ابلیس

پنداره‌ای از شیطان، اثر گوستاو دوره در کتاب بهشت گمشده، نوشته جان میلتون

ابلیس صورت تحریف‌شدهٔ واژهٔ یونانی διάβολος (دیابلوس) است.[3]

ابلیس در قرآن از نوع جن شناخته شده‌است.[4] ابلیس از نزدیکان درگاه خداوند بود تا آنجا که در میان فرشتگان آمد و شد می‌کرد. خداوند اجنه را آفرید ولی آن‌ها گرایش زیادی به کارهای ناپسند داشتند پس خداوند گروهی از فرشتگان را فرستاد تا آن‌ها را برای انجام کار خوب پیش خود ببرند. یکی از این جن‌ها که به دست فرشتگان افتاد ابلیس بود. او آنقدر نزد آن‌ها آموزش دید تا وقتی که همه او را به عنوان یک فرشته شناختند. پس از آفرینش آدم، خدا به همهٔ فرشتگان و همچنین به ابلیس دستور داد تا بر آدم سجده کنند.[5] ابلیس به خاطر کبر از این کار سر باز زد[6] و خدا او را از خویش راند.[7] سوره کهف آیه ۵۰: کانَ مِنَ الْجِنّ: «ابلیس از طائفه جنّ بود». ابلیس از خدا درخواست مهلت تا روز قیامت کرد[8] و خدا به او تا روز مشخصی وقت داد.[9] ابلیس به عزت خدا قسم یاد کرد که همه آدمیان مگر بندگان مخلصش را گمراه می‌کند[10] و خدا نیز وعده داد که جهنم را از او و همهٔ کسانی که از او پیروی می‌کنند پر خواهد کرد.[11]

ابلیس، فرزندان و یارانش که شیطان نیز خوانده می‌شوند بارها در قرآن به عنوان دشمن آشکار آدمیان خطاب شده‌اند.[4][12] آن‌ها می‌توانند از جایی که آدمیان آن‌ها را نمی‌بینند، آن‌ها را ببینند.[13] و انسان‌ها را به کارهای ناپسند وسوسه کنند، ولی با یاد خدا و پناه بردن به خدا آن‌ها از انسان‌ها دور می‌شوند. «الا بذکرالله تطمئن القلوب:دلها آرام گیرد بیاد خدا».

• دفاعیه ابلیس