نامیبیا

نامبیا (به انگلیسی: Namibia) با نام رسمی جمهوری نامیبیا (به انگلیسی: Republic of Namibia) کشوری است در جنوب غربی آفریقا و شرق اقیانوس اطلس. پایتخت آن ویندهوک است. جمعیت آن ۲.۱ میلیون نفر است. واحد پول این کشور دلار نامیبیا است. ۸۵ درصد مردم این کشور مسیحی هستند و ۱۵ درصد بقیه پیرو ادیان بومی منطقه‌اند. نامیبیا میان بیابان‌های نامیب و کالاهاری واقع شده و کم‌باران‌ترین کشور در آفریقای سیاه به‌شمار می‌آید.[1] نامیبیا پس از مغولستان دومین کشور در جهان با کم‌ترین تراکم جمعیتی است.[2]

مختصات: ۲۲°۳۴′۱۲″ جنوبی ۱۷°۵′۱″ شرقی
جمهوری نامیبیا

Republic of Namibia
نشان ملی
شعار: «یک‌پارچگی، آزادی، دادگری»
پایتخت
و بزرگترین شهر
ویندهوک
۲۲°۳۳′ جنوبی ۱۷°۱۵′ شرقی
زبان(های) رسمیانگلیسی
حکومتجمهوری
• • رئیس جمهور
• نخست‌وزیر
هیفیک پونی پوهامیا
ناهاس آنگولا
بنیان‌گذاری۲۱ مارس ۱۹۹۰
مساحت
• کل
۸۲۵٬۴۱۸ کیلومترمربع (۳۱۸۶۹۶مایل‌مربع) (۳۴ام)
• آبها (٪)
جزئی
جمعیت
• سرشماری
2,897,900 (۱۴۴ام)
• تراکم
۳٫۵ /به ازای هر کیلومترمربع (۹٫۱ /مایل‌مربع) (۲۳۵ام)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد 2019 
• کل
25.555 میلیارد
• سرانه
11,516 دلار
شاخص توسعه انسانی (2019)0,643
130ام(خیلی کم)
واحد پولدلار نامیبیا (NAD)
منطقه زمانیWAT
• تابستان (ساعت تابستانی)
WAST
پیش‌شماره تلفنی۲۶۴
دامنه سطح‌بالا.na

بخش اعظم منطقه نامبیای امروزی از سال ۱۸۸۴ تا پایان جنگ جهانی یکم مستعمره آلمان بود و پس از آن تحت کنترل آفریقای جنوبی درآمد تا این‌که در سال ۱۹۹۰ نامبیا موفق به استقلال از آفریقای جنوبی شد.

نامیبیا نظام پارلمانی چندحزبی دارد و یک دموکراسی باثبات است. کشاورزی، دامداری، گردشگری، و معادن پایه‌های اقتصادی کشور را تشکیل می‌دهند. مهم‌ترین مواد در بخش معدنی نامبیا الماس، اورانیوم، طلا، نقره و فلزات پایه هستند.

تاریخ
نوشتار اصلی: تاریخ نامبیا

نزدیک به ۲۰۰۰ سال پیش، نامیبیای فعلی زیستگاه قوم سان[3] بود، پس از آن قوم هررو[4] که به زبان بانتو[5] تکلم می‌کردند در سال ۱۶۰۰ میلادی به نامیبیا مهاجرت کردند. امروزه بیشتر نژاد کشور نامیبیا را قوم اووامبو[6] تشکیل می‌دهند که در سال ۱۸۰۰ میلادی به نامیبیا مهاجرت کردند.

آفریقای جنوب باختری آلمان

در اواخر قرن ۱۵ میلادی، دریانورد پرتغالی، بارتولومو دیاز[7] اولین اروپایی‌ای که از نامیبیا دیدن کرد لقب گرفت. کشور نامیبیا پیش از این آفریقای جنوب غربی[8] نام داشت. این منطقه در سال ۱۸۸۴ به مستعمرهٔ آلمان تبدیل شد، بین سال‌های ۱۹۰۴ تا ۱۹۰۸ نیروهای آلمانی دهها هزار تن از قبیلهٔ هررو را قتل‌عام کردند، آنها به این دلیل کشته شدند که علیه استعمار آلمان قیام کرده بودند.

