آباده طشک

آباده طشک در سده‌های سوم و چهارم هجری قمری جزء ناحیه بُرم بوده و در بیشتر منابع، «روستای عبدالرحمن» نامیده شده‌است. در کتاب الخراج و صناعة الکتابة از آباده با عنوان «قریه عبدالرحمن» در مسیر شیراز به اصطخر یاد شده‌است. اصطخری در معرفی برم و توابع آن، گفته‌است:

«و برم مدینتان آباذه و هی قریه عبدالرحمن و مهرزنجان»

همچنین در ادامه از چاه بسیار عمیقی در روستای عبدالرحمان خبر داده و گفته‌است که این چاه در طول سال خشک است، مگر در زمان معینی از سال که آب از آن می‌جوشد و بر سطح زمین جاری می‌شود تا آنجا که آسیایی را می‌چرخاند. مردم از آن بهره می‌برند و در آبیاری مزارع و غیره از آن استفاده می‌کنند و پس از آن می‌خشکد. چشمه چاه عبدالرحمن کنونی، واقع در ۹ کیلومتری شمال روستای خواجه جمالی، شاید بی‌ارتباط با این چاه نباشد.[2]

ابن حوقل، جیهانی و مقدسی نیز از آن نام برده و تقریباً همان مطالب پیشین را نقل کرده‌اند. مقدسی چاه ده عبدالرحمان را نظیر چاه ایوب نزدیک موطنش، بیت‌المقدس، دانسته‌است. در کتاب حدود العالم در برشمردن شهرک‌های میان اصطخر و کرمان، از آباده یاد شده‌است.[3] در سده پنجم هجری در کتاب فارسنامه ابن بلخی دربارهٔ آباده به این مطلب اشاره شده‌است:[4]

«آباده شهرکی است با قلعه استوار و هواء معتدل دارد و آب آن از فیض رودکر است و نزدیک آن دریاکی است و انگور بسیار خیزد و نزدیک ولایت حسویه [حسنویه] است و آبادان است.»

آباده در زمان سلجوقیان، قلعه‌ای مستحکم داشته که با آلات حرب و آب انبارهای بزرگ مجهز بوده‌است. حمداللّه مستوفی نیزدر سده هشتم هجری قمری آباده را شهرکی با قلعه استوار و هوای معتدل خوانده و گفته‌است:[5]

«آبش از فیض رود کر است و در آنجا غله و انگور بسیار بود و مواضع بیشمار از توابع آنجاست.»

در فارسنامه ناصری که مربوط به دوران قاجار است از آباده بدین صورت یاد شده‌است:[6][7]

«آباده طشک محدود است از جانب مشرق به بلوک نی‌ریز و بوانات و از جانب شمال به بلوک سرچاهان [سرچهان] و قونقری و از سمت مغرب به بلوک کربال و از طرف جنوب به دریاچه بختگان، هوای این بلوک به مجاورت دریاچه نمک بختگان مایل به اعتدال است، آبش از قنوات و چشمه، زراعتش نخود و گندم و جو و پنبه و کنجد و کرچک است. درخت بساتینش، بادام و انار و انگور است.

در چاشنی و حلاوت از عموم انارهای فارس بهتر است، قناع تجارت آن بادام و رب انار است، در ازای این بلوک از حسین‌آباد تا قریه طشک ۱۲ فرسخ، پهنای آن از دریای بختگان مشهور به بیجه‌کان تا خواجه جمالی دو فرسخ و نیم است و نام قصبه آن بلوک نیز آباده است.

و طشک نام دهی است از توابع آن و این قصبه در جانب مشرقی شیراز به مسافت ۲۳ فرسخ است و خانه‌های آن را از خشت خام و گل و چوب ساخته‌اند و شماره آنها نزدیک به ۲۵۰ درب خانه است و این بلوک مشتمل بر ۸ قریه آباد است.»

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهر آباده طشک در سال ۱۳۹۵ برابر با ۷٬۳۷۹ تن بوده‌است.[1]

• دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده طشک
• دانشگاه پیام نور آباده طشک

شغل اکثر مردم آباده طشک کشاورزی، دامداری و معدن‌کاری می‌باشد. آباده طشک از قطب‌های کشاورزی و معدنی منطقه است. شهرک صنعتی آباده طشک با ۸۶ هکتار مساحت از مراکز صنعتی این شهرستان است.[9]

• بیمارستان امام هادی
• مرکز جامع سلامت شهری آباده طشک

بناب چاه مبارک

پارک ملی بختگان با وسعت بیش از ۳۰۰ هزار هکتار در فاصله ۱۵ کیلومتری آباده طشک واقع شده و متشکل از دریاچه بختگان و جزیره نرگس است که با پوشش گیاهی متنوع و گونه‌های متفاوت جانوری و پرندگان مهاجر از جمله فلامینگو، پلیکان، درنا، اردک و غاز وحشی مکانی مناسب جهت بازدید گردشگران می‌باشد.[11]