ولایت کابل

ولایت کابل یکی از ولایت‌های کشور افغانستان است. مرکز آن شهر کابل است و کابل، پایتخت کشور افغانستان است.

کابل
ولایت
ولایت کابل (١ مارچ, ٢۰١٣).
نقشه افغانستان و ولایت کابل بشکل برجسته
مختصات (مرکز): ۳۴٫۰۰°شمالی ۶۹٫۰۰°شرقی / 34.00; 69.00
مختصات: ۳۴٫۰۰°شمالی ۶۹٫۰۰°شرقی / 34.00; 69.00
کشور افغانستان
مرکزکابل
مدیریت
 • والیمحمد یعقوب حیدری
مساحت
 • کل۶۵۲۰ کیلومتر مربع (۲۵۰۰ مایل مربع)
 • آب۰ کیلومتر مربع (۰ مایل مربع)
بلندی
۱۸۰۳ متر (۵۹۱۵ پا)
جمعیت
 (٢۰١٥)[1]
 • کل۴٣٧٢٩٧٧
 • برآورد 
(١ جنوری ٢۰٢۰)
٥۰٢٩٢٨۰[2]
 • تراکم۶۷۰/کیلومتر مربع (۱۷۰۰/مایل مربع)
منطقه زمانییوتی‌سی +۴:۳۰ (وقت افغانستان)
کد ایزو ۳۱۶۶AF-KAB
زبان های اصلیفارسی دری
پشتو

مردم آن فارسی‌زبان می‌باشند. آنان غالباً مسلمان اند، و تعدادی سیک‌ها نیز در این استان به ویژه در مرکز آن اقامت دارند. مردم کابل را فارسی زبانان تشکیل می‌دهند ولایت کابل با ولایات لوگر، وردک، پروان و ننگرهار هم‌مرز است.

این ولایت ۳٫۵ میلیون جمعیت دارد که ۸۰٪ در نواحی شهری و ۲۰٪ در نواحی روستایی زندگی می‌کنند.[3]

جغرافیا

رشته‌کوه‌های پغمان در غرب، کوه قوروغ در جنوب غرب، کوه شیردروازه، آسمایی و علی‌آباد در مرکز، کوه صافی در شمال شرق و سلسله‌های جنوب شرق بگرامی، شینه، لته‌بند و تنگ غارو کوه‌های مهم ولایت کابل را تشکیل می‌دهد. تپه بی‌بی مهرو، تپه مرنجان، تپه تاج بیک، قلعه بلند و کلوله‌پشته از همواری اراضی می‌کاهد. بلندترین قله ولایت یعنی کوه پغمان ۴۷۰۰ متر ارتفاع دارد و بلندی دیگر کوه‌های این ولایت از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ متر است. باقی اراضی هموار کابل دارای خاک‌های رسوبی قابل کشاورزی است.[4]

تاریخ

تاریخچه کابل به بیش از ٣٥۰۰ سال قبل برمی گردد. کابل مرکز رشد و توسعه دین های زرتشتی سپس بودایی و هندوئیسم میباشد. نظر به سوابق مطالعات موزه انگلیس شهروندان بومی کابل تاجیک و پشتون هستند.

در قرن هفتم میلادی و در زمان ظهور اسلام کابل مورد هجوم اعراب قرار گرفت اما به آرامی توسط کابلشاهان پس گرفته شد. در پی تضعیف کابلشاه در قرن نهم، کابل توسط یعقوب لیث صفاری فتح گردیده بدنبال آن سامانیان و متعاقباََ در قرن یازدهم زیر سلطه سلطان محمود غزنوی درآمد. پس از آن بخشی از سلطنت غوریان شده بدنبال آن تحت هدایت چنگیزخان مورد حمله مغولان قرار گرفت. در قرن چهاردهم میلادی دوباره مورد حمله تیمور قرار گرفت و در سال ١٥۰۴ تحت سلطه بابر درآمد. بابر کابل را به پایتخت خود مبدل ساخت و در دوران بعد از شهر های مهم امپراطوری مغول گردید. در سال ١٥٢٥ بابر در مورد کابلستان نوشت:

