند کانادا پس از روسیه بزرگترین کشور جهان است، اما جمعیت آن تنها، حدود یکپنجم جمعیت روسیه است. نزدیک به ۹۰ درصد از جمعیت این کشور در امتداد مرز جنوبی آن، تا فاصله ۲۰۰ کیلومتری آمریکا زندگی میکنند. پرجمعیتترین شهرهای کانادا به ترتیب تورنتو (۲٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر)، مونترآل (۱٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر)، کلگری (۱٬۰۲۰٬۰۰۰ نفر)، اتاوا (۸۱۲٬۰۰۰ نفر)، ادمونتون (۷۱۲٬۰۰۰ نفر)، میسیساگا (۶۶۸٬۰۰۰ نفر)، نورث یورک (۶۳۶٬۰۰۰ نفر)، وینیپگ (۶۳۲٬۰۰۰ نفر)، اسکاربرو (۶۰۰٬۰۰۰ نفر) و ونکوور (۶۰۰٬۰۰۰ نفر) هستند.
جمعیت فرانسوی زبان
زبان فرانسه زبان مادری حدود ۶٫۶ میلیون کانادایی است. بیشتر فرانسویزبانان در استان کبک زندگی میکنند، اما در حدود ۱ میلیون نفر از آنها در استانهای دیگر کانادا به سر میبرند. حدود ۷۶ درصد از فرانسویزبانان بیرون استان کبک، در استانهای انتاریو و نیوبرانزویک زندگی میکنند. زبان فرانسوی به همراه زبان انگلیسی، دو زبان رسمی در کشور کانادا محسوب میشوند.
مهاجرت به کانادا
در سالهای اخیر مهاجرت به کانادا افزایش چشمگیری داشتهاست و افراد بسیاری از سراسر جهان برای زندگی به این کشور سفر میکنند. امنیت بالا، ثبات اقتصادی، برخورداری از نظام آموزشی برجسته و تنوع قومی از جمله دلایلی است که مهاجرت به کانادا را چنین پرطرفدار ساختهاست. در واقع طبق آخرین نظرسنجی مؤسسه گالوپ مردمان کانادا بیشترین میزان پذیرش را نسبت به مهاجران داشته و تأثیر آنها را در اقتصاد و فرهنگ کشور خود امری مثبت میدانند.[15]
ایرانیان کانادا
بر پایه آمار رسمی ارائه شده از سوی مرکز آمار کانادا در سال ۲۰۱۶ میلادی حدود ۲۱۰ هزار ایرانی یا ایرانیتبار ساکن کانادا بودهاند.[16]
بر پایه آمارهای قبل از آن، در سال ۲۰۱۱ در این کشور ۱۶۳٬۲۹۰ نفر ایرانی زندگی میکردهاند که ۸۳٬۴۹۵ نفر از ایشان مرد و ۷۹٬۸۰۰ نفر زن بودهاند.[9] در سرشماری سال ۲۰۰۶ جمعیت ایرانیتبارها ۱۲۱٬۵۰۵ بوده[17] که این دو رقم بیش از ۳۴٪ رشد جامعه ایرانیان کانادا را طی ۵ سال نشان میدهد.
نیروهای نظامی
کانادا از اعضای ناتو (سازمان اتحاد کشورهای آتلانتیک شمالی) است و نیروهای مسلح کانادا (CF)، شامل نیروی زمینی ارتش، نیروی دریایی کانادا و نیروی هوایی میشود. تجهیزات اصلی CF، شامل ۱۴۰۰ وسیلهٔ نقلیهٔ جنگی زره پوش، ۳۴ کشتی جنگی و ۸۶۱ هواپیمای جنگی است.[18]
نظام آموزشی
نظام آموزشی کانادا از یک سیستم فدرال برخوردار نبوده و هرکدام از استانها در زمینه سیاستهای آموزشی دارای خودمختاری هستند.[19]
نظام آموزشی و ساختار آن در ایالات و قلمروهای کانادا به کلی با یکدیگر متفاوتاند. اما بهطورکلی میتوان گفت نظام آموزشی کشور کانادا از یک دوره پیشدبستانی با مدت زمانی ۱ تا ۲ سال؛ مقطع آموزش ابتدایی با مدت زمان ۵ تا ۸ سال و مقطع آموزش متوسطه، تا پایان پایه ۱۲ تحصیلی، متشکل شدهاست.
اقتصاد
کانادا با تولید ناخالص داخلی آسمی در حدود ۱٫۷۹ تریلیون دلار در رده یازدهم بزرگترین اقتصادهای جهان در سال ۲۰۱۵ قرار گرفت.[5] کانادا یکی از کشورهای عضو گروه هشت و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه است. این کشور دارای منابع معدنی غنی، صنایع پیشرفته (همچون خودروسازی، صنایع شیمیایی و نفت، صنعت غذایی، چوب و کاغذ، صنایع معدنی و فلزی و شیلات) و محصولات فراوان کشاورزی (از جمله گندم، دانههای روغنی، میوه، سبزیجات و توتون) است.
