گنجشک خانگی

گنجشک خانگی یا گنجشک معمولی یا گنجشک شهری (نام علمی: Passer domesticus) گونه‌ای گنجشک است که عمدتاً در مناطق شهری و در تعداد بسیار زندگی می‌کند. گنجشک خانگی از آشناترین حیوانات وحشی برای انسان است. زیست‌گاه بومی این پرنده اروپا، سواحل مدیترانه و بیشتر نقاط آسیا است، اما در پی فعالیت‌های انسانی وارد بیشتر نواحی قاره آمریکا، آفریقای جنوب صحرا، نیوزیلند و استرالیا و مناطق شهری در نقاط دیگر دنیا شده‌است. گنجشک خانگی در حال حاضر وسیع‌ترین پراکندگی را در میان تمامی پرندگان وحشی کره زمین دارد. این پرنده در ارتباط تنگاتنگ با سکونت‌گاه‌های انسانی است اما تنها گونهٔ گنجشک نیست که در نزدیکی خانه‌ها زندگی می‌کند.

گنجشک خانگی
جنس نر
جنس ماده
وضعیت بقا
آرایه‌شناسی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: گنجشک‌سانان
تیره: گنجشکیان
سرده: گنجشک‌های راستین
گونه: P. domesticus
نام علمی
Passer domesticus
لینه، ۱۷۵۸
بومی= سبز تیره، غیربومی= سبز روشن
Passer domesticus domesticus

گنجشک‌های خانگی در زیستگاه‌ها و اقلیم‌های بسیار متنوعی دیده می‌شوند اما معمولاً بیشتر در نزدیکی سکونتگاه‌های انسانی زندگی کرده و از جنگل‌های انبوه، علفزارها و بیابان‌ها دوری می‌کنند. غذای اصلی این پرنده دانه‌ها و تخم علف‌ها است. البته گنجشک خانگی حیوانی فرصت‌طلب است و از حشرات و بسیاری از غذاهای دیگر هم تغذیه می‌کند. گربه‌ها، قوشها، جغدها ،زاغی‌ها و کلاغها و بسیاری از پرندگان شکاری و پستانداران شکارچی دیگر از دشمنان طبیعی این پرنده کوچک به شمار می‌روند.

رفتار
تصویر بالا؛ گنجشک خانگی در آب
تصویر پایین؛ گنجشک خانگی در گرد غبار

رفتار اجتماعی

گنجشک‌های خانگی پرندگان بسیار اجتماعی هستند و در تمام فصول سال معمولاً به‌صورت گروهی به جستجو و خوردن غذا مشغول میشوند.[1] همچنین این پرندگان معمولاً به‌صورت گروهی و در نزدیکی یکدیگر لانه‌سازی می‌کنند و درگیر فعالیت‌های اجتماعی مانند بازی در گردخاک و یا حمام آب و آواز می‌شوند.[2][3] گنجشک‌های خانگی به‌صورت گله‌ای بر روی شاخه های درختان مینشینند و برای تغذیه به پایین می‌آیند.[2] گنجشک خانگی ماده باوجود جثه کوچکش بر گنجشک نر برتری دارد.[4][5]

مشخصات

طول این پرنده ۱۴ تا ۱۵ سانتیمتر است. دودیسی جنسی در شکل ظاهری آن آشکار است و گنجشک‌های نر با سر سیاه رنگ از ماده‌ها متمایز می‌شوند. گنجشک نر تارکِ خاکستریِ پُررنگ، پس گردن بلوطی، گلوی سیاه، گونه‌ها و سطح شکمی سفید مایل به خاکستری دارد. پرنده ماده و نابالغ فاقد سیاهی گلو، در سطح پشتی قهوه‌ای تیره و در سطح شکمی سفید چرک است. در پرواز خط بالی کوتاه و نسبتاً واضح و دمگاه خاکستری دارد.

منابع
  1. Anderson 2006, p. 247
  2. Summers-Smith 1988, pp. 139–142
  3. McGillivray, W. Bruce (1980). "Communal Nesting in the House Sparrow" (PDF). Journal of Field Ornithology. 51 (4): 371–372.
  4. Johnston, Richard F. (1969). "Aggressive Foraging Behavior in House Sparrows" (PDF). The Auk. 86 (3): 558–559. doi:10.2307/4083421. JSTOR 4083421.
  5. Kalinoski, Ronald (1975). "Intra- and Interspecific Aggression in House Finches and House Sparrows" (PDF). The Condor. 77 (4): 375–384. doi:10.2307/1366086. JSTOR 1366086.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ گنجشک خانگی موجود است.
اطلاعات مرتبط در ویکی‌گونه: House Sparrow
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.