در سال ۱۹۱۵ و درگیر بودن آلمان در جنگ جهانی اول، آفریقای جنوبی از فرصت استفاده کرد و نامیبیا را تحت تسلط خود در آورد. در سال ۱۹۲۱ میلادی، نامیبیا به عنوان منطقهٔ تحت قیومیت اتحادیهٔ ملل به آفریقای جنوبی واگذار شد. به محض انحلال اتحادیهٔ ملل در سال ۱۹۴۶ میلادی، آفریقای جنوبی از پذیرفتن استرداد نامیبیا به سازمان ملل و پس دادن نامیبیا که توسط اتحادیهٔ ملل به ودیعه به این کشور سپرده شده بود، سر باز زد.

گروه جدایی‌طلب مارکسیست سیاه، تحت عنوان سازمان خلق آفریقای جنوب غربی[9] که به اختصار سواپو (SWAPO) خوانده می‌شد، در سال ۱۹۶۰ تشکیل شد، هدف این گروه کوچک مقیاس شورشی، کمک به دستیابی این کشور به استقلال بود. در سال ۱۹۶۶ سازمان ملل بار دیگر به آفریقای جنوبی هشدار داد که از این منطقه صرفنظر کند، اما باز هم آفریقای جنوبی زیر بار نرفت.

در سال ۱۹۷۴ و بنا به قطعنامهٔ سازمان ملل متحد مبنی بر الزام انتقال قدرت نامیبیا از طرف آفریقای جنوبی به سازمان ملل تاکید کرد. نخست وزیر وقت آفریقای جنوبی، بالتازار ورستر[10] این قطعنامه را رد کرد، ورستر اعلام کرد دولتش آمادهٔ مذاکره برای استقلال نامیبیا است ولی نه با سواپو. چندی بعد سازمان ملل سواپو را به عنوان نمایندهٔ مشروع مردم نامیبیا به رسمیت شناخت. در سال ۱۹۸۵ و بعد از براندازی دولت و برچیده شدن نظام آپارتاید و چندنژادی شدن کشور در آفریقای جنوبی و نصب دولت جدید در این کشور، عاقبت در سال ۱۹۸۸، آفریقای جنوبی با طرح استقلال نامیبیا موافقت کرد.

جغرافیا
نوشتار اصلی: جغرافیای نامیبیا

جمهوری نامیبیا[11] کشوری است واقع در جنوب آفریقا، شمال غرب آفریقای جنوبی، غرب بوتسوانا، جنوب آنگولا و در کنار ساحل اقیانوس اطلس جنوبی. پایتخت نامیبیا، شهر ویندهوک[12] (با ۲۳۳،۵۲۹ نفر جمعیت می‌باشد. مساحت نامیبیا ۸۲۵٬۴۱۸ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۸۲۰٬۱۹۰ نفر است.

از مهمترین شهرهای نامیبیا می‌توان به والویس بی[13] ۶۵٫۰۰۰ نفر، سواکوپموند[14] ۳۵،۰۰۰ نفر، رهوبوت[15] ۲۱،۳۷۸ نفر و روندو[16] ۱۹،۰۰۰ نفر اشاره کرد.

از نقطه نظر اقلیمی، این کشور دارای آب و هوایی خشک و گرمسیری می‌باشد، در شرق نامیبیا، بیابان کالاهاری واقع شده‌است و در غرب این کشور نیز بیابان نامیب که در امتداد ساحل اقیانوس اطلس کشیده شده‌است وجود دارد که بر اثر جریان‌های آب سرد اقیانوسی ایجاد شده‌است.

تقسیمات کشوری

کشور نامیبیا ۱۴ استان دارد که به ۱۲۱ شهرستان تقسیم شده‌اند.

نقشه#استانمرکز استانجمعیتمساحت (ک.م.)تراکم جمعیت (نفر در ک.م.)
۱ زامبزیکاتیما مولیلو ۹۰٬۵۹۶ ۱۴٬۷۸۵ ۶٫۱
۲ ارونگوسواکوپموند ۱۵۰٬۸۰۹ ۶۳٬۵۳۹ ۲٫۴
۳ هارداپمارین‌تال ۷۹٬۵۰۷ ۱۰۹٬۷۸۱ ۰٫۷
۴ ایل‌کاراسکیتمانس‌هوپ ۷۷٬۴۲۱ ۱۶۱٬۵۱۴ ۰٫۵
۵ کاوانگوروندو ۲۲۳٬۳۵۲ ۴۸٬۷۴۲ ۴٫۶
۶ خوماسویندهوک ۳۴۲٬۱۴۱ ۳۶٬۹۶۴ ۹٫۲
۷ کوننهاپوو ۸۶٬۸۵۶ ۱۱۵٬۲۶۰ ۰٫۸
۸ اهانگ‌ونااینهانا ۲۴۵٬۴۴۶ ۱۰٬۷۰۶ ۲۲
۹ اماهکهگوبابیس ۷۱٬۲۳۳ ۸۴٬۹۸۱ ۰٫۸
۱۰ اموساتیاوتاپی ۲۴۳٬۱۶۶ ۲۶٬۵۵۱ ۹٫۱
۱۱ اوشانااشاکاتی ۱۷۶٬۶۷۴ ۸٬۶۴۷ ۲۰
۱۲ اشیکوتواموتهیا ۱۸۱٬۹۷۳ ۳۸٬۶۸۵ ۴٫۷
۱۳ اتجوزوندجوپااتجیوارونگو ۱۴۳٬۹۰۳ ۱۰۵٬۴۶۰ ۱٫۴

