ساموآ
ایالت مستقل ساموآ (به انگلیسی: Independent State of Samoa) که معمولاً با نام ساموآ (به انگلیسی: Samoa) شناخته میشود و تا ۱۹۹۷ میلادی ساموآی غربی (به انگلیسی: Western Samoa) نامیده میشد، کشوری است واقع در قارهٔ اقیانوسیه، اقیانوس آرام جنوبی، شمال تونگا و شرق والیس و فوتونا. پایتخت ساموآ آپیا است.
ایالت مستقل ساموآ Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa ساموآ | |
---|---|
Coat of arms
| |
شعار: "Faʻavae i le Atua Sāmoa" "Samoa is founded on God" | |
پایتخت و بزرگترین شهر | آپیا ۱۳°۵۰′ جنوبی ۱۷۱°۴۵′ غربی |
زبان(های) رسمی | |
گروههای قومی
(۲۰۰۱) | |
دین(ها) | مسیحیت (official)[2] |
نام(های) اهلیت | Samoan |
حکومت | حکومت متمرکز نظام حزب حاکم نظام پارلمانی under an elective monarchy |
• O le Ao o le Malo | Va'aletoa Sualauvi IIa |
• نخستوزیر | Tuilaepa Aiono Sailele Malielegaoi |
قوه مقننه | Legislative Assembly |
استقلال از نیوزیلند | |
• معاهده برلین | ۱۴ ژوئن ۱۸۸۹ |
• Tripartite Convention | ۱۶ فوریه ۱۹۰۰ |
۱ مارس ۱۹۰۰ | |
• استعمار توسط نیوزیلند | ۳۰ اوت ۱۹۱۴ |
• League mandate | ۱۷ دسامبر ۱۹۲۰ |
۱۳ دسامبر ۱۹۴۶ | |
• Western Samoa Act 1961 | ۱ ژانویه ۱۹۶۲ |
۱۵ دسامبر ۱۹۷۶ | |
مساحت | |
• کل | ۲٬۸۴۲ کیلومترمربع (۱۰۹۷ مایلمربع) (۱۶۷ام) |
• آبها (٪) | ۰٫۳ |
جمعیت | |
• سرشماری نوامبر ۲۰۱۶ | ۱۹۵٬۸۴۳[3] |
• تراکم | ۶۸ /به ازای هر کیلومترمربع (۱۷۶٫۱ /مایلمربع) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۸ |
• کل | $۱٫۱۸۸ میلیارد[4] |
• سرانه | $۵٬۹۶۲[4] |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۸ |
• کل | $۸۸۱ میلیون[4] |
• سرانه | $۴٬۴۲۰[4] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸) | ▲ ۰٫۷۰۷[5] ۱۱۱ام |
واحد پول | طلای ساموآ (WSنماد دلارb) (WST) |
منطقه زمانی | یوتیسی+13c d (یوتیسی ۱۳:۰۰+) |
یوتیسی+۱۴ (یوتیسی ۱۴:۰۰+) | |
from last Sunday of September to first Sunday of April (from 3 AM to 4 AM and vice versa) | |
گاهشماری | DD/MM/YYYY |
جهت رانندگی | چپe |
پیششماره تلفنی | +۶۸۵ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | WS |
دامنه سطحبالا | .ws |
|
این جزیره همچون هاوایی در یک نقطه دور افتاده از اقیانوس آرام واقع شدهاست و یک جزیره گردشگری بهشمار میآید.
تاریخ
نام قدیم این منطقه برای نخستین بار توسط یک فرد هلندی در سال ۱۷۲۲ کشف شد و نام قدیم این منطقه ساموآن بودهاست. نیوزیلند در زمان جنگ جهانی اول و در سال ۱۹۱۴، ساموآ را ضمیمهٔ خود کرد و تا سال ۱۹۶۲ این کشور را اداره میکرد. ساموآ در ۱ ژانویهٔ ۱۹۶۲ از نیوزیلند اعلام استقلال کرد. ساموای باختری یکی از کشورهای همسود و بخشی از مجمع الجزایر ساموا است.
