ببر سیبری
ببر سیبری (نام علمی: Panthera tigris altaica) که با نام‌های ببر آلتایی، ببر منچوری، ببر کره‌ای، ببر آمور و ببر اوسوری نیز شناخته می‌شود، یکی از زیرگونه‌های ببر است که در گذشته در بخش‌های وسیعی از شرق آسیا می‌زیست اما امروزه تنها در منطقهٔ حفاظت شده‌ای در شرق سیبری زندگی می‌کند. ببر سیبری بزرگترین زیرگونهٔ ببر و بزرگترین گربه‌سان زندهٔ جهان است. ببر منقرض شده مازندران نزدیک‌ترین زیرگونه ببر به ببر سیبری است و مطالعات ژنتیکی جدید حکایت از آن دارد که این دو را حتی می‌توان یک زیرگونه محسوب کرد.
| ببر سیبری | |
|---|---|
 | |
| جنس نر در باغ‌وحش لایپزیگ | |
 | |
| ماده | |
| وضعیت بقا | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طناب‌داران |
| رده: | پستانداران |
| راسته: | گوشت‌خواران |
| تیره: | گربه‌سانان |
| زیرخانواده: | پلنگیان |
| سرده: | پلنگ‌مانندها |
| گونه: | Panthera tigris |
| زیرگونه: | P. tigris altaica |
| نام سه‌جمله‌ای | |
| Panthera tigris altaica | |
 | |
ببر سیبری در دهه ۱۹۳۰ در آستانه انقراض قرار داشت و تعداد آن‌ها تنها به بیست تا سی ببر کاهش یافته بود. اما این حیوان به طرزی باورنکردنی از انقراض قریب‌الوقوع رهایی جست و جمعیت آن تا سال ۲۰۱۰ به حدود ۳۶۰ ببر رسید. ببر سیبری با توجه به همین افزایش جمعیت از سال ۲۰۱۰ از بالاترین ردهٔ حفاظتی یعنی «به شدت در معرض خطر» خارج شده و در یک رده پایین‌تر یعنی «در خطر انقراض» قرار گرفته است. ببرهای سیبری تنوع ژنتیکی بسیار پائینی دارند که این به دلیل کاهش شدید جمعیت این حیوان در دهه ۱۹۴۰ و تعداد اندک توله ببرهایی است که به بلوغ می‌رسند. ضمن اینکه بیشتر از ۹۰ درصد ببرهای سیبری در منطقه کوهستانی سیخوته آلین زندگی می‌کنند و تبادل ژنتیکی اندکی با گروه‌های کوچکتر ببر سیبری در جنوب غربی استان پریموری دارند.[1]
تازه‌ترین مطالعات ژنتیکی بر روی میتوکندری دی‌ان‌ای به جای مانده از ببرهای هیرکانی و نمونه‌های زنده ببر سیبری نشان داده که نیایِ مشترک این دو نوع ببر در شرق چین می‌زیسته و سپس از مسیر راه ابریشم-گانسو وارد آسیای میانه شده و بعداً گروهی از آن‌ها به سوی شرق سیبری و اطراف رود آمور رفته و ببر سیبری امروزین را شکل داده‌اند.
محل سکونت ببرهای سیبری در قسمت جنوبی شمال شرق روسیه در کنار رودخانه آمور و مرز روسیه با چین و کره شمالی است. تعداد کمی از ببر سیبری در چین هم سکونت دارند اما این جمعیت کوچک نمی‌تواند مستقل از جمعیت روسی به حیات خود ادامه دهد. یعنی بقای این ببرها در چین وابسته به جابجایی ببرها در طول مرز چین و روسیه است. مشخص نیست که آیا هنوز هم این ببر در کره شمالی حضور دارد یا در آن‌جا کاملاً منقرض شده‌است.
ببر سیبری حیوانی قلمروطلب است و قلمروهای بسیار وسیعی را به خود اختصاص می‌دهد. قلمرو ببرهای نر سیبری تا چهار هزار مایل مربع هم گزارش شده‌است. اما اغلب و به طور میانگین قلمرویی تا حدود ۶۰۰ تا ۱۰۸۰ مایل مربع (۱۵۵۴ تا ۲۷۹۷ کیلومتر مربع) را قلمرو خود قرار می‌دهند و قلمرو ببرهای ماده نیز کمی کوچکتر ار آن می‌باشد.[2]
مشخصات فیزیکی
ببر سیبری بزرگترین گربه‌سان دنیاست که اندازه ای بزرگتر و وزنی سنگین‌تر از ببر بنگال و شیر آفریقایی دارد. ببرهای سیبری نر بین ۳۰۰-۱۸۰کیلوگرم وزن دارند و ماده ها بین ۱۸۰-۱۴۰کیلوگرم وزن دارند. طول بدن ببر های سیبری ها از نوک تا نقطه اتصال دم بین ۲.۲ متر تا ۳ متر میرسد ارتفاع ببر های سیبری تا ناحیه شانه بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی متر است . دندان‌های نیش این حیوان با بلندای ۷٫۵ سانتیمتر یکی از بلندترین دندانها در میان درندگان می‌باشد. همچنین ببر با وجود داشتن وزن بسیار بالا و اندام بسیار درشت، حیوانی بسیار چالاک می‌باشد. از دیگر ویژگی‌های ببر که او را به یک مبارز ماهر و توانمند تبدیل می‌کند داشتن پاهای بسیار قوی است بطوریکه او در هنگام مبارزه می‌تواند بر روی پاهایش بایستد و با دو دستش مبارزه کند، ببرها همچنین شناگرانی ماهر هستند. به طور کلی ببرهایی که در اسارت نگهداری می‌شوند وزن بیشتری نسبت به همنوعان آزاد خود پیدا می‌کنند و وزن آن‌ها تا ۴۲۹ کیلوگرم نیز رسیده است.[3]
وزن ببرهای نر سیبری به طور متوسط اغلب ۲۱۵ کیلوگرم است و ماده ۱۳۷ کیلوگرم . ذکرمنبع[4]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ببر سیبری موجود است. |
 |
اطلاعات مرتبط در ویکی‌گونه: Panthera tigris altaica |