آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)

در زیست‌شناسی، آرایه‌شناسی (به انگلیسی: Taxonomy) (از یونانی باستان τάξις، به صورت taxis خوانده شده، به معنای "چینش یا آرایش"، و -νομία، به صورت -nomia خوانده شده به معنای "روش")، مطالعه علمی نامگذاری، تعریف (تعیین حدود) و طبقه‌بندی گروه جانداران زیست‌شناختی، برحسب ویژگی‌های مشترکشان می باشد. جانداران را به آرایه‌ها (تاکسا taxa که مفرد آن taxon تاکسون است) دسته بندی کرده، و به هر کدام از این دسته ها طبقه یا رتبه آرایه شناختی نسب داده می شود؛ به گونه ای که گروه‌هایی از یک طبقه را می توان در طبقه فراگیرتری تجمیع کرده و بدین طریق سلسله مراتب آرایه شناختی شکل خواهد گرفت. جدید ترین طبقه بندی مورد استفاده بدین صورت است: حوزه (domain)، فرمانرو (kingdom)، شاخه (phylum) (برخی مواقع در گیاه‌شناسی به آن division یا بخش گفته می شود)، رده (class)، راسته (order)، خانواده (family)، سرده (genus)، گونه (species). گیاه‌شناس سوئدی، کارل لینه را به عنوان بنیانگذار دستگاه کنونی آرایه‌شناختی بر می شمرند، چرا که او دستگاه طبقه بندی به نام آرایه‌شناسی لینه‌ای را برای نامگذاری جانداران بنیان نهاد.

با پیشرفت‌هایی که در این نظریه رخ داد، داده‌ها و فناوری تحلیل سیستماتیک زیست‌شناختی (یا سامانه‌شناسی زیستی) دستگاه لینه‌ای تبدیل به دستگاهی از طبقه‌بندی زیست‌شناختی نوینی جهت بازتاب روابط تکاملی بین جانداران، چه آن‌ها که زنده اند، یا آن ها که منقرض شده اند گشت.

جستارهای وابسته

یادداشت‌ها

    منابع

      کتابشناسی

      • Stace, Clive A. (1989) [1980]. Plant taxonomy and biosystematics (2nd. ed.). Cambridge: انتشارات دانشگاه کمبریج. ISBN 978-0-521-42785-2. Retrieved 19 April 2015.
      • Datta, Subhash Chandra (1988). Systematic Botany (4 ed.). New Delhi: New Age International. ISBN 978-81-224-0013-7. Retrieved 25 January 2015.
      • Stuessy, Tod F. (2009). Plant Taxonomy: The Systematic Evaluation of Comparative Data. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-14712-5. Retrieved 6 February 2014.

      پیوند به بیرون

      This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.