سیاست
تینتن‌پالاست (کاخ مرکب) ساختمان مرکزی دولت نامیبیا است.

قانون اساسی کشور در فوریه سال ۱۹۹۰ تصویب گردید. نظام پارلمانی کشور به صورت دومجلسی اداره می‌شود و نظام حقوقی آن رومی هلندی است. رئیس دولت، رئیس جمهور بوده و رئیس حکومت نخست‌وزیر (ناهاس آنگولا) می‌باشد.

سازمان خلق آفریقای جنوب غربی (سواپو) که در سال ۱۹۶۰ میلادی به عنوان جنبشی آزادی بخش تشکیل شده‌است، از زمان استقلال کشور نامیبیا در ۲۱ مارس سال ۱۹۹۰میلادی، تاکنون حزب حاکم در این کشور شمرده می‌شود.

رهبر سواپو، سم نوجوما[17] در ۲۱ مارس ۱۹۹۰ به عنوان رئیس جمهور نامیبیا انتخاب شد. نوجوما در سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۸ بار دیگر به عنوان رئیس جمهور نامیبیا برگزیده شد، پیش از آن قانون اساسی این کشور با این تغییر که رئیس جمهور می‌تواند تا سه دورهٔ پیاپی ریاست جمهوری به حکومت ادامه دهد، اصلاح شده بود. سرانجام در سال ۲۰۰۴ میلادی دورهٔ ریاست جمهوری نوجوما، منقضی شد. در نوامبر ۲۰۰۴، هیفیکه‌پونیه پوهامبا [18] با به دست آوردن بیش از ۷۶ % آرا، رئیس جمهور جدید نامیبیا شد. او در ۲۱ مارس ۲۰۰۵ در مسند قدرت نشست. در سال ۲۰۰۴ میلادی، دولت آلمان رسماً از نامیبیا به خاطر کشتار قبیلهٔ هررو توسط نیروهای آلمانی طی سالهای ۱۹۰۴ تا ۱۹۰۸، عذرخواهی کرد.

اولین نخست وزیر نامیبیا پس از استقلال این کشور، هاگه گینگوب بود که از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ میلادی در آن منصب قرار داشت. گینگوب از سال ۲۰۰۸ میلادی به عنوان وزیر تجارت، از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ میلادی به عنوان نخست‌وزیر و از سال ۲۰۱۵ تاکنون رئیس جمهور این کشور می باشد.

در تیرماه سال ۱۳۹۲ سفارت ایران در نامیبیا پس از تعطیلی ۱۶ ساله بازگشایی شد و کیومرث فتوحی مقدم سفیر ایران در آن کشور کار خود را آغاز کرد. علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، علت این تعطیلی شانزده‌ساله را «برخی مشکلات اقتصادی» اعلام کرد.[19]

رؤسای جمهور نامیبیا
دوران تصدی تصویر توضیح حزب یادداشت
۲۱ مارس ۱۹۹۰ تا ۲۱ مارس ۲۰۰۵سم نوجوما، رهبر سواپو پس از سال ۱۹۹۰ در سال‌های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۸ بار دیگر به عنوان رئیس جمهور نامیبیا برگزیده شد، پیش از آن قانون اساسی این کشور با این تغییر که رئیس جمهور می‌تواند تا سه دورهٔ پیاپی ریاست جمهوری به حکومت ادامه دهد، اصلاح شده بود. سرانجام در سال ۲۰۰۴ میلادی دورهٔ ریاست جمهوری نوجوما، منقضی شد.سواپوبازنشسته
۲۱ مارس ۲۰۰۵ تاکنونهیفیکه‌پونیه پوهامبا در نوامبر ۲۰۰۴ با به دست آوردن بیش از ۷۶ درصد آرا، رئیس جمهور جدید نامیبیا شد. پوهامیا، دبیرکل حزب سواپو از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ و نایب رئیس همین حزب از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ بود و از نوامبر ۲۰۰۷ تا کنون به عنوان رئیس این حزب فعالیت می‌کند.سواپو

اقتصاد

واحد پول نامیبیا، دلار با واحد جزء (سنت) نام دارد.

