ولسوالی مالستان

مالستان یکی از ولسوالی‌های پرجمعیت ولایت غزنی است و مردمان این منطقه همه هزاره استند و به زبان فارسی با گویش هزارگی صحبت می‌کنند.

مساحت مالستان ١٧٥۰ کیلومتر مربع بوده و ٢٩٩۴ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. فاصله این ولسوالی از مرکز ولایت حدود ١٢۰ کیلومتر است.

طبیعت پاییزی ولسوالی مالستان

مالستان که از ولسوالی‌های هزاره نشین در غرب ولایت غزنی می‌باشد، از شمال به دایه، اجرستان و ناور، از شرق به جاغوری و از غرب به ولایت ارزگان همسایه است.

مالستان سرزمین سردسیر و کوهستانی است که زمستان آن سرد و برف گیر و تابستانش معتدل و مطبوع است.

این ولسوالی که دارای یک دره اصلی وسیع و دره های کوچکتر در اطراف آن است از لحاظ موقعیت جغرافیایی از شرق به غرب امتداد يافته و دارای يک رودخانه بزرگ است.

يک شاخه این رودخانه از شرقی ترين نقطه مالستان به نام «داله» سرچشمه گرفته رو به غرب حرکت می کند و شاخه ای ديگر آن از غرب مالستان از ناحيه «قُشنَگ» و «ميرآدينه» سرچشمه گرفته در مسير راه آب های ديگر را با خود همراه نموده در منطقه «شينه ده» با شاخه ای ديگر يکجا گرديده به سوی جاغوری سرازير می شود.[2]

۸۰ درصد مردم این منطقه کشاورز و دامدار هستند.

به استناد صحبت‌های ظفر شریف حاکم سابق ولسوالی جاغوری، در تاریخ ۳۰/۴/۱۳۹۱ در ولسوالی مالستان بیشتر از ۳۰٬۰۰۰ دانش آموز به تحصیل دانش و کسب علم مشغول است. او که در جشن ابداع آسان سازی فرمول حل معادله یک مجهوله توسط یکی از جوانان کمرک سخن می‌گفت، یادآور شد که ولسوالی جاغوری ۵۲٬۰۰۰ دانش آموز دارد. به دلیل امنیت مداوم از دهه شصت تا کنون، مردمان این سرزمین همواره از نظر سطح سواد و دانش اندوزی سیر رشد داشته‌است. به گونه‌ای که نسل جدید زیر دوازده سال را پیدا نمی‌توانی که مکتب نرود و دانش آموز برحال نباشد.

مردم ولسوالی مالستان هزاره‌های بومی این سرزمین هستند رسم و رواج مردم مالستان مانند سایر هزاره‌های افغانستان می‌باشند.

منطقۀ خاری سرسبزترین و زیباترین منطقۀ تفریحی برای مردم شیرداغ می‌باشد که به ارزگان متصل است.

زیارت سخی (شاه) در منطقۀ چکتمور شیرداغ بیشترین گردشگر منطقه را در خود دارد و از شگفتی اینجا این چشمه‌ای است در درون سنگی نهایت بزرگ که در قلۀ کوه قرار دارد و جالبتر از آن اینکه گاهی آب از این چشمه جاری و گاهی خشک می‌گردد.

زیارت (سقاو) اخیراً قریۀ زیبای غیغانتَو که بسیار در یک کوه بلند قرار دارد که اکثر نقاط ولایت غزنی از آنجا مشاهده می‌شود و همچنان آب شور در قریۀ مکنک و سفیدآب داله واقع در قریۀ داله از دیگر مناطق دیدنی و تفریحی چشمۀ آبگرم کمرک است اما آبشارها، کاریزها و باغ‌های زیبای آب دره در قریه اینک کمرک قطعاً کم‌نظیر و دیدنی است.

کوه خوجۀ خواجه در حد فاصل میان میرآدینه و پشتی قرار دارد و مردمان میرآدینه هر بهار سال هم برای زیارت و تفریح به آنجا سفر می‌کنند. در این اواخر تا قسمت آخر این کوه بلند سرکت موتر نیز کشیده شده‌است.

زیارت اولیا، این زیارت در دشت قوشنک قرار دارد. دشت قوشنک با هوای سرد و علفزارهای بی‌شمار، فرصت را ایجاد کرده‌است که هر از گاهی مردم بدانجا سفر نمایند و به تفریح بپردازند.

• 
  آبگیری که کشاورزان برای آبیاری زمین‌های خود در مواقع کم آبی از آن استفاده می‌کنند.
• 
  قریه قول آدم
• 
  مالستان
• 
  طلوع در مالستان
• 
  مالستان
• 
  چشم اندازی از فصل زمستان در ولسوالی مالستان

• http://www.hazarapeople.com/fa/?p=12559
• جشنواره غزنی؛ فرصتی برای معرفی ولسوالی مالستان

1. «برآورد نفوس کشور:١٣٩٩» (PDF). اداره احصائیه مرکزی افغانستان. دریافت‌شده در ١۰ می ٢۰٢١.
2. آشنایی با مالستان آی فیلم٢، دریافت شده در ١۰ می ٢۰٢١