این کشور از نظر صنعت و فناوری، کشوری پیشرفتهاست که سیستم اقتصادی آن به شدت به خصوص در بخش بازرگانی و داد و ستد به ایالات متّحده وابسته است، به نحوی که باعث شده این کشور رابطهٔ اقتصادی پیچیده و بلندمدتی را با این کشور داشته باشد - وابستگی این کشور به بخش منابع طبیعی گرانبهایش نیز بسیار زیاد است.
مجموع صادرات کانادا در سال ۲۰۲۰ حدود ۴۴۶ میلیارد دلار و واردات آن حدود ۴۵۳ میلیارد دلار بودهاست.[20]
فرهنگ
فرهنگ کانادا از طیف گستردهای از ملیتهای تشکیلدهنده تأثیر پذیرفتهاست و سیاستهایی که باعث ارتقا به یک «جامعه عادلانه» میشوند توسط قانون اساسی این کشور محافظت شدهاند.[21][22][23] کانادا تأکید خاصی بر ایجاد برابری و فرا گیرندگی برای همه مردمش دارد.[24] از چندگانگی فرهنگی معمولاً به عنوان یکی از دستاوردهای چشمگیر کانادا و یک عنصر تمایز آفرین کلیدی از هویت کانادایی، یاد میشود.[25][26][27] هویت فرهنگی در کبک قدرتمند است و یک فرهنگ فرانسوی کانادایی متمایز از جامعه انگلیسیزبان کانادا وجود دارد.[28] هرچند، کانادا درکل یک موزائیک فرهنگی و به عبارت دیگر مجموعهای از خردهفرهنگهای قومی منطقهمحور است.[29]
جستارهای وابسته
- اقامت دائم (کانادا)
- کارت اقامت دائم کانادا
- روابط ایران و کانادا
- فهرست دانشگاههای کانادا
- روز کانادا
- فهرست استانها و شهرهای کانادا
- ایرانیان کانادا
- استانها و قلمروهای کانادا
- فرماندار کل کانادا
- پادشاهی کانادا
- دولت کانادا
- بومیهای کانادا
- نخستوزیر کانادا
- فهرست نخستوزیران کانادا
- قاضی ارشد کانادا
- زبانهای کانادا
- نیروی هوایی سلطنتی کانادا
- نیروی دریایی سلطنتی کانادا
- استان کانادا
- اسلام در کانادا
- کشاورزی در کانادا
- مرز ایالات متحده آمریکا–کانادا
- کوههای راکی کانادا
- دشتهای کانادا
- منطقه زمانی مرکزی
- فهرست احزاب سیاسی فدرال کانادا
- حزب محافظهکار کانادا
- حزب لیبرال کانادا
- حزب سوسیالیست کانادا (۱۹۰۴)
- حزب کمونیست کانادا
- مجلس کانادا
- مجلس عوام کانادا
- شل کانادا
- نیروی زمینی کانادا
- اقوام اولیه کانادا
- کد پستی در کانادا
- سنای کانادا
- پوند کانادا
- ۱۰۰ آهنگ داغ کانادا
- فهرست شبکههای تلویزیونی کانادا
- حیاتوحش کانادا
- میدانهای نفتی کانادا
- سپر کانادا
- سازمان اطلاعات امنیت کانادا
- تیم ملی فوتبال کانادا
- تیم ملی فوتبال زنان کانادا
- قانون اساسی کانادا
- سرود ملی کانادا
- فرهنگ کانادا
- سینمای کانادا
- کاناداییها
- کردهای کانادا
- سرشماری ۲۰۱۱ کانادا
- فهرست مناطق کانادا
- جنبشهای ضمیمهسازی کانادا به آمریکا
- پلیس سوارهنظام سلطنتی کانادا
- تیم ملی بسکتبال کانادا
- موزه تاریخ تمدن کانادا
- انتخابات فدرال کانادا (۲۰۱۹)
- انتخابات فدرال کانادا (۲۰۱۵)
- منابع طبیعی کانادا
- سیاست انرژی در کانادا
- گذرنامه کانادایی
- نیروهای مسلح کانادا
- مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا
- برنامه حقوق بازنشستگی کانادا
- سیاست خارجی کانادا
- پیادهروی مشاهیر کانادا
- اداره آمار کانادا
- بزرگراه ترنس کانادا
- جمعیتشناسی کانادا
- زمینلرزه کانادا
- ماریجوآنا در کانادا
- دنیاگیری کووید-۱۹ در کانادا
- آژانس فضایی کانادا
- مدارس شبانهروزی بومیان کانادا
- فهرست سفیران کانادا در افغانستان
- فهرست ورزشگاههای فوتبال کانادا
- ازدواج همجنس در کانادا
- منطقه کرانهای کانادا
- نظام آموزشی کانادا
- بیست و نهمین دولت کانادا
- توافق ایالات متحده-مکزیک-کانادا
- خدمات هواشناسی کانادا
- الجزایریهای کانادا
- فهرست سفیران ایران در کانادا
- انرژی الکتریکی در کانادا
- منشور حقوق و آزادی کانادا
- بلغارهای کانادا
- کمیسیونر اطلاعات کانادا
- گوزنهای شمالی کانادا
- منطقه پایتخت ملی (کانادا)
- تیم ملی والیبال کانادا
- مرکز فیلم کانادا
- رود کانادا
- آلبانیاییهای کانادا
- سیاهپوستان کانادا
- حزب مردم کانادا
- مصوبه حقوق بشر کانادا
- کانون وکلای کانادا
- کانادا و جنگ داخلی آمریکا
- روابط عربستان سعودی و کانادا
منابع
- D. Michael Jackson (Chief of protocol for the Government of Saskatchewan) (2013). The Crown and Canadian Federalism. Dundurn. p. 199. ISBN 978-1-4597-0989-8.
