مفاتیح الجنان

معمولاً در صفحات اول مفاتیح الجنان، چند سوره از قرآن و تمام سوره‌های کوچک قرآن می‌باشد. بعد از آن، کتاب، شامل چند قسمت می‌باشد:

• بخشی در آداب، مقدمات و تعقیبات نمازها و خواص نمازها و سوره ها،
• اعمال شب و روز و ایام هفته،
• مناجات‌ها (مناجات خمسه عشر امام سجاد) و مناجات علی در مسجد کوفه،
• دعاهای معروف چون سمات، کمیل، جوشن صغیر، جوشن کبیر، مکارم اخلاق و…،
• بخش زیارات، که از زیارت رسول خدا شروع و تا زیارت دوازده‌امام و زیارت انبیاء و امام زادگان و زیارت بعضی از بزرگان را شامل می‌شود،
• اعمال ماه‌های اسلامی (از محرم تا ذیحجه الحرام). اعمال ماه‌های رومی، خورشیدی،
• نمازهای مستحبی که شامل نمازهای چهارده معصوم، نماز لیلة الدفن، نمازهای اول ماه، نماز حاجت، نماز فرزند برای آمرزش والدین و…،
• دعاهایی برای حل مشکلات معنوی و مادی،
• آداب عقیقه، استخاره و آداب آن،
• احکام و آداب مربوط به مردگان.

مفاتیح از پر مخاطب‌ترین کتب چاپ شده در ایران است و در طی حدود یک قرن اخیر هزاران بار توسط ناشران مختلف بچاپ رسیده‌است که برخی از آن ناشران بازاری و فاقد صلاحیت و تخصص بوده‌اند.[1] با توجه به وجود برخی اشتباهات چاپی و املایی خصوصاً با توجه به وجود ۸۲۳ آیه قران عظیم در دعاهای مختلف مفاتیح، سازمان چاپ و نشر قرآن کار بررسی نسخه‌های مختلف و اعلام ایرادات تایپی به ناشران و صدور مجوز را آغاز کرده‌است. احمد زرنگار، سرپرست معاونت نظارت بر چاپ و نشر قرآن در این باره می‌گوید که در بررسی‌های این مرکز معتبرترین نسخه مفاتیح که توسط هادی اشرفی تبریزی خطاطی شده‌است، ۱۲ غلط املایی داشته‌است؛ از جمله «آیه ۱۰ سوره معارج در صفحه ۴۱۳ واژه «یَسئَلُ»، «یُسئَلُ» شده یا در سوره مبارکه توبه، آیه ۲۵ صفحه ۴۷۰ این نسخه، کلمه «فَلَم»، «فَلَن» شده‌است یا در سوره فرقان، آیه ۵۸ صفحه ۸۱۲ کلمه «خبیراً»، «خبیراً بصیراً» شده و یک کلمه اضافه شده‌است.» برای جلوگیری از تداوم غلط‌های املایی، چاپ مفاتیح الجنان همچون قرآن کریم و نهج البلاغه و صحیفه سجادیه نیاز به کسب مجوز از سازمان چاپ قران کریم را دارد.[2]

سازمان چاپ و نشر قران کریم و همچنین انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر) اقدام به ترجمه، تصحیح و چاپ مفاتیح کرده‌اند. ترجمه انتشارات به نشر بر عهده «حمیدرضا شیخی» با همکاری «موسی دانش» بوده‌است و خطاطی ان توسط «مصطفی اشرفی» صورت گرفته و سازمان چاپ و نشر قران کریم از ترجمه حسین انصاریان بهره برده‌است.[3][4]

مفاتیح‌الحیات اثر آیت‌الله جوادی آملی به عنوان جلد دوم مفاتیح‌الجنان شناخته می‌شود که تأکید آن بیشتر بر روایاتی است که به رفتارهای فرهنگی ـ اجتماعی مسلمانان و حوزه اخلاق و حقوق اجتماعی مربوط می‌شود.[5] این کتاب در سال ۱۳۹۱ بوسیله نشر اسراء منتشر شد.[6]

آیت‌الله جوادی آملی، در ۲۱ تیر ۱۳۸۷ خطبهٔ دوم نمازجمعه قم، پیشنهاد نگارش جلد دوم از مفاتیح‌الجنان را اینگونه ارائه کرده بود:

«ما جلد دوّم مفاتیح الجنان را لازم داریم، ولی نوشته نشده‌است! مفاتیح‌الجنان یک جلد است خدا غریق رحمت کند محدّث قمی و سائرین را. این یک بخش‌های عبادات و اذکار و زیارات و اینهاست. امّا دین تنها اینها نیست! چه قدر روایات هست که درختکاری چه قدر فضیلت دارد، آبیاری چه قدر فضیلت دارد، تمیز کردن کوچه‌ها چه قدر فضیلت دارد؛ وقتی داری می‌روی اگر دیدی یک تیغی، یک خاری، یک سنگی سر راهت است؛ پا شو، بردار، کنار بگذار. اینقدر روایات داریم که مربوط به آداب زندگی ماست.

جلد دوّم مفاتیح الجنان جایش خالی است که ان‌شاءالله یک عده‌ای باید بنویسند تا معلوم بشود دین تنها این نیست که ما زیارت بکنیم و ذکری بگوییم…»

ویلیام چیتیک اسلام‌شناس آمریکایی از مترجمین بخشی از مفاتیح الجنان به انگلیسی[7]

چندین ترجمه از کلیات یا بخشی از مفاتیح به زبانهای اردو، انگلیسی و فرانسوی صورت گرفته‌است.

• ویلیام چیتیک اسلام‌شناس آمریکایی ضمن ترجمه صحیفه سجادیه به انگلیسی چند دعا از مفاتیح را نیز ترجمه و ضمیمه ان کرده‌است.[7]

• «کتاب مفاتیح الجنان». کتابخانه طهور. دریافت‌شده در ۱۶ دی ۱۳۸۶.

• شیخ عباس قمی
• صحیفه سجادیه
• مفاتیح‌الحیات (اثر جوادی آملی)
• اقبال الاعمال
• مصباح المتهجد
• زاد المعاد
• تضاد مفاتیح الجنان با قرآن

• متن کامل مفاتیح الجنان (وبگاه آوینی)

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مفاتیح الجنان موجود است.

متن مربوطه در ویکی‌نبشته: فهرست:کتاب مفاتیح الجنان.pdf