نیجریه
نیجریه (به انگلیسی: Nigeria، تلفظ: نایـْجـِریا) یا بهطور رسمی جمهوری فدرال نیجریه (Federal Republic of Nigeria) کشوری در غرب آفریقا است. پایتخت آن آبوجا و بزرگترین شهر آن لاگوس است. جمعیت این کشور حدود ۲۰۵ میلیون نفر و زبان رسمی آن انگلیسی است.[7] نیجریه پرجمعیتترین کشور قارهٔ آفریقا است. شهرهای مهم نیجریه، لاگوس، کانو، ایبادان، کادونا و بندر هارکورت میباشد.
جمهوری فدرال نیجریه
نیجریه | |
---|---|
نشان ملی
| |
شعار: "Unity and Faith, Peace and Progress" | |
پایتخت | آبوجا ۹°۴′ شمالی ۷°۲۹′ شرقی |
بزرگترین شهر | لاگوس ۶°۲۷′ شمالی ۳°۲۳′ شرقی |
زبان(های) رسمی | زبان انگلیسی |
زبان ملی | |
Other languages[1] | فهرست
|
دین(ها) |
|
نام(های) اهلیت | Nigerian |
حکومت | فدراسیون نظام ریاستی جمهوری |
محمدو بوهاری | |
• معاون رئیسجمهور | Yemi Osinbajo |
• رئیس سنا | Ahmed Ibrahim Lawan |
• رئیس مجلس نمایندگان | Femi Gbajabiamila |
• Chief Justice | Justice Ibrahim Tanko Muhammad |
قوه مقننه | National Assembly |
Senate | |
مجلس نمایندگان | |
استقلال از بریتانیا | |
• Unification of Southern و Northern Nigeria | ۱ ژانویه ۱۹۱۴ |
• Declared and recognised | ۱ اکتبر ۱۹۶۰ |
• Republic declared | ۱ اکتبر ۱۹۶۳ |
• قانون اساسی کنوبی | ۲۹ مه ۱۹۹۹ ۷۰ |
مساحت | |
• کل | ۹۲۳٬۷۶۹ کیلومترمربع (۳۵۶۶۶۹مایلمربع) (۳۲ام) |
• آبها (٪) | ۱٫۴ |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۰ | ۲۰۴٬۶۳۰٬۲۶۹[3] (۷ام) |
• سرشماری ۲۰۰۶ | ۱۴۰٬۴۳۱٬۶۹۱ |
• تراکم | ۲۱۸ /به ازای هر کیلومترمربع (۵۶۴٫۶ /مایلمربع) (۴۲ام) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۲۰ |
• کل | $۱٫۲۷۵ تریلیون[4] (۲۳ام) |
• سرانه | $۶٬۲۳۲ (۱۲۹ام) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۲۰ |
• کل | $۵۰۴٫۵۷ بیلیون[4] (۵۸ام) |
• سرانه | $۲٬۴۶۵ (۱۳۷ام) |
شاخص جینی (۲۰۱۰) | ۴۳٫۰[5] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸) | ▲ ۰٫۵۳۴[6] ۱۵۸ام |
واحد پول | نایرا نیجریه (₦) (NGN) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۰۱:۰۰ (WAT) |
جهت رانندگی | راست |
پیششماره تلفنی | +۲۳۴ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | NG |
دامنه سطحبالا | .ng |
این کشور با بنین ( ۸۰۹ کیلومتر)،با چاد ( ۸۵ کیلومتر) با کامرون ( ۱۹۷۵ کیلومتر) و با نیجر ( ۱۶۰۸ کیلومتر) مرز مشترک دارد. خط ساحلی این کشور نیز ۸۵۳ کیلومتر درازا دارد.
واحد پول این کشور نایرا است و ۴۴% از مردم آن که در شمال کشور زندگی میکنند مسلمان و ۴۶٪ در جنوب، مسیحی هستند. نیجریه از نظر منابع نفتی دهمین کشور، در میان صادرکنندگان نفت هشتمین کشور است و بزرگترین تولیدکنندهٔ نفت آفریقا است.
