ولسوالی کهمرد

آب ولسوالی کهمرد از درهٔ آجر سرچشمه می‌گیرد و در محل روستای دوآب میخ زرین، به رودخانه بامیان پیوسته و سپس مسیر دره را به سوی تاله‌برفک می‌پیماید سرانجام با رود اندراب یکی شده و به رودخانه آمو می‌ریزد.

براساس آمار ریاست معارف کهمرد، ٣٢ نهاد آموزشی در این ولسوالی فعال هستند که شامل ١۰ مکتب لیسه، ١٣ مکتب متوسطه، ۶ مکتب ابتداییه، ٣ مدرسه و یک دارالمعلمین میشود. در این مکاتب ١۰۶٧١ دانش آموز تحت آموزش قرار دارند. تعداد کارمندان ریاست معارف کهمرد ٣٧۰ نفر است که ٣١ آموزگار زن را نیز شامل میشود.[1]

جمعیت این ولسوالی ۳۱٬۰۴۲ نفر است.[2] مردم این ولسوالی را هزاره‌ها و تاجیک‌ها تشکیل می‌دهند.[3]

از روستاهای مهم آن می‌توان به آجر، بنق، روی سنگ، دودَری، پایان باغ، مَدَر، دُرو، دوشاخ، باجگاه، انداب، دشت سفید، کِلیچ، دوآب، و میخ زرین می‌باشند.

در حدود ۹۰ درصد باشندگان این ولسوالی مصروف زراعت و مالداری اند و اکثری آنان معیشت زندگی شان را از طریق فروش میوه جات تامین می کنند. مساحت باغ های ولسوالی کهمرد به هزاران جريب زمين مي رسد که ٢٠ نوع میوه چون زردآلو، سيب، چهارمغز، بادام، انگور، انار، سنجد و توت را تشکيل می دهد.[4]

• زردالوی بخارا

بر بنیاد گفته های باشندگان ولسوالی کهمرد، زردآلوی ساقی پیشینه‌ تاریخی ۵۰۰ ساله دارد که برای نخستین بار در زمان ظهیرالدین بابرشاه از بخارا به ولسوالی کهمرد آورده شده است.[4]

• چپه نمک

از میوه درخت زردالو چپه نمک، کشته و خلونیج به دست می آید و چپه نمک که شکل لوله ای را دارد، از مرغوبترين انواع کشته در سطح افغانستان می باشد و هر سیر ( هفت کیلو) آن ۲۵۰۰ الی ۳۰۰۰ افغانی در بازار آزاد به فروش می رسد.[4]

برای اولین بار جشنواره گل زردالو با برنامه های متنوع فرهنگی و هنری در ولسوالی کهمرد ولایت بامیان با اشتراک صدها نفر از باغداران، دهاقین، باشندگان محل و مسئولان حکومتی، دایر شد.[4]

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Kahmard District». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴.

بامیانی، بسم‌الله خان، «نگاهی به تاریخ و فرهنگ باشندگان بامیان»، پیشاور، ۱۳۸۰ خورشیدی/ ۲۰۰۱ میلادی. صص۱۵۸–۱۸۱.