طبقه آرایه‌شناختی

طبقهٔ آرایه‌شناختی یا رتبهٔ آرایه‌شناختی، اصطلاح چکیده‌ای است که در «طبقه‌بندی علمی» و «آرایه‌شناسی» جانداران به کار می‌رود. طبقهٔ آرایه‌شناختی، سطح یک آرایه (Taxon) را در سلسله مراتب آرایه‌شناختی نشان می‌دهد. آرایه‌های رده‌بندی‌شده در یک رتبهٔ آرایه‌شناختی، گروه‌هایی از ارگانیسم‌ها هستند که در یک سطح دسته‌بندی می‌شوند.

دامنهفرمانروشاخهردهراستهخانوادهگونه


سلسله مراتب هشت طبقه آرایه‌شناختی اصلی در طبقه‌بندی زیستی. طبقه‌های میانی جزئی‌تر نشان داده نشده‌اند.

طبقه‌های اصلی آرایه‌شناختی

در طبقه‌بندی جانداران هشت طبقهٔ اصلی وجود دارد که از بزرگ به کوچک بدین قرارند:

طبقه‌ها (رتبه‌ها) ی گیاه‌شناسی و جانورشناسی گاه اندکی متفاوتند.

پسوندهای طبقه‌بندی

در طبقه‌بندی جانداران پسوندهای استانداردی بر پایه سلسله (فرمانرو) و گاه بر پایه شاخه یا رده به‌کار می‌رود که در جدول آمده‌است. برای بسیاری از آن‌ها در نام‌های فارسی پسوند -ان و -گان- به‌کار می‌رود و برای phyta- بیشتر پسوند -رُستیان و رویی‌ها به‌کار می‌رود.

نام طبقه به فارسی نام طبقه به انگلیسی گیاهان جلبک‌ها قارچ‌ها جانوران
دسته/شاخه Division/Phylum (تباران-) -phyta -mycota
زیرشاخه Subdivision/Subphylum (وندان-) -phytina -mycotina
رده Class -opsida (ویسان) -phyceae -mycetes
زیررده Subclass -idae -phycidae -mycetidae
بالاراسته Superorder (مانان-) -anae
راسته Order (سانان-) -ales (سانان) -formes, es, a
زیرراسته Suborder (سانیان-) -ineae (سانیان-) -i(ae, es)
فروراسته Infraorder/Parvorder واران -aria (واران-) -ida
بالاخانواده / بالاتیره Superfamily (واریان-) -acea (واریان-) -oidea
گروه Group گان- -
خانواده / تیره Family (ان-) - aceae (ان-) -idae
زیرخانواده / زیرتیره Subfamily (یان-) - oideae (یان-) -inae
تبار Tribe/Infrafamily -eae (وشان-) -ini
زیرتبار Subtribe -inae (وشیان-) -ina
سرده Genus (ها-)um,us,a (ها-) -us,a
گونه Species - -
گروه زیرگونه‌ای Subspecies Group - -
زیرگونه Subspecies - -

فهرست تکمیلی اصطلاحات طبقه‌بندی و پیوند میان آن‌ها

طبقه‌بندی جانداران از کلی‌ترین طبقات تا جزئی‌ترین‌ها:

کلکسیون بزرگی از قاب‌بالان

در کشاورزی زیرگونه‌ای از گیاهان کشت شده وجود دارد به نام رَقَم (Cultivar).

از میان این طبقات گوناگون تنها گونه است که تعریف دقیق زیست‌شناختی دارد. سطح‌های دیگر برای نمایش تبارزایی اندامگان مورد مطالعه استفاده می‌شوند و تا اندازه‌ای به داوری شخص مطالعه‌گر بستگی دارند. برای بیشتر گروه‌های جاندار تمام این طبقات کاربرد ندارند و بیشتر برای موارد پیچیده‌تر مانند حشرات به‌کار می‌روند.

نام برخی از رده‌ها، راسته‌ها، تیره‌ها و خانواده‌های گیاهی و جانوری با برابر انگلیسی آنها

جستارهای وابسته

منابع

    • آریانپور، فرهنگ فشرده یکجلدی فارسی به انگلیسی، چاپ ششم، تهران: امیرکبیر ۱۳۷۳ خ؛ که در آن از سه منبع زیر استفاده شده:
    • راهنمای گیاهی «گیا» از دکتر حسین گل گلاب.
    • فرهنگ گیاهی از ح.ع. بهرامی.
    • واژه‌نامه گیاهی از دکتر اسمعیل زاهدی.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.