پلیکان
پلیکانها یا مرغان سقا[1] (نام علمی: Pelecanidae) خانواده ای از پرندگان آبزی درشت جثه با گلویی تخصص یافته به همراه منقاری بزرگاند که میتوانند برای جمع کردن مقدار زیادی طعمه و تخلیه آب ورودی از آن استفاده کنند. این خانواده دارای هشت گونه است و متعلق به راسته ی پلیکان سانان (نام علمی: Pelecaniformes) میباشد.[2]
پلیکان | |
---|---|
یک پلیکان استرالیایی در ویکتوریا، استرالیا | |
آرایهشناسی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پرندگان |
راسته: | پلیکانسانان |
تیره: | پلیکانیان Pelecanidae رافینسکوئه، ۱۸۱۵ |
سرده: | Pelecanus کارل لینه، ۱۷۵۸ |
گونهها | |
مشخصات
چهار گونهٔ سفیدرنگ پلیکان جهت تخمگذاری بر روی زمین آشیانه میسازند و چهار گونهٔ تیره رنگ و قهوه ای و خاکستری پلیکانها معمولاً بر روی درختان آشیانه میسازند.[3]
پلیکانها از گذشته تا به امروز ارتباط تنگاتنگی با انسانها در افسانهها و داستانها داشتهاند. معمولاً ماهیگیران و صیادان ماهی به دلیل حس رقابت با پلیکانها در صید ماهی، رابطهٔ خوبی با پلیکانها ندارند و معتقدند که پلیکانها باعث کاهش تعداد ماهیها میشوند. در مقابل، مهمترین خطراتی که نسل پلیکانها را تهدید میکند تخریب زیستگاههای آنها و تولید آلودگیهای صنعتی توسط انسان است. در حال حاضر جمعیت سه گونه از هشت گونهٔ پلیکانها مورد تهدید واقع شده و در خطر انقراض است.[4]
یکی از خصوصیات بارز این پرنده نداشتن زبان است که بر خلاف تمامی پرندگان دیگر زبان ندارد
پلیکانها جزء پرندگان غول پیکر محسوب میشوند و در بعضی از آنها طول بال به ۳ متر و وزنشان به ۱۵ کیلوگرم میرسد و یکی از بزرگترین پرندگان پرواز کننده هستند. پلیکانها دارای پروازی بلند و زیبا هستند پروازی که به ۱۰هزار پا نیز میرسد. آنها روزانه تا ۱/۵ کیلوگرم ماهی میخورند و در برخی نقاط دستههای بسیار بزرگی تشکیل میدهند. به عنوان مثال در دریاچه روکوا در تانزانیا حدود ۷۵۰۰۰ پلیکان زندگی میکنند.[5]
تغذیه
غذای اصلی پلیکانها ماهی است اما در کنار آن از دوزیستان، خزندگان، سخت پوستان، حشرات، پرندگان و حتی پستانداران نیز تغذیه میکنند. نوع و اندازهٔ طعمهها بستگی به موقعیت، گونه و اندازهٔ پلیکان دارد. پلیکانها مسافتهای زیادی را برای یافتن طعمه میپیمایند و در شکار کردن و تخمگذاری و تولید مثل با یکدیگر همکاری میکنند.
پراکندگی جغرافیایی
پلیکانها ساکن تمام قارهها به جز قطب جنوب هستند و از تاسمانی تا سواحل غرب کانادا دیده میشود، اکثر مرغ سقاها در مناطق گرم زندگی میکنند. آنها را میتوان در سراسر سواحل و کناره رودخانههای منتهی به دریا یافت.
| |||||||||||||||||||||||||||||||
نگارخانه
- مرغ سقای استرالیایی در حال پرواز
منابع
- مجموعهٔ واژههای مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.
- Louchart, A.; Tourment, Nicolas; Carrier, J. (2010). "The earliest known pelican reveals 30 million years of evolutionary stasis in beak morphology". Journal of Ornithology. doi:10.1007/s10336-010-0537-5.
- Kennedy, Martyn; Taylor, Scott A.; Nádvorník, Petr; Spencer, Hamish G. (2013-01). "The phylogenetic relationships of the extant pelicans inferred from DNA sequence data". Molecular Phylogenetics and Evolution. 66 (1): 215–222. doi:10.1016/j.ympev.2012.09.034. ISSN 1095-9513. PMID 23059726. Check date values in:
|date=
(help) - https://en.m.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/1-55297-777-3. پیوند خارجی در
|title=
وجود دارد (کمک) - «خبرگزاری مهر». ۱۰ آذر ۱۳۹۱. دریافتشده در ۲۸ دی ۱۳۹۲. پارامتر
|first1=
بدون|last1=
در Authors list وارد شدهاست (کمک)
- جعبه از ویکیپدیای انگلیسی