گیلگمش

حماسهٔ گیل‌گمش در ۱۲ لوح ذکر می‌شودکه حوادث این ۱۲ لوح چنین است:

• گیل‌گمش، آن‌که از هر سختی شادتر می‌شود…
• آفرینش انکیدو، و رفتن وی به اوروک، شهری که حصار دارد.
• بازیافتن انکیدو گیل‌گمش را و رای زدن ایشان از برای جنگیدن با هومبابا، نگهبان جنگل سدر خدایان.
• ترک گفتن انکیدو شهر را و بازگشت وی.

نخستین رؤیای انکیدو.

• برانگیختن شمش _ خدای سوزان آفتاب _ گیل‌گمش را به جنگ با هومبابا و کشتن ایشان دروازه‌بان هومبابا را.
• رسیدن ایشان به جنگل‌های سدر مقدس.

نخستین رؤیای گیل‌گمش.

دومین رؤیای گیل‌گمش.

جنگ با خومبه‌به و کشتن وی، بازگشتن به اوروک.

• گفتگوی گیل‌گمش با ایشتار _ الههٔ عشق _ و برشمردن زشت‌کاری‌های او.

جنگ گیل‌گمش و انکیدو با نرگاو آسمان و کشتن آن و جشن و شادی برپا کردن.

• دومین رؤیای انکیدو.

بیماری انکیدو.

• مرگ انکیدو و زاری گیل‌گمش.

شتاب کردن گیل‌گمش به جانب دشت و گفتگو با نخجیرباز.

• سومین رؤیای گیل‌گمش.

رو در راه نهادن گیل‌گمش در جستجوی راز حیات جاویدان و رسیدن وی به دروازهٔ ظلمات، گفتگو با دروازه‌بانان و به‌راه افتادن در دره‌های تاریکی.

راه نمودن شمش _ خدای آفتاب _ گیل‌گمش را به جانب سی دوری سابی تو فرزانهٔ کوهساران نگهبان درخت زندگی.

رسیدن گیل‌گمش به باغ خدایان.

• گفتگوی گیل‌گمش و سی دوری سابی تو؛ و راهنمایی سی دوری سابی تو، خاتونی فرزانه، گیل‌گمش را به جانب زورق ئوت نه پیش تیم. دیدار گیل‌گمش و اورشه نبی کشتیبان؛ به کشتی نشستن و گذشتن از آب‌های مرگ.

دیدار گیل‌گمش و ئوت نه پیش تیم دور، گیل‌گمش را؛ و شکست گیل‌گمش. آگاهی دادن ئوت نه پیش تیم دور، گیل‌گمش را از راز گیاه اعجازآمیز دریا. ئوت نه پیش تیم راز گیاه را به گیل گمش می گوید : گیل گمش رازی به تو می گویم ، و راهنمای ات میکنم ، آن گیاه هم چون گل سرخ است در یک مزرعه ، خارهای اش ، هم چون خارهای گل سرخ ، به دست ات فرو می شود ، ولی اگر دست ات به آن گل رسد ، به میهن خود باز خواهی گشت ، آن گیاه در ژرفنای دریای بی پایان می رویید .

به‌دست آوردن گیل‌گمش گیاه اعجازآمیز را و به قایقران می گوید : « این گیاه همان گیاه مژده داده شده است ، همان که نیروی فراوان به انسان می دهد ، من آن را با خود به ارک می برم که آغل های فراوان برای گوسپندان دارد ، نام آن چنین است ، در زمان او انسان دوباره جوان می شود ، من از آن خواهم خورد و دوباره به روزگار جوانی باز خواهم گشت .گیل گمش به خواب می رود و ماری گیاه را می خورد و جوان می‌شود . و بازگشت گیل‌گمش به شهر اوروک.

• عزیمت گیل‌گمش به جهان زیرین خاک و گفتگوی او با سایهٔ انکیدو. پایان کار گیل‌گمش.

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ گیلگمش موجود است.

• حماسهٔ گیل‌گمش، برگردان احمد شاملو