در کابلستان قبایل مختلف و مردمان مختلفی وجود دارد. در دره ها و دشت های آن ترکان، ایماق ها و اعراب زندگی می کنند. در شهر ها و قسمت اعظم روستاهای آن، مردمی بنام تاجیک زندگی میکنند (بابر تاجیک ها را با نام ستارت ها نبشته است). بسیاری از روستاها و مناطق اطراف توسط پشه ای، پراچی ها، برکی ها و افغانها اشغال اشغال گردیده است. در غزب آن، قبایل هزاره و نکودری سکونت دارند که بعضی هایشان به زبان مغولی صحبت می کنند. در شمال شرقی و کافرستان، محل زندگی مردم کاتور و گبرک است. یازده یا دوازده زبان مختلف در کابل صحبت می شود: من جمله عربی، فارسی، ترکی، مغولی، هندی، پشتو، پشه ای، پراچی، گبری، برکی و لامغانی ...[5]

—  بابرنامه ١٥٢٥ میلادی

اقتصاد
اطلاعات بیشتر: اقتصاد افغانستان
کارگران ماهر کارخانه ای در کابل ، مجریان مطبوعات در حال ایجاد استانداردهای جدیدی برای خود و کشورشان هستند. ١٩٥٠

مردم

کل جمعیت استان کابل ۵٬۰۲۹٬۸۵۰ نفر است که حدود ۸۵ درصد آنها در مناطق شهری (عمدتا در کابل کلان شهر) زندگی می کنند در حالی که ۱۵ درصد باقیمانده ساکنان روستایی هستند. این یکی از متنوع ترین استانها از نظر قومی است. [6]

شهر کابل چند قومی است. تخمین سال ۲۰۰۳ ، ۴۵٪ پشتون ها ، ۴۰٪ تاجیک ها ، ۱۰٪ هزاره ها ، ۲٪ ازبکها ، ۱٪ بلوچ تشکیل شده اند. ، ۱٪ ترکمن ها و ۱٪ هندو. [7] پشتو و دری زبانها به طور گسترده در منطقه مورد استفاده قرار می گیرند

مناطق
مناطق ولایت کابل
منطقه مرکز جمعیت در سال 2020[8] مساحت[9] اطلاعات قومی(%)[10] نکته
ولسوالی بگرامیبگرامی۶۱٬۶۲۸۷۰٪ پشتوها ۳۰٪ تاجیکها[11]
ولسوالی چهارآسیابقلعه‌نعیم۴۰٬۷۳۸پشتونها و تاجیکها[12]
ولسوالی ده‌سبزترخل (ولسوالی ده‌سبز)۶۰٬۰۶۲۷۰٪ پشتونها
30% تاجیک[13]
ولسوالی فرزهده‌نو فرزاه۲۳٬۸۹۴۴۰٪ پشتونها
60% تاجیکها[14]		ایجاد شده از سال ۲۰۰۵ ولسوالی میربچه‌کوت
ولسوالی گلدرهگلدره (کابل)۲۵٬۴۶۱۷۰٪ تاجیکها
30% پشتونها[15]
ولسوالی استالفاستالف۳۷٬۳۴۳تاجیک[16]
ولسوالی کابلکابل۴٬۲۷۳٬۱۵۶۴۰٪ تاجیک ، ۳۵٪ پشتون ، ۱۵٪ هزاره ، ۵٪ ازبک ، ۱٪ بلوچ ، ۱٪ ترکمن و ۱ آئین هندو در افغانستان[7]
ولسوالی کلکانکلکان (ولایت کابل)۳۳٬۶۸۸تاجیک[17]
ولسوالی خاک جبارخاک جبار (روستا)۱۵٬۹۳۰پشتونها[18]
ولسوالی میربچه‌کوتمیربچه‌کوت۵۸٬۱۰۴تاجیک[19]زیر شاخه از سال ۲۰۰۵
ولسوالی موسهیموسهی۲۵٬۹۸۳پشتونها[20]
ولسوالی پغمانپغمان۱۳۵٬۹۶۴۷۵٪ پشتونها
25% تاجیکها[21]
ولسوالی قره‌باغ، ولایت کابلقره‌باغ (کابل)۸۴٬۸۷۰۶۰٪ تاجیکها
40% پشتونها[22]
ولسوالی شکردرهشکر دره۹۱٬۴۰۰۷۰٪ تاجیکها
30% پشتونها[23]
ولسوالی سروبی (ولایت کابل)سروبی، کابل۶۱٬۶۲۹۹۵٪ پشتونها و باقیمانده مردم پشه‌ایs[24]

