گنجشک

گُنْجـِشْکْ به پرندگان خانوادهٔ گنجشکیان گفته می‌شود، که خود در راستهٔ گنجشک‌سانان می‌گنجند. گنجشک خانگی معروفترین گونهٔ گنجشک است که در تعداد بسیار زیاد در تمامی قاره‌های جهان و بیشتر در مناطق شهری زندگی می‌کند. گنجشک‌ها را نزدیک‌ترین حیوان وحشی به انسان توصیف می‌کنند. گنجشک پرنده‌ای است کوچک با منقار کلفت و مخروطی و پاهای نسبتاً کوتاه که اغلب پر و بال رنگارنگ ندارد. گنجشکان بیشتر به صورت اجتماعی به سر می‌برند و به‌طور گروهی زاد و ولد می‌کنند. پروازی نیرومند دارند. در بیشتر گونه‌ها دودیسی جنسیتی (تفاوت نر و ماده) مشاهده می‌شود. در سوراخ‌های درختان، شکاف دیوار و صخره‌ها لانه می‌سازند. بیشتر از دانه‌ها و مواد گیاهی و گاه جانوری تغذیه می‌کنند.

برای دیگر کاربردها، گنجشک (ابهام‌زدایی) را ببینید.

گوشت گنجشک

برخی بر مبنای طب سنتی ایرانی معتقدند که طبیعت گوشت گنجشک گرم و خشک بوده و حرارت بدن را بالا می برد و باعث افزایش نیروی جنسی می شود. همچنین معتقدند که ترکیب گوشت گنجشک و زرده تخم مرغ و روغن زیتون برای افراد موسوم به سردمزاج بسیار مفید است.[4]

گونه‌ها

فهرست زیر شامل گونه‌های گنجشک به تفکیک سرده است:[5][6][7]

گنجشک معمولی

گنجشک معمولی به طول ۱۴ تا ۱۵ سانتیمتر است. گنجشک نر تارک خاکستری پررنگ پس گردن بلوطی، گلوی سیاه، گونه‌ها و سطح شکمی سفید مایل به خاکستری است. در پرواز خط بالی کوتاه و نسبتاً واضح و دمگاه خاکستری دارد. پرنده ماده و نابالغ فاقد سیاهی گلو، در سطح پشتی قهوه‌ای تیره و در سطح شکمی سفید چرک است.

زیستگاه
جوجهٔ گنجشک ایتالیایی

زیستگاه مناطق مسکونی، کشاورزی، و به ندرت دور از محل آدمی زندگی می‌کند. در سوراخ‌ها و پرچین‌ها، روی شاخه‌های درخت و در مناطق مختلف لانه می‌سازد. گنجشک امروزه تقریباً در همه جای دنیا یافت می‌شود. بیشتر گنجشکان آوازی دلفریب و موزیکال دارند. اغلب گنجشکان لانه خود را در بوته‌زارها و علفزارها می‌سازند، اما نوعی گنجشک لانه‌اش را در جاهای بلندتری نسبت به گنجشکان دیگر می‌سازد. گاهی لانه را بر فراز درختان همیشه سبز تا ۸ متر ارتفاع می‌سازد. لانه آنها از خار و خاشاک و الیاف گیاهی، و گاهی از شاخه‌های کوچک درختان است. همچنین می‌شود گنجشک هارا در باغ‌های کشاورزی یافت و علاقه نسبتاً زیادی

به نشستن روی درخت‌های بید مجنون دارند.

موسم تخمگذاری

موسم تخم‌گذاری و جفت‌گیری گنجشکها معمولاً از نیمه فصل بهار آغاز می‌شود و تا اواخر بهار ادامه دارد. ماده از ۴ تا ۶ تخم سفید رنگ با نشانه‌های سرخ-قهوه‌ای می‌گذارد. گنجشک‌هایی که در ناحیه‌های معتدل به سر می‌برند، گاه با فرارسیدن پاییز و زمستان به سوی ناحیه‌های گرمسیر مهاجرت می‌کنند. زمان شکار گنجشک از ۱ تیر ماه آغاز و تا اواخر فصل زمستان(۲۰)اسفند ادامه دارد.

نگارخانه
  • گنجشک نر

پانویس
  1. Passeriformes
  2. Passeri
  3. Passeridae
  4. دکتر سعید میرزا آقایی. مفاهیم تغذیه در طب ایرانی. نسل نیکان چاپ اول ۱۳۸۹.
  5. Summers-Smith, J. Denis (2009). "Family Passeridae (Old World Sparrows)". In del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew; Christie, David. Handbook of the Birds of the World. Volume 14: Bush-shrikes to Old World Sparrows. Barcelona: Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-50-7.
  6. Fjeldså, J.; Irestedt, M.; Ericson, P. G. P.; Zuccon, D. (2010). "The Cinnamon Ibon Hypocryptadius cinnamomeus is a forest canopy sparrow" (PDF). Ibis. 152 (4): 747–760. doi:10.1111/j.1474-919X.2010.01053.x.
  7. BirdLife International (2010). "Species factsheet: Passer hemileucus". Archived from the original on 21 September 2011. Retrieved 24 June 2010.

منابع
  • دکتر:، العلوی، هادی، «(عالم الطیور و الحیوانات) »، دارالعودة، بیروت، لبنان، چاپ پنجم سال ۱۹۹۸ میلادی به (عربی).
  • عطاءالله، سمیر، (موسوعة المعلومات العامة) . دار عطاءالله للنشر والتوزیع، بیروت، لبنان، چاپ هشتم، سال انتشار ۱۹۸۴ میلادی به (عربی).
  • "منبع جعبه‌زیست". ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 16 November 2008.
در ویکی‌کتاب کتابی با عنوان: آموزش بزرگ کردن جوجه گنجشک وجود دارد.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ گنجشک موجود است.
اطلاعات مرتبط در ویکی‌گونه: Passeridae
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به گنجشک در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.