گوریل

واژهٔ گوریل از گزارش سفر حنای دریانورد، (حدود ۵۰۰ پ. م) کاوشگر اهل کارتاژ باستان گرفته شده‌است. حنا و هیئتش در سفرشان ساحل غربی آفریقا را تا سرزمینی که امروزه سیرالئون است کاوش کردند.[2][3] در گزارش حنا آمده‌است که او و همراهانش «مردمی وحشی» را دیدند که «اکثرشان زن بودند، تمام بدنشان با مو پوشیده شده بود، و مترجمانمان آنها را گوریلای (به یونانی: Γόριλλαι) می‌نامیدند.»[4][5] این واژه بعدها در قرن نوزدهم میلادی برای ارجاع به نام این گونه استفاده شد. با این حال معلوم نیست که موجوداتی که کارتاژی‌های باستان با آن روبرو شدند واقعا گوریل بودند، انسان بودند، یا گونه‌ای دیگر از انسانیان.

اسکلت گوریل، جمجه سمت راست متعلق به گوریل نر و چپ ماده‌است

نزدیک‌ترین خویشاوند گوریل‌ها، شامپانزه‌ها و انسان‌ها هستند که نیای یکسان گوریل‌ها از انسان‌ها و شامپانزه‌ها ۷ میلیون سال پیش جدا شده‌است. ژن انسان میانگین ۱٫۶٪ با ژن گوریل تفاوت دارد و این دگرگونی هم به خاطر چند عدد کپی هر ژن است. اخیراً سه گونه گوریل مطرح بوده‌است؛ گوریل زمینی غربی، گوریل زمینی شرقی و گوریل کوهی ولی اکنون توافق شده که دو گونه بیشتر وجود ندارد گوریل زمینی غربی و شرقی که هر کدام دو زیر گونه دارند و به‌تازگی نیز آشکار شده سومین زیرگونه نیز در یکی از گونه‌ها وجود دارد. انواع گوریل‌ها که دانشمندان بر روی آن توافق دارند به این ترتیب هستند:

• سرده گوریل‌ها:
  • گوریل غربی
    • گوریل غربی زمینی
    • گوریل کراس ریور
  • گوریل شرقی
    • گوریل کوهی
    • گوریل شرقی زمینی

زیرگونه سوم که هنوز نامگذاری نشده‌است زیرگونه گوریل کوهی است که گاهی به نام گوریل بویندی هم نامیده می‌شود.

گوریل پشت نقره‌ای یک گوریل نر بالغ است. معمولاً بیشتر از ۱۲ سال سن دارد و از موهای نقره‌ای پشتش شناخته می‌شود. گوریل پشت نقره‌ای دندان‌های نیش بزرگ و کاملاً رشد کرده‌ای دارد. نرهای بالغ پشت سیاه معمولاً بالای ۱۱ سال سن دارند.

پشت نقره‌ای قوی است و رهبر گروه است. هر پشت نقره‌ای رهبر یک گروه ۵ تا ۳۰ عددی است و در مرکز توجه گروه قرار دارد. وی همه تصمیم‌ها را می‌گیرد. در درگیری‌ها بین اعضای گروه نقش میانجی را ایفا می‌کند و برای حرکت گروه تصمیم می‌گیرد. گروه را به سمت مراکزی که خوراک وجود دارد راهنمایی می‌کند و مسئولیت رفاه و امنیت گروه را بر عهده دارد. نرهای جوان‌تر پشت سیاه نامیده می‌شوند و ممکن است وظیفه حفاظت و امنیت را داشته باشند و از پشت نقره‌ای پشتیبانی کنند.

نرها هنگامی که ۱۱ ساله شدند به آرامی گروه اصلی خود را ترک می‌کنند یا به تنهایی یا با گروه‌های نرهای ۲ تا ۵ ساله تا قبل از اینکه برای جفت یابی و بعد از آن تولید مثل آماده شوند حرکت می‌کنند. بچه گوریل معمولاً ۳ تا ۴ سال کنار مادرش می‌ماند. پشت نقره‌ای که رهبر گروه‌است از کودکان یتیم شیرخوار مراقبت می‌کند اما همیشه نمی‌تواند از تعداد زیادی از آن‌ها مراقبت کند.

هر گاه یک نر جوان نافرمانی کند یا یک نر خارجی مشکل به وجود بیاورد پشت نقره‌ای غرّش می‌کند و مشتهایش را به سینه‌اش می‌کوبد، شاخه‌ها را می‌شکند، دندانهایش را نشان می‌دهد و به سمت جلو حمله می‌کند. گاهی یک نر جوان از طرف رهبر مسن عهده‌دار رهبری می‌شود. اگر رهبر به علت بیماری، جنگیدن یا شکار غیرقانونی از بین برود گروه از هم متلاشی می‌شود و اعضای گروه به سایر گروه‌ها می‌پیوندند. خیلی از موارد پیش می‌آید که یک نر دیگ با کشتن پشت نقره‌ای گروه، آن گروه را کاملاً تصرف کند و خطر بزرگی وجود دارد که نر غالب بچه‌های پشت نقره‌ای کشته شده را نیز از بین ببرد.

خوراک و جستجوی آن

گوریل‌ها حیواناتی گیاه‌خوار هستند و جزو حیواناتی می‌باشند که غذای خود را نیم خورده رها می‌کنند. گوریل‌ها برگ و میوه و حتی گاهی حشرات کوچک را نیز می‌خورند. گوریل بیشتر روز خود را به خوردن صرف می‌کند. دندانهای نیش بزرگ و بلندش به او اجازه می‌دهد تا گیاهان سخت و محکم مانند ساقه بامبو را خرد کند و بخورد. گوریل‌های زمینی اساساً از میوه تغذیه می‌کنند اما گوریل‌های کوهی از شاخ و برگ گیاهان و ساقه و ریشه آن‌ها تغذیه می‌کنند.

استفاده گوریل از یک شاخه درخت هنگام ماهی گیری

گوریل‌ها خویشاوندی نزدیکی با انسان می‌دارند و همچنین بسیار باهوش هستند. حتی عده کمی از گوریل‌ها در اسارت نوعی زبان مستقل از زیر مجموعه زبانهای اشاره را فرا گرفتند.

• 
  گوریل حیوانی پنجه رو
• 
• 
• 
  گوریل پشت سیاه
• 
• 
• 
  گوریل ماده
• 
• 
• 
• 
• 
• 
  گوریل بچه‌اش را در آغوش گرفته
• 
  گوریل غربی زمینی
• 
  گوریل شرقی زمینی
• 

• گوریل غربی
• گوریل شرقی
• گوریل غربی سرزمین‌های پست

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Gorilla». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۷ آگوست ۲۰۰۸.
• "منبع جعبه‌زیست". ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 21 November 2008.

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ گوریل موجود است.

اطلاعات مرتبط در ویکی‌گونه: Gorilla