تقسیمات
ولسوالی‌های کابل

پهناوری ولایت کابل ۴٬۵۵۸ کیلومتر مربع است و دارای هشت ولسوالی (شهرستان) و سه علاقه‌داری (بخش) است که قرار ذیل است:

فهرست والیان ولایت کابل
والی دوره جزئیات یاداشت
شاه قاضی سرور خان ۱۹۰۱ پدر بزرگ حبیب‌الله خان، پادشاه افغانستان. [25]
محمد خان بارکزی ۱۹۱۹
۱۹۲۰
محمد موسی هوتک ---

---
داکتر افضل اکرم ۱۹۸۶

۱۹۹۰

 داکتر افضل اکرم در پایان کار اش سال ۱۹۹۰ به عنوان معین شهرداری کابل تعیین شد.
تاج محمد مجاهد ----

۲۰۰۴
دین محمد ۲۰۰۴

۲۴ ژوئن ۲۰۰۹
ذبیح‌الله مجددی ژوئیه ۲۰۰۹
مارس ۲۰۱۱
احمد الله علیزی
عبدالجبار تقوا ۱۳۹۱

؟|
حامد اکرام اکرام
محمد یعقوب حیدری ۸ سنبله/شهریور ۱۳۹۶

کنونی

جستارهای وابسته

پانویس
  1. اطلس جغرافیای افغانستان بایگانی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۰۶ توسط Wayback Machine
  2. ادارهٔ مرکزی احصائیه
  3. "شخصیت ولایتی کابل", NABP (برنامه توسعه ملی مبتنی بر منطقه), وزارت احیا و انکشاف دهات, جمهوری اسلامی افغانستان,
  4. جیلانی، غلام «عارض»: جغرافیای ولایات افغانستان. پیشاور: اداره کتابخانه‌های سیار اریک. ۱۳۷۹/۲۰۰۰
  5. Zahir ud-Din Mohammad Babur (1525). "Events Of The Year 910". Memoirs of Babur. Packard Humanities Institute. Archived from the original on 2012-11-14. Retrieved 2010-08-22.
  6. https://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi؟article=1012&context=senior_seminar
  7. "2003 National Geographic Population Map" (PDF). Thomas Gouttierre, Center For Afghanistan Studies, دانشگاه نبراسکا در لینکلن at Omaha; Matthew S. Baker, Stratfor. انجمن نشنال جئوگرافیک. November 2003. Archived from the original (PDF) on 2008-02-27. Retrieved 2010-06-27.
  8. "NSIA Estimates 2019–20" (PDF).
  9. "FAO in Afghanistan – Food and Agriculture Organization of the United Nations". www.fao.org. Retrieved 29 March 2018.
  10. Ethnic demographic statistics taken from http://www.aims.org.af
  12. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Char Asiab (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  13. https://web.archive.org/web/20051027173537/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/deh_sabz.pdf
  14. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Farza (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  15. "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2013-09-23. Retrieved 2012-11-18.
  16. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Istalif (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  17. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Kalakan (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  18. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Khak-e-Jabbar (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  19. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Mir Bacha Kot (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  20. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Mussahi (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  21. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Paghman (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  22. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Qarabagh (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  23. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Shakardara (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  24. UNHCR Sub-Office Central Region – District Profile – Sarobi بایگانی‌شده در ۲۰۱۱-۰۶-۱۵ توسط Wayback Machine (PDF) Retrieved on 2011-1-22.
  25. "Latest intelligence - Afghanistan". The Times (36618). London. 21 November 1901. p. 5.

جستارهای وابسته

ولایت‌های افغانستان

منابع
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای ولایت کابل دارد.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ولایت کابل موجود است.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.