- Hail, M; Lange, S (February 25, 2010). "Federalism and Representation in the Theory of the Founding Fathers: A Comparative Study of US and Canadian Constitutional Thought". Publius: the Journal of Federalism. 40 (3): 366–388. doi:10.1093/publius/pjq001.
- "CANSIM - 051-0005 - Estimates of population, Canada, provinces and territories". Statistics Canada. December 17, 2014. Retrieved January 25, 2015.
- Statistics Canada (January 30, 2013). "Population and dwelling counts, for Canada, provinces and territories, 2011 and 2006 censuses". Retrieved December 2, 2013.
- "World Economic Outlook: Canada". International Monetary Fund. April 2014. Retrieved June 28, 2014.
- "GINI index". The World Bank. Retrieved October 23, 2014.
- "Country Comparison: Distribution Of Family Income – Gini Index". World Factbook. CIA. Retrieved May 1, 2013.
- "Table 1: Human Development Index and its components". UNDP. Retrieved October 5, 2014.
- «NHS Profile, Canada, 2011». Statistics Canada. ۲۰۱۵-۱۱-۲۷. دریافتشده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۶.
- نظام حقوقی کانادا به انضمام اصول کلی حقوق قراردادها در کانادا، ترجمه دکتر سید احسان حسینی، انتشارات خرسندی، تهران ۱۳۹۷.
- "Population and Dwelling Count Highlight Tables, 2016 Census". Statistics Canada.
- «Population by religion, by province and territory (2001 Census)». بایگانیشده از اصلی در ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱. دریافتشده در ۸ سپتامبر ۲۰۰۹.
- بهترین شغلها برای مهاجرت به کانادا داتیکان
- Vahid Garousi (۲۰۰۵). «Iranians in Canada: A Statistical Analysis» (PDF). Department of Systems and Computer Engineering, Carleton University. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۱۸ آوریل ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶.
- "Canada most accepting country for migrants, U.S. 6th place: poll".
- Foundation, Thomson. 2020. "Canada Plane Crash Victims In Iran Include Lecturers, Students". News.Trust.Org. Accessed January 8 2020. .
- Iranians in Canada By the Numbers
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۲۵ اوت ۲۰۱۱.
- "Education in Canada".
- «UNdata». data.un.org. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۳.
- LaSelva, Samuel Victor (1996). The Moral Foundations of Canadian Federalism: Paradoxes, Achievements, and Tragedies of Nationhood. McGill-Queen's Press. p. 86. ISBN 978-0-7735-1422-5.
- Dyck, Rand (2011). Canadian Politics. Cengage Learning. p. 88. ISBN 978-0-17-650343-7. Archived from the original on April 12, 2016.
- Newman, Stephen L. (2012). Constitutional Politics in Canada and the United States. SUNY Press. p. 203. ISBN 978-0-7914-8584-2. Archived from the original on April 12, 2016.
- Guo, Shibao; Wong, Lloyd (2015). Revisiting Multiculturalism in Canada: Theories, Policies and Debates. University of Calgary. p. 317. ISBN 978-94-6300-208-0. Archived from the original on April 13, 2016.
- Sikka, Sonia (2014). Multiculturalism and Religious Identity: Canada and India. McGill-Queen's Press. p. 237. ISBN 978-0-7735-9220-9. Archived from the original on April 12, 2016.
- Johnson, Azeezat; Joseph-Salisbury, Remi; Kamunge, Beth (2018). The Fire Now: Anti-Racist Scholarship in Times of Explicit Racial Violence. Zed Books. p. 148. ISBN 978-1-78699-382-3.
- Caplow, Theodore (2001). Leviathan Transformed: Seven National States in the New Century. McGill-Queen's Press. p. 146. ISBN 978-0-7735-2304-3. Archived from the original on April 12, 2016.
- Franklin, Daniel P; Baun, Michael J (1995). Political culture and constitutionalism: a comparative approach. Sharpe. p. 61. ISBN 978-1-56324-416-2. Archived from the original on April 12, 2016.
- Garcea, Joseph; Kirova, Anna; Wong, Lloyd (January 2009). "Multiculturalism Discourses in Canada". Canadian Ethnic Studies. 40 (1): 1–10. doi:10.1353/ces.0.0069.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کانادا موجود است. |
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای کانادا دارد. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به کانادا در ویکیگفتاورد موجود است. |