سیاست
پس از استقلال در سال ۱۹۶۲، مالیتوآ تانومافیلی دوم با عنوان پادشاه بر تخت سلطنت تکیه زد و از آن پس تاکنون ساموآ توسط نظام پادشاهی اداره شدهاست. پادشاه ساموآ در سالهای ۱۹۶۲ تا ۲۰۰۷، نخستین پادشاهی بود که در دوران سلطنتش آئین بهائی را پذیرفت. وی در جمعه ۱۱ مه ۲۰۰۷ در بیمارستان ملی توپوآ تاماسیسی میااوله در پایتخت ساموآ، آپیا، درگذشت.[8]
توفیلائو اتی آله سانا از حزب حراست حقوق بشر در سال ۱۹۸۸ نخستوزیر ساموآ شد، در سال ۱۹۹۸ نیز توئیلا سایلله مالیه لگویی به سمت نخستوزیر و مأمور تشکیل دولت منصوب شد.[9]
جغرافیا
این کشور شامل دو جزیرهٔ آتشفشانی -ساوایی و اپولو- و چند جزیرهٔ کوچکتر است. پایتخت این کشور شهر آپیا با ۵۸٬۸۰۰ نفر جمعیت میباشد. مساحت ساموآ ۲، ۸۳۱کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۹۸،۰۰۰ نفر است[10]. از شهرهای مهم ساموآ میتوان به، وایتله ۵۲۰۰ نفر، فاله آسیو ۳۲۰۰ نفر، وایله ۳ هزار نفر و له آئووآ ۲۸۰۰ نفر اشاره کرد. بزرگترین و مهمترین جزایر کشور ساموآ، آپولو (Upolu) و ساوای (Sava'I) نام دارند.
تقسیمات کشوری
ساموآ شامل ۱۱ ایالت میباشد:
- توآماساگا (Tuamasaga)
- آنا (A'ana)
- آیگا ایله تای (Aiga-i-leTai)
- آتوا (Atua)
- واآئو فونوتی (Va'a-o-Fonoti)
- فاآساله له آگا (Fa'asaleleaga)
- گاگا امائوگا (Gaga'emauga)
- گاگاایفومائوگا (Gagaifomauga)
- وایسیگانو (Vaisigano)
- ساتوپاایتا (Satupa'itea)
- پالایولی (Palauli)
اقتصاد
واحد پول ساموآ، تالا با واحد جزء (سنه) نام دارد. صادرات ساموآ را کاکائو، موز، نارگیل، گوش فیل (گیاه) و سیب زمینی هندی تشکیل میدهند. توریسم نیز از جمله صنایع مهم ساموآ است.
مردم
۹۲٪ نژاد ساموآ را ساموآیی، ۷٪ را ارونزیایی و ۱٪ را را نیز اروپاییان تشکیل میدهند، همچنین دین ۷۴٪ مردم ساموآ پروتستان و ۲۱٪ کاتولیک است. زبانهای رسمی ساموآ، انگلیسی و ساموآیی است.
ورزش
ورزش اصلی آن راگبی است.
منابع
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به ساموآ در ویکیگفتاورد موجود است. |
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای ساموآ دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ساموآ موجود است. |
- "Samoa". CIA – The World Factbook.
- "Population & Demography Indicator Summary". Samoa Bureau of Statistics. Archived from the original on 3 April 2019. Retrieved 25 June 2018.
- "Samoa". International Monetary Fund.
- "Human Development Report 2019". برنامه عمران ملل متحد. 10 December 2019. Archived from the original (PDF) on 30 April 2020. Retrieved 10 December 2019.
- Staff/Agencies (31 December 2011). "Samoa skips Friday in time zone change". ABC Australia. Archived from the original on 3 January 2012. Retrieved 16 January 2012.
- Chang, Richard S. (8 September 2009). "In Samoa, Drivers Switch to Left Side of the Road". The New York Times. Retrieved 23 May 2010.
- https://news.persian-bahai.org/981. دریافتشده در ۱ ژانویه ۲۰۲۰. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - http://www.noghtenazar.org/node/349. دریافتشده در ۱ ژانویه ۲۰۲۰. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - «World Population Prospects - Population Division - United Nations». population.un.org. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۶-۱۲.
- دانشنامه کودکان و نوجوانان، انتشارات پیام آزادی، چاپ پنجم ۱۳۸۱