دلیجه معمولی
دِلیجه معمولی[1] یا باشه نام گونه‌ای پرنده است. این پرنده از راستهٔ شاهین‌سانان،[2] خانوادهٔ بازان،[3] جنسِ بازها[4] است.
| دلیجه معمولی | |
|---|---|
 | |
| دلیجه بالغ نر | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرندگان |
| راسته: | شاهین‌سانان |
| تیره: | شاهینیان |
| سرده: | شاهین |
| گونه: | F. tinnunculus |
| نام علمی | |
| Falco tinnunculus لینه، ۱۷۵۸ | |
| زیرگونه ها | |
|
حدود ۱۱ زیرگونه. | |
 | |
| بخش غربی زیستگاه دلیجه زرد: محل تخم‌گذاری، سبز: زیستگاه دائمی | |
پرهای دلیجه بیشتر قهوه‌ای با خال‌های تیره هستند. بر خلاف بیشتر بازها، دلیجه دورنگی جنسیتی دارد بدین معنی که رنگ نر آن با رنگ ماده آن تفاوت دارد. سر و دم دلیجک نر آبی-خاکستری است. در ماده‌ها، دم قهوه‌ای با نوارهای سیاه است. در هر دو جنس، انتهای دم سیاه‌رنگ است و نواری سفید دارد.[5]
ویژگی‌ها
ظاهر
دلیجه معمولی ۳۲ تا ۳۸ سانتی‌متر درازا و حدود ۲۰۰ گرم وزن دارد. پرنده نر کوچکتر است. این پرنده در آسیا و اروپا زندگی می کند.
پرواز
دلیجه و تعدادی اندک از پرندگان دیگر از جمله پرستوهای دریایی تنها برای چند ثانیه قادرند قبل از یورش به طرف طعمه در هوا بال‌بال زنان درجا باقی بمانند.[6]
تولیدمثل
دلیجه معمولی، مانند بیشتر شاهینها، لانه نمی سازد. این پرنده اوایل بهار پس از پیدا کردن جفت، در شکاف صخره‌ها یا لانه متروک پرندگانی مانند کلاغ و در شهرها، در سوراخها و شکافهای ساختمانهای بلند و یا پشت‌بامها تخم می گذارد. تعداد تخمها ۳ تا ۶ عدد است، پرنده ماده روی آن‌ها می‌نشیند و پرنده نر به شکار می‌رود و ماده را تغذیه می کند. جوجه‌ها پس از ۲۷ تا ۲۹ روز از تخم بیرون می آیند. پس از آن، پرنده نر و ماده با هم به شکار می‌روند. جوجه‌ها پس از چهار هفته مستقل می‌شوند و لانه را ترک می کنند.
طول عمر دلیجه معمولی حداکثر به شانزده سال می‌رسد.[7]
نگارخانه
دلیجه‌ی نر در حال فرود آمدن
دلیجه‌ی معمولی نر بالغ
دلیجه‌ی معمولی ماده
دلیجه‌ی معمولی در ایران
تخم دلیجه‌ی معمولی
منابع
- برابریابی فارسی و انگلیسی از: موزه جانورشناسی دانشکده علوم دانشگاه آزاد اسلامی مشهد بایگانی‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine و طرح سرزمین: پرندگان ایران بایگانی‌شده در ۱۴ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
- Falconiformes
- Falconidae
- Falco
- Wikipedia contributors, "Common Kestrel," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed February 22, 2008).
- رفتارشناسی (پرندگان)
- فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان. جلد چهاردهم جلد. شورای کتاب کودک.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ دلیجه معمولی موجود است. |