درنا

دُرناها یا کُلَنگ‌ها[1] خانواده‌ای از پرندگان هستند که با نام علمی Gruidae شناخته می‌شوند و متعلق به راستهٔ درناسانان هستند. آن‌ها پرندگانی هستند بزرگ، با پاها و گردن دراز، دم نسبتاً کوتاه، بال‌های دراز و منقاری بلند و کلفت و در مجموع ظاهری شبیه لک‌لک‌ها دارند.

برای دیگر کاربردها، درنا (ابهام‌زدایی) را ببینید.
درنا
درنای ساروس
Gruzs antigone antigone
آرایه‌شناسی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: درناسانان
تیره: درنایان
ویگورس، ۱۸۲۵
سرده‌ها

تا کنون ۱۵ گونه از درناها شناسایی شده‌اند که این گونه‌ها در سه سرده قرار گرفته‌اند. این گونه‌ها در اکثر نقاط جهان به جز قطب جنوب و آمریکای جنوبی پراکنده هستند. بعضی از انواع درناها، مهاجرت می‌کنند و زمستان‌ها را در جاهای گرم و تابستان‌ها را در نواحی سرد می‌گذرانند. بعضی از آن‌ها نیز مهاجرت نمی‌کنند و در مناطقی ثابت زندگی می‌کنند.

فعالیت‌های انسانی و تخریب و اشغال زیستگاه‌های این پرندگان باعث شده که امروزه نسل بیشتر گونه‌ها و جمعیت‌های درناها مورد تهدید قرار بگیرد. به عنوان مثال طی دهه‌های اخیر جمعیت غربی درناهای سیبری رو به کاهش گذاشته و امروزه فقط یک درنای نر از جمعیت غربی چندهزارتایی آن‌ها باقی مانده‌است.

ویژگی‌ها

درناها اندازه‌های بسیار بزرگی دارند. برخی معتقدند که این پرندگان درازترین پرندگان پروازی هستند. کوچک‌ترین درنا درنای دوشیزه است که حدود ۹۰ سانتی‌متر طول دارد و بزرگ‌ترین آن‌ها نیز درنای ساروس است که می‌تواند تا ۱۷۵ سانتی‌متر رشد کند. از نظر وزنی درنای کاکل قرمز با ۱۲ کیلوگرم وزن سنگین‌ترین گونهٔ درنا است. شاهپرهای ثانوی داخلی بال‌های درناها خیلی بلند شده و روی دم را می‌پوشانند. این پرنده‌ها در زمان پرواز، گردن و پاهای خود را کشیده نگه می‌دارند. گله‌های آن‌ها هنگام مهاجرت در یک آرایش منظم و به شکل یک فلش یا به شکل عدد هفت فارسی پرواز می‌کنند. نر و ماده درناها هم‌شکل هستند اما پرنده‌های نر معمولاً اندازه‌های بزرگ‌تری دارند.[2]

تغذیه

درناها با تغییر فصل‌ها و با توجه به نیاز بدنی خود به مواد مغذی، تغذیهٔ خود را تغییر می‌دهند. چند مورد از غذاهای مورد استفادهٔ درناها عبارت اند از جوندگان، ماهی‌ها، دوزیستان، برخی از مواد گیاهی مثل غلات و میوه‌ها.

تولید مثل

درناها در فصول تولیدمثلی به شکل تک یا جفت - جفت دیده می‌شوند اما در سایر مواقع در اجتماع و گروه‌های بزرگی قرار می‌گیرند. درناها آشیانهٔ خود را در سواحل و در نزدیکی آب‌های کم عمق و بر روی زمین می‌سازند و در هر مرتبه معمولاً دو تخم می‌گذارند. درنای نر و ماده با همکاری هم از جوجه‌ها نگهداری می‌کنند. معمولاً جوجه‌ها تا دورهٔ بعدی تولیدمثل در کنار والدین خود زندگی می‌کنند.[3]

فهرست گونه‌های درنا

[4]

تصاویر نام علمی نام عامیانه پراکندگی
Antigone antigone درنای ساروس شبه قاره هند و جنوب آسیا و استرالیا
Antigone canadensis درنای شنزار آمریکای شمالی و شمال شرق سیبری
Antigone rubicunda درنای استرالیا جنوب شرق آسیا و شمال استرالیا و گینه نو
Antigone vipio درنای گردن‌سفید شمال شرقی چین و مغولستان، جنوب شرقی روسیه
Balearica pavonina درنای تاج‌دار سیاه آفریقای سیاه
Balearica regulorum درنای تاج‌دار خاکستری آفریقای سیاه
Grus americana درنای جارچی آمریکای شمالی
Grus carunculata درنای غبغب‌دار جنوب صحرای بزرگ آفریقا
Grus grus درنای اوراسیایی اروپا
Grus japonensis درنای کاکل‌قرمز سیبری (شرق روسیه)، شمال‌شرقی چین، هوکایدو (شمال ڗاپن), شبه‌جزیره کره و شمال‌شرقی مغولستان
Grus paradisea درنای آبی‌رنگ آفریقای جنوبی
Grus monacha درنای سرپوش‌دار جنوب و جنوب‌شرقی مغولستان، چین و سیبری
Grus nigricollis درنای گردن‌سیاه فلات تبت و مناطقی از هند و بوتان
Grus virgo درنای دوشیزه مناطق مرکزی اوراسیا، از دریای سیاه تا مغولستان و شمال شرقی چین و یک جمعیت کوچک در ترکیه

پانویس
  1. کلنگ - لغت‌نامۀ دهخدا
  2. https://archive.org/details/handbookofbirdso0001unse/page/60. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. یادکرد خالی (کمک)
  4. Bisby F.A. , Roskov Y.R. , Orrell T.M. , Nicolson D. , Paglinawan L.E. , Bailly N. , Kirk P.M. , Bourgoin T. , Baillargeon G. , Ouvrard D. (red.) (2011). "Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist". Species 2000: Reading, UK. Retrieved 5 March 2020.

[1][2]

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.