شوکا

شوکاها از علوفه، جوانه، برگ، سرشاخه، پوست درختان، میوه، قارچ، خزه و گل‌سنگ تغذیه می‌کنند.

پلنگ، گرگ، شغال، گربه جنگلی و پرندگان شکاری مهمترین دشمنان طبیعی این حیوان است.

این حیوان جمعیت بسیار خوبی در اروپا دارد و جمعیت آن در نیم قرن اخیر افزایش چشمگیری نیز یافته و تنها در اروپای مرکزی به ۱۵ میلیون رأس رسیده‌است. اما در خاورمیانه وضعیت نامناسبی دارد و در اسرائیل، فلسطین و لبنان منقرض شده‌است. البته طرحی برای احیای نسل آن در اسرائیل در حال اجرا است.

در ایران زیستگاه اصلی این حیوان کرانه‌های دریای خزر است. تعداد بسیار کمی هم در استان کرمانشاه در غرب و شمال غرب کشور مشاهده شده‌اند.

شوکاها، برخلاف سایر گوزن‌ها در فصل جفت‌گیری تنها با یک ماده جفت‌گیری می‌کنند. آن‌ها در باروری تأخیر دارند. بدین معنا که پس از جفت‌گیری و به‌وجود آمدن سلول تخم، رشد آن تا ۴.۵ ماه متوقف و بعد از این مدت شروع به رشد می‌کند. پس از این بارداری طولانی، ۱ یا ۲ (معمولاً ۲) بچه به‌دنیا می‌آورند. دوره‌ی بارداری شوکاهای ماده بسیار طولانی‌تر از گوزن‌های دیگر است.

برخی ویژگی‌های شوکاها؛ که گوزن مینیاتوری هم خوانده می‌شوند، با سگ‌سانان مشترک است. برای مثال، نحوه‌ی نوشیدن آب در میان آن‌ها بسیار جالب توجه و برخلاف سم‌داران دیگر است. سُم‌داران معمولاً لب‌ها را روی آب قرار می‌دهند و آب می‌نوشند؛ ولی شوکاها مانند سگ‌سانان با زبان خود آب می‌نوشند. یک شباهت دیگر آن‌ها به سگ‌سانان، این است که هنگام احساس خطر، صدایی شبیه به واق واق سگ سر می‌دهند.

شوکاها بسیار کنجکاوند. به‌طوری که وقتی موجود ناشناسی مانند انسان را در جنگل می‌بینند، برای سردرآوردن از کارش، گاهی سرک می‌کشند. ولی به محض آنکه متوجه شوند موجود ناشناس متوجه حضور آن‌ها شده است، به سرعت و با چالاکی خاص خود فرار می‌کنند. برای همین، این جانور را به سختی در جنگَل های انبوه می‌توان دید. شوکاها هنگام فرار با تکان دادن دم و تولید صدا، سایر شوکاها را از وجود خطر آگاه می‌کنند.