مشکان (نی‌ریز)

مشکان در سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ جمعیتی برابر با ۵٬۶۱۷ تن داشت.[1]

در منابع جغرافیایى و تاریخى سده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى سوم تا هشتم هجرى قمرى از روستایى با نامهاى «ماسکانات»، «ماشکانات»، «مسکانات»، «مشکانات»، «میسکانان» و «میشکانات» یاد شده است. اطلاعات داده شده مربوط به یک مکان است و تقریبا با مشکان کنونى مطابقت دارد. نخستین منبع المسالک و الممالک است که تحت عنوان «میسکانان»، از آن یاد کرده و آن را در هشت فرسنگى صاهک [احتمالاً چاهک] گفته است . اصطخرى آن را مشکان با مسجد منبردار و از شهرهاى جَوْبَرَقان خوانده است .[3] در صوره الارض، حدود العالم و احسن التقاسیم به نام هاى «ماشکانات»، «مشکانات» و «مسکانات» آمده و از شهرهاى دارابگرد دانسته شده است . ابن بلخى تحت عنوان «میشکانات» گفته است: «ناحیتى است از نیریز و سبیل آن سبیل نیریز است در همه احوال و به روایتى چنان است کى خیره و نیریز هم از کوه دارابجرد است. » لسترنج با توجه به عبارت آخر ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى، پنداشته که ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى میشکانات را همان خیر دانسته است . در معجم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌البلدان از مکانى با عنوانِ «ماسکنات» در فارس یاد شده  که به احتمال منظور مشکان است. مطالبى را که زرکوب شیرازى در شیرازنامه و حمدالله مستوفى در نزهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌القلوب درباره آن آورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، نشان از اهمیت و آبادانى آن در سده هشتم هجرى قمرى دارد. به گفته زرکوب شیرازى: «میشکانات هم از کوره دارابجرد است، ولایت و صوبى معمور به غایت آبادان و نعمت در او ارزان و فراوان امراء و اشراف، احشام در آن نواحى اختیار مقام داشتندى و هر سال مدتى بدان صوب میل کردندى.» حمداللّه مستوفى نیز آن را «ناحیتى معمور» و از توابع نیریز خوانده که در «آب و هوا و حاصل مانند آن» نیست .[4]

محدوده جغرافیایی آن بدین شرح می‌باشد: در جاده شرق فارس به یزد و شمال آن به شهرستان خاتم استان یزد - از شرق به شهرستان شهر بابک در استان کرمان - از غرب به شهرستان بختگان در استان فارس و از جنوب به شهرستان نی ریز. این شهر در فاصله ۳۰۳ کیلومتری یزد، ۳۰۷ کیلومتری کرمان و ۳۰۵ کیلومتری شیراز قرار دارد. شهر مشکان در ۶۳ کیلومتری نی‌ریز قرار دارد. ارتفاع متوسط شهر مشکان از سطح دریا ۲۲۰۰ متر با آب و هوای سرد و کوهستانی است.

مشکان دارای تفرجگاه‌های زیادی همچون دریاچه سد گنوی مشکان در ۱۵ کیلومتری جاده مشکان به نی ریز پایین دست چشمه سفیدار واقع شده است نوع سد خاکی ارتفاع آن ۶۷ متر و طول دهانه آن ۲۰۰ متر و وسعتی حدود ۱۶۰ هکتار دارا می باشد . آب پشت آن کاملا شیرین و از چشمه گنو تامین میگردد و تعدادی گونه های ماهی آب شیرین در این دریاچه زیست می کنند.

• دشت لاله‌های واژگون مشکان

لاله واژگون به عنوان گیاهی که تنها رویشگاه آن در جهان ایران می‌باشد توسط سازمان محیط زیست به عنوان اثر طبیعی ملی نام گرفته‌است و در ایران در چند نقطه گزارش رویش داشته‌است از جمله مشکان که در ۱۰کیلومتری غرب این شهر در منطقه جاشترگ واقع است فصل رویش این گونه نادر اواخر فروردین تا اواسط اردیبهشت ماه است.

• دیگر مناطق گردشگری شامل سرسبز- لاهور - کوربولو - جاماسب شکان می‌توان گفت.................................................................................................................................................................................................................... محصولات مشکان از جمله ./زعفران- آنغوزه- گردو - بادام - انگور - زرد آلو - ب

ه - آلوبخارا - انجیر و… نام برد.

مشکان