چریکه تارا

بیوه‌زنی به نام تارا (سوسن تسلیمی) همراه دو کودک کم‌سن و سالش (گلبهار اسلامی و قربانعلی فلاحی) از ییلاق به کومه اش بازمی‌گردد. در راه می‌شنود که پدربزرگش مرده، و در جادهٔ جنگلی به مردی غریب (منوچهر فرید) برمی‌خورد که جامهٔ تاریخی پوشیده و شتابان می‌گذرد. تارا میان میراث پدربزرگ شمشیری می‌یابد که نمی‌داند با آن چه کند؛ تارا می‌کوشد شمشیر را به جای داس درو به کار گیرد؛ اما شمشیر به این کارها نمی‌آید و تارا آن را به رودخانه می‌اندازد. تارا از نو مرد تاریخی را، که سرداری از تبار جنگجویان منقرض شده‌است، می‌بیند، که از آن‌ها جز شمشیر پدربزرگ هیچ نشانی نمانده‌است. مرد تاریخی ناپدید می‌شود و تارا در موقع جزر دریا شمشیر را می‌یابد و آن را به مرد تاریخی می‌دهد؛ اما او که عاشق تارا شده‌است قادر نیست به دنیای خود بازگردد. در این اثنا خواهر شوهرش (طاووس زارعی) او را برای برادرش آشوب (سیامک اطلسی) می‌خواهد که تارا نمی‌پذیرد. تارا از مرد تاریخی می‌خواهد که سد راهش نباشد. آشوب فرزندان تارا را می‌رباید، و تارا او را متهم می‌کند که برای رسیدن به وی برادرش را کشته‌است. آشوب دام‌گاه خود را ویران می‌کند و از آبادی می‌کوچد. تارا سراغ مرد تاریخی می‌رود و او را متهم می‌کند که همهٔ داستان‌هایش دروغ است و تبار و قبیله‌ای در کار نیست. در این موقع سپاهی عظیم از دریا، به شهادت، سربرمی آورد و مرد تاریخی از شرم به دل جنگل پناه می‌برد. تارا به او قول می‌دهد که فرزندانش را به قلیچ خواهد سپرد و همراه او خواهد آمد. مرد تاریخی با اسب زخمی‌اش به دریا می‌زند و تارا با شمشیر به موج‌های دریا حمله می‌کند تا مرد تاریخی را پس بگیرد؛ اما امواج دریا تارا را عقب می‌نشاند.

بیضایی فیلمنامهٔ چریکه‌ی تارا را سالِ ۱۳۵۴ با مشورتِ پروانه معصومی نوشت. این فیلمنامه به صورتِ مکتوب منتشر نشده است.

فیلمبرداری در مردادِ ۱۳۵۷ در کنارهٔ دریای خزر آغاز شد. واروژ کریم‌مسیحی دستیارِ بیضایی بود.

• جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم وایادولید
• برندهٔ بهترین بازیگر زن از جشنواره سن سباستین

• عروس مرده

• ستّاری، جلال؛ حسینی، سهراب (دی ۱۳۹۳). «عمر جهان بر من گذشته است». کتاب هفته خبر (۶۶): ۴۲-۵۴.
• قوکاسیان، زاون, ویراستار (۱۳۷۱). مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار بهرام بیضایی. تهران: انتشارات آگاه.
• از «چریکه تارا» تا «خاک آشنا»، فیلم‌هایی که هرگز به نمایش درنیامدند، رادیو فردا
• «حماسه‌ای نمادین و پر رمز و راز؛ نگاهی به فیلم چریکه‌ی تارا» نوشتهٔ سعید رضا خوش‌شانس[1]

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به چریکه تارا در ویکی‌گفتاورد موجود است.

• چریکه تارا در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)
• چریکه تارا در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران

1. «پرده سینما | پایگاه خبری و تحلیلی سینمای ایران و جهان». www.cinscreen.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۲۷.