از مهمترین صادرات نامیبیا می‌توان به، ماهی، لبنیات همچنین مواد معدنی از قبیل، الماس، سرب، روی، قلع، نقره، تنگستن، اورانیوم و مس اشاره کرد.

اقتصاد کشور به صادرات مواد معدنی به ویژه الماس وابسته است این کشور پنجمین تولید کننده اورانیوم در دنیا می‌باشد. نرخ بیکاری ۳۵٪، جمعیت زیر خط فقر ۵۰٪ و نرخ تورم ۷/۲٪ می‌باشد. اقتصاد این کشور به اقتصاد آفریقای جنوبی گره خورده و پول آفریقای جنوبی دراین کشور به‌راحتی پذیرفته می‌شود.[20]

مردم
دین در نامیبیا
مذهب درصد
مسیحیت
  
 ۸۵%
دین بومی
  
 ۱۵%

نژاد ۸۷ ٪ مردم نامیبیا، سیاه‌پوست (شامل: ۵۰ ٪ قبیلهٔ اووامبو، ۹ ٪ قبیلهٔ کاوانگوس، همچنین ۷ ٪ هررو، ۷ ٪ دامارا، ۵ ٪ ناما، ۴ ٪ کاپریوین، ۳ ٪ بوشمن، ۲ ٪ باستر و کمتر از ۱ ٪ نیز تسوانا) بقیه نیز، ۶ ٪ سفید و ۷ ٪ نیز دورگه هستند. رشد سالانه جمعیت این کشور ۳/۲ درصد است.

دین ۸۰ تا ۹۰ درصد مردم این کشور مسیحیت است و بقیه پیرو ادیان بومی هستند. از میان مسیحیان نامیبیا، دست‌کم ۵۰ درصد لوتری هستند. کلیسای کاتولیک، متدیسم، انگلیکان، و کلیسای اصلاحی هلندی نیز پیروانی در نامیبیا دارند.

زبان انگلیسی زبان رسمی نامیبیا است، زبان‌های آفریکانس، آلمانی و بانتو نیز رایج است. تا سال ۱۹۹۰ زبان‌های آلمانی و آفریکانس نیز رسمیت داشتند. حزب حاکم کشور یعنی سواپو، از سال‌ها پیش از استقلال نامیبیا تصمیم گرفته بود تا این کشور را پس از استقلال یک‌زبانه کند و این سیاست برای تمایز با سیاست رایج در کشور آفریقای جنوبی اتخاذ شده[21] زیرا در آفریقای جنوبی تمامی یازده زبان اصلی کشور رسمیت دارند.

زبان اول نیمی از مردم نامیبیا زبان اوشیوامبو است اما زبان میانجی که در سراسر کشور رواج دارد زبان آفریکانس است. امروزه در میان نسل جوان، زبان انگلیسی به سرعت در حال تبدیل شدن به زبان اصلی است.[22]

پانویس
درخت تیردان، از درختان بومی نامیبیا.
آفتاب‌پرست ناماکا مارمولک بومی کشور نامیبیا
  1. Brandt, Edgar (21 September 2012). "Land degradation causes poverty". New Era.
  2. Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). "World Population Prospects, Table A.1" (PDF). 2008 revision. United Nations. Retrieved 12 March 2009.
  3. San
  4. Herero
  5. Bantu
  6. Ovambo
  7. Bartolomeu Dias
  8. South-West Africa
  9. South West African People's Organization
  10. Balthazar J. Vorster
  11. Republic of Namibia
  12. Windhoek
  13. Walvis Bay
  14. Swakopmund
  15. Rehoboth, Namibia
  16. Rundu
  17. Sam Nujoma
  18. Hifikepunye Pohamba
  19. خبرگزاری مهر. ۱۷ تیر ۹۲. بازدید: ژانویه ۲۰۱۳.
  20. سفارت ایران در آفریقای جنوبی بایگانی‌شده در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. بازدید: ژانویه ۲۰۱۴.
  21. Pütz, Martin (1995) "Official Monolingualism in Africa: A sociolinguistic assessment of linguistic and cultural pluralism in Africa", p. 155 in Discrimination through language in Africa? Perspectives on the Namibian Experience. Mouton de Gruyter. Berlin, ISBN 311014817X
  22. "Namibia's People" (PDF). Namibia Tourism. Archived from the original (PDF) on 24 March 2017. Retrieved 10 September 2013.

منابع
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای نامیبیا دارد.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نامیبیا موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.