هومبابا

در حماسهٔ گیل گمش، خومبه به موجودی هراسناک است و خدایان او را چنین آفریده‌اند تا آدمیان را از نزدیک شدن به جنگل سدر خدایان بترساند.

خومبه به موجودی با پنجه‌هایی مثل شیر، پاهایی با چنگال‌های کرکس، شاخ‌های گاو نر و تنی پوشیده از فلس‌های مفرغ توصیف می‌شود که در انتهای دمش سر ماری است و تیر و نیزه بر فلس‌های مفرغی اش کارگر نیست.[3]

انکیدو، خومبه به را چنین توصیف می‌کند:

«خومبه به فریادش غریو طوفان بزرگ است، دهانش آتش است و دَمش مرگ.»[4]

«او زورمندی سخت است، هیچ‌گاه نمی‌خسبد. خومبه به را ور خدا زورمندی بخشیده‌است و ادد غریو تندروارش، انلیل اش هفت خوف موهبت فرموده تا از دست ناخوردگی جنگل سدر بنان اش خاطر آسوده باشد.»[5]

خومبه به که تنها وظیفه داشت آدمیان را از ورود به جنگل خدایان بازدارد، شروع به کشتن کسانی کرد که به جنگل نزدیک می‌شدند. همچنین او از مرز خویش پا فراتر نهاد. از جنگل به دشت می‌آمد تا آدمیان را برماند.[6]

به همین دلیل، شمش، خدای آفتاب، به گیل گمش گفت: «با یار خود برخیز تا با خومبه به پیکار کنی… خومبه به در امان من گناهان بسیار کرده‌است. به راه افتید و او را به خون درکشید.»[7] از این رو گیل گمش با یاری انکیدو به جنگل خدایان می‌روند تا او را بکشند.

گیل گمش با تبرزین به خومبه به ضربه‌ای می‌زند و خومبه به، زخمی، می‌افتد.[8] خومبه به از گیل گمش طلب بخشش می‌کند، اما انکیدو گیل گمش را متقاعد به کشتن او می‌کند. خومبه به، تلاشی برای گریختن می‌کند،[2] اما گیل گمش سرش را از پشت می‌برد.

سپس پیکرش را به صحرا می‌کشند تا خوراک کرکس‌ها شود؛ و سرش را به نشانهٔ پیروزی بر چوبی می‌زنند و با خود به اوروک می‌برند.[8] در برخی از نسخه‌ها، دو قهرمان با هم، سر او را در کیسهٔ چرمی ای می‌اندازند و نزد انلیل، خدایی که خومبه به را نگهبان جنگل کرده‌است، می‌برند و او را خشمگین می‌سازند.[2]

• پازوزو
• هانبی
• انلیل

• گیل گمش، برگردان احمد شاملو، چاپ هشتم، نشر چشمه، تهران، ۱۳۹۰
• مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، http://en.wikipedia.org/wiki/humbaba