نیجریه در سال ۱۹۶۰ از بریتانیا مستقل شد و نام این کشور از نام رودخانهٔ نیجر گرفته شدهاست. نیجریه هفتمین کشور پرجمعیت جهان است. این کشور همچنین پرجمعیتترین کشور جهان با اکثریت سیاهپوست است.[8]
از سال ۲۰۰۲ در شمال این کشور درگیری نظامی میان اسلامگرایانِ گروه بوکو حرام (فرقه ای از مسلمانان تندروی طالبانی) با نیروهای دولتی جریان داشتهاست؛ گروه مسلّح بوکو حرام خواستار تعطیلی تمامی مدارس نوین و تحمیل قوانین شریعت بر تمامی ۳۶ ایالت نیجریه است.
پیشینهٔ تاریخی نیجریه به دستکم ۹ هزار سال پیش از میلاد بازمیگردد[9] و ناحیهٔ بنیو و رودخانه کراس در نیجریه خاستگاه قوم بانتو دانسته شده که مهاجران آن در هزارههای نخست و دوم پیش از میلاد از این ناحیه حرکت کرده و در بیشتر مناطق آفریقای مرکزی و جنوبی سکونت گزیدند.
تاریخ
نیجریه به دلیل تنوّع فراوان قومی و نژادی طی چند سال گذشته شاهد درگیریهای زیادی بودهاست. تاریخ اولین سکونت در این کشور به ۹ هزار سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد. با این حال در سده ۱۹ میلادی این کشور مستعمره بریتانیا شد تا اینکه در سال ۱۹۶۰ دوباره استقلال خود را به دست آورد. پس از استقلال در دورههای مختلف گرفتار حکومتهای نظامی شد. سرانجام در سال ۱۹۹۹ برای نخستین بار انتخابات آزاد در این کشور برگزار شد.
سیاست
رئیسجمهور نیجریه هم رئیس حکومت است و هم رئیس دولت. رئیسجمهور با رای مردم برای دورهای چهار ساله انتخاب میشود که قابل تمدید برای دوره دوم نیز هست.[10]
نظام قانونگذاری این کشور از دو مجلس تشکیل شدهاست: شورای ملی با ۱۰۹ کرسی که با رای مردم برای دورهای چهار ساله انتخاب میشوند.[10]
مجلس دیگر این کشور خانه نمایندگان است که ۳۶۰ کرسی دارد و نمایندگانش را مردم برای دورهای چهار ساله انتخاب میکنند. سن قانونی در این کشور ۱۸ سال است.[10]
گودلاک جاناتان، ریس جمهوری در سال ۲۰۱۱ با حزب دموکراتیک خلق (دی پی دی) با کسب ۵۹٫۶٪ آراء به قدرت رسید. او بیشتر در میان مسیحیان و پیروان آیین «روحباوری» در جنوب طرفدار دارد. در حالی که حاکم نظامی پیش از او، محمدو بوهاری در شمال کشور که بیشتر مسلمان هستند از حمایت بیشتری برخوردار بود. این نخستین باری بود که یک رأیگیری سبب اختلاف در کشور از این منظر میشود.
جغرافیا
این کشور از غرب با بنین، از شرق با چاد و کامرون و از شمال با نیجر همسایه است.
در جنوب این کشور خلیج گینه، بخشی از اقیانوس اطلس، قرار گرفتهاست.[10] آب و هوای استوایی باعث پیدایش جنگلهای متراکم و انبوه، در شرق، غرب، و جنوب این کشور شدهاست. میانگین دمای سالانه، ۳۲ درجه سانتی گراد، همراه با رطوبت فراوان است.[10]
تقسیمات کشوری
جمهوری فدرال نیجریه کشوری در غرب آفریقا است که از مجموعه ۳۶ ایالت و یک منطقه حکومت فدرال مرکزی تشکیل شدهاست.[11]
اقتصاد
تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۱۷ حدود ۳۷۵میلیارد دلار بودهاست. ۵۰ میلیون و ۱۳۰ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل میدهند که ۷۰ درصد آنها در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند.
نرخ بیکاری در این کشور ۵٫۸ درصد است و ۷۰ درصد از مردم آن زیر خط فقر زندگی میکنند. نرخ تورم در سال ۲۰۰۷ میلادی ۶٫۵ درصد بود. با وجود رونق اقتصادی سالهای گذشته فقر همچنان در نیجریه شایع است. طبق اعلام اداره ملی آمار، سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ تقریباً دو سوم از جمعیت در فقر مطلق زندگی میکردند، یعنی نیازهای اصلی آنها مانند غذا، آب شرب سالم و جانپناه تأمین نمیشدهاست. در شمال کشور وضعیت بدتر است. ایالت جیگاوا بالاترین میزان فقر را دارد که معادل ۸۸٫۵ درصد و در سوکوتو این رقم ۸۶ درصد است.
کالاهای صادراتی این کشور شامل نفت و مواد نفتی، کاکائو و لاستیک است که به کشورهای آمریکا (۴۸٫۹٪)، اسپانیا (۸٪)، برزیل (۷٫۳٪) و فرانسه (۴٫۲٪) صادر میشود.[10]
کالاهای وارداتی آن شامل ماشینآلات و تجهیزات، مواد شیمیایی، تجهیزات حمل و نقل، کالاهای مصرفی، غذا و حیوانات زندهاست که از کشورهای چین (۱۰٫۷٪)، هلند (۶٫۲٪)، انگلیس (۵٫۸٪)، فرانسه (۵٫۶٪)، برزیل (۵٫۱٪) و آلمان (۴٫۶٪) وارد میشود.[10] رود نیجر، نیمهٔ جنوبی کشور را آبیاری میکند. ۹۵٪ درآمدهای ارزی نیجریه، از صادرات نفت تأمین میشود. قبل از کشف و استخراج نفت، اقتصاد بر کشاورزی و دامپروری استوار شده بود. این کشور یکی از صادرکنندگان نفت است و حدود ۹۵ درصد از محصولات صادراتی آن را نفت و محصولات نفتی تشکیل میدهد. نیجریه عضو اوپک و سازمان تجارت جهانی است. نفت و گاز ۳۵ درصد تولید ناخالص داخلی نیجریه را تشکیل میدهد و ۷۰ درصد مخارج دولت از این محل تأمین میشود. بنزین و محصولات مشابه ۹۰ درصد از درآمد کشور را از محل صادرات به خود اختصاص میدهد.
در سال ۲۰۱۷ میلادی، نیجریه با پیشی گرفتن از آفریقای جنوبی به بزرگترین اقتصاد آفریقا تبدیل شد. برپایهٔ گزارش فوربز در مه ۲۰۱۶، نیجریه پس از آفریقای جنوبی و مصر، بزرگترین اقتصاد آفریقا بودهاست.[13]
بهداشت
کمترین میزان واکسیناسیون کودکان در نیجریه را در نیمه شمالی کشور میبینیم. در ایالت سوکوتو در شمال غربی، تنها ۱٫۴ درصد از کودکان ۱۲ تا ۲۳ ماهه واکسنهای اصلی را دریافت کردهاند.
طبق نظرسنجی جمعیتشناسی و بهداشتی سال ۲۰۱۳، نُه ایالت شمالی کشور میزان واکسیناسیون کمتر از ۱۵ درصد دارد. بعضی از گروهها در شمال کشور برنامه واکسیناسیون را تحریم کرده و گفتهاند که این توطئه غرب برای عقیم کردن زنان مسلمان است.
با این وجود، اخیراً پیشرفتهای خوبی حاصل شدهاست. طبق اعلام نهاد «اقدام برای ریشه کنی جهانی»، در شش ماه منتهی به ژانویه ۲۰۱۵ موردی از فلج اطفال در نیجریه مشاهده نشدهاست.
ارتباطات
در این کشور یک میلیون و ۶۸۸ هزار خط تلفن ثابت و ۳۲ میلیون و ۳۲۲ هزار خط تلفن همراه وجود دارد. نیجریه یک میلیون و ۹۸۶ هزار میزبان اینترنتی و ۸ میلیون کاربر دارد.[10]
مردم
جمعیت این کشور حدود ۲۰۵ میلیون نفر با میانگین سنی ۱۸٫۱ سال است. امید زندگی برای هر فرد ۵۵٫۷ سال است. ۵٫۴ درصد از مردم آن به بیماری ایدز مبتلا هستند. تب زرد و مالاریا از دیگر بیماریهای شایع در این کشور است. .۵۰.۷ درصد از مردم نیجریه مسلمان و ۴۸ درصد مسیحی هستند. زبان رسمی این کشور انگلیسی است.
جمعیت ۲۰۵ میلیونی نیجریه نیز از نظر قومیت و زبان چندپاره است. قوم هوسه-فولانی در شمال کشور، عمدتاً مسلمان هستند و یاروکوبا در جنوب غربی، بعضی مسلمان و بعضی مسیحیند. قوم ایگبو در شمال شرقی زندگی میکنند. بیشتر تروریستهای بوکوحرام از قوم کانوریس هستند.
سواد
در این مورد اختلاف میان شمال و جنوب به وضوح دیده میشود. در شمال کشور جمعیت کسانی که به مدرسه رفتهاند کمتر است.
درگیری مذهبی
قوانین شریعت اسلامی از سال ۲۰۰۰ میلادی در شمال نیجریه اجرا میشود ولی برخی از مردم خواهان اجرای قوانین اسلامی در سراسر نیجریه هستند. درگیریهای مسلمانان با دولت نیجریه در ایالتهای کانو، بورنو و یوبه در شمال نیجریه در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۹ صدها کشته برجای گذاشت.[14] گروه تروریستی بوکوحرام به مدارسی که برنامه تحصیلی ملی کشور را دنبال میکردهاند حمله کردهاست. به گفته آنان این برنامه درسی غربی است. در سال ۲۰۱۳ حالت فوقالعاده در ایالتهای شمالی بورنو، یوب و آداماوا که بوکوحرام در آنها قدرت بیشتر دارد، اعلام شد. این گروه بیشتر ایالت بورنو و مناطق دیگری را تحت کنترل دارد که امکان برگزاری انتخابات در آنها نیست. در یکی از بدترین حملات سال کشور بیش از ۲۰۰ دختر مدرسهای دزدیده شدند. تحلیلگران میگویند خطر بوکوحرام در صورتی رفع خواهد شد که دولت نیجریه فقر شدید را ریشه کن کند و سیستم آموزشی ای را برقرار کند که از حمایت مسلمانان کشور برخوردار باشد.
یکی از گروههایی که با دولت نیجریه درگیر شدهاند از پیروان محمد یوسف هستند. این روحانی مدارس به شیوه غربی در نیجریه را برخلاف قواعد اسلامی میداند و با فعالیت آنها مخالف است. هم گروه خودخوانده «طالبان» نیجریه و هم گروه «بوکو حرام» (به معنی تحصیلِ حرام که به مدارس مدرن اشاره دارد) که در خشونتهای شمال نیجریه دست داشتهاند با تحصیل علم امروزی و وجود مدارس مدرن مخالفند.[14]
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به نیجریه در ویکیگفتاورد موجود است. |
منابع
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای نیجریه دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ نیجریه موجود است. |
- "Languages of Nigeria". Ethnologue. Retrieved 12 September 2010.
- "Country proپرونده: Nigeria". CIA World Factbook. Retrieved 9 March 2020.
- "UN Projection", World Population Prospects 2017
- "World Economic Outlook Database, October 2018 – Nigeria". International Monetary Fund. Retrieved 20 October 2018.
- "Gini Index". World Bank. Retrieved 2 March 2011.
- "Human Development Report 2019". برنامه عمران ملل متحد. 10 December 2019. Archived from the original (PDF) on 23 May 2020. Retrieved 10 December 2019.
- "Nigeria Population (2020) - Worldometer". www.worldometers.info. Retrieved 2020-05-07.
- Library of Congress – Federal Research Division (July 2008). "Country proپرونده: Nigeria" (PDF): 9. Archived from the original (PDF) on 27 May 2008. Retrieved 28 December 2011.
- McIntosh, Susan Keech, Current directions in west African prehistory. Palo Alto, California: Annual Reviews Inc. , 1981. 215–258 p. : ill.
- «آشنایی با نیجریه». بایگانیشده از اصلی در ۲۸ آوریل ۲۰۱۰. دریافتشده در ۳ اکتبر ۲۰۱۱.
- Wikipedia contributors, "Economy of Nigeria," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Economy_of_Nigeria&oldid=765090866 (accessed February 24, 2017).
- "Forbes Welcome". Forbes Welcome. 2016-05-12. Retrieved 2017-02-24.
- بیبیسی فارسی، ۲۷ ژوئیه ۲۰۰۹–۵ مرداد ۱۳۸۸.