چرخ‌ریسک

چَرخ‌ریسَک‌ها پرندگانی هستند ریزجثه و ظریف به وزن تقریبی یازده گرم، درخت‌زی، بالارو، شاد، زیبا و فوق العاده فعال و پرجنب‌وجوش است و صدای بسیار زیبایی دارد. بال‌هایش کوتاه و قلبش بزرگ و قوی است. از حشرات تغذیه می‌کند؛ طعمه را میان پنجه‌های پا گرفته، با فشار آوردن روی شاخه له کرده و می خورد. در میان پرندگان نغمه خوان از همه پرانرژی تر و در مقابل گرسنگی از همه کم طاقت تر است، به‌طوری‌که بیش از ۲۴ ساعت نمی‌تواند گرسنه بماند؛ از این رو تلفات این پرنده در فصل زمستان قابل ملاحظه است.

چرخ‌ریسک
چرخ‌ریسک کاکلی در اسکاتلند
آرایه‌شناسی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پرنده
راسته:	گنجشک‌سانان
زیرراسته:	پرنده آوازخوان
تیره:	Paridae نیکولاس ایلوارد ویگورس, ۱۸۲۵
سرده
5–10, see text.
گسترش جهانی (سبز رنگ)
مترادف
see text

در سوراخ تنه درخت آشیانه می‌سازد. اگر حفره درختی پیدا نکند، در سوراخ زمین، جعبه پست منازل و حتی در قوطی کنسرو خالی هم تخم می گذارد. در سال دو بار و در هر دفعه بین ۶ تا ۱۲ و گهگاه بیشتر تخمگذاری می‌کند. دهقانان گیلان آن را کولکاپیس یا یاکولکافیس را زاده بلبل می دانند و عقیده دارند بلبل ماده هفت عدد تخم می گذارد که از میان تخم‌ها شش عدد بلبل و تنها یکی کولکاپیس به دنیا می آیند.

این پرنده از خانواده چرخ‌ریسکان(Paridae)است. بجز آمریکای جنوبی، چرخ‌ریسک‌ها در جنگل ها، بیشه ها، پارک‌ها و باغ‌های تمامی نقاط دنیا یافت می‌شود.