بعل
بعل نام بتی است که جوامع باستانی بسیاری در سرزمین میانرودان، آن را میپرستیدند. به ویژه کنعانیان که او را خدای باروری و حاصلخیزی و از مهمترین خدایان پرستشگاه میدانستند. گرچه واژه بعل که یک اسم عام سامی به معنای مالک یا سرور است، میتوانست به هر خدا یا انسان صاحبمقام یا مخلوقی نسبت داده شود، لیکن این بیثباتی در بهکار بردن واژه بعل، مانع اطلاق آن به خدایی با صفات متمایز نمیشد.
بعل (خدای زمین)
بعل، فینفسه در مقام خداوندِ باروری گماشته شده بود و در آن حیطه، شاهزاده، ارباب زمین خوانده میشد. او را همچنین خدای باران و شبنم خطاب میکردند، دو قالبی از رطوبت که برای باروری و حاصلخیزی خاک سرزمین کنعان، لازم و حیاتی بود. در زبان اوگاریتی و در کتاب عهد عتیق عبری، بعل (בעל) که خدای طوفان لقب گرفته.بعل یکی از سه خدای بزرگ که مورد پرستش همهٔ سومریان بود، خدای زمین که صورت اکدی بَعل سامیهای عربی است. دو خدای دیگر آنو و اآ به ترتیب آقای آسمان و صاحب درهٔ عمیق هستند.
در متون عهد عتیق
نام بعل در کتاب مقدس ذکر شده است. مهمترین اشاره به آن در زمانی است که پادشاهی شمال اسرائیل از پرستش یهوه فاصله گرفته و اجازه میدهد که بعل در آن سرزمین مورد پرستش قرار گیرد. کتاب اول پادشاهان باب ۱۸ آیات ۲۰ تا ۴۰ که داستان الیاسنبی را بیان میکند تلاشهای او را برای متقاعد کردن قوم بنیاسرائیل به بازگشت به پرستش یهوه و نابود کردن معابد بعل بیان میکند. الیاسنبی در دامنه کوه کرمل کاهنان بعل را به مبارزه میطلبد و معجزه خداوند در برابر چشمان آنان آشکار میگردد؛ ولیکن با وجود این معجزه، پادشاهی شمال اسرائیل به پرستش بعل ادامه داده و سرانجام خداوند وعده میدهد که آن را به دست آشوریان نابود گرداند.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Baal». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۵ مرداد ۱۳۹۳.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